Οι ιδιοκτήτες και εφοπλιστές πλοίων κατασκευασμένων στην Κίνα θα αντιμετωπίσουν νέα κόστη όταν τα σκάφη τους καταπλέουν σε λιμάνια των ΗΠΑ.
Το μέτρο, που ανακοινώθηκε την Πέμπτη (ξημερώματα Παρασκευής ώρα Ελλάδας) από τον Αμερικανό Εμπορικό Αντιπρόσωπο (USTR), θα τεθεί σε ισχύ σε 180 ημέρες και θα προβλέπει σταδιακή αύξηση των τελών.
Οι χρεώσεις θα ισχύουν ανά επίσκεψη
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, τα νέα τέλη θα επιβάλλονται ανά επίσκεψη πλοίου στις ΗΠΑ, ανεξαρτήτως του αριθμού των λιμανιών που προσεγγίζει. Κάθε πλοίο μπορεί να χρεωθεί έως και πέντε φορές τον χρόνο. Το μέτρο δεν περιορίζεται μόνο σε πλοία που ναυπηγήθηκαν στην Κίνα, αλλά καλύπτει και εκείνα που ανήκουν σε Κινέζους εφοπλιστές, ανεξαρτήτως τόπου ναυπήγησης.
Ειδικά τέλη για LNG και οχηματαγωγά
Επιπλέον, προβλέπονται πρόσθετες χρεώσεις για συγκεκριμένες κατηγορίες πλοίων. Τα οχηματαγωγά θα υπαχθούν στο νέο καθεστώς τελών επίσης από τις 180 ημέρες, ενώ για τα πλοία που μεταφέρουν υγροποιημένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ) οι χρεώσεις θα ξεκινήσουν μετά από τρία χρόνια και θα αυξάνονται σταδιακά για 22 χρόνια.
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του USTR, τα μέτρα έχουν στόχο την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας της αμερικανικής ναυπηγικής βιομηχανίας και την αντιμετώπιση των «παράλογων ενεργειών, πολιτικών και πρακτικών» της Κίνας, που φέρεται να επιδιώκει κυριαρχία στους τομείς των θαλάσσιων μεταφορών και του εφοδιασμού.
Η έρευνα για τις κινεζικές πρακτικές είχε αρχίσει επί προεδρίας Τζο Μπάιντεν και συνεχίστηκε επί των ημερών του διαδόχου του, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος μάλιστα τον Μάρτιο ανακοίνωσε τη δημιουργία ειδικής υπηρεσίας στον Λευκό Οίκο για την ενίσχυση της ναυπηγικής βιομηχανίας στις ΗΠΑ.
Από παγκόσμια δύναμη… στο περιθώριο
Η ναυπηγική βιομηχανία των ΗΠΑ, κυρίαρχη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, έχει πλέον σχεδόν εξαφανιστεί από τον παγκόσμιο χάρτη: κατέχει μόλις το 0,1% της διεθνούς παραγωγής. Την πρωτοκαθεδρία έχουν πλέον ασιατικές χώρες —κυρίως η Κίνα, η οποία ναυπηγεί περίπου το 50% των νέων πλοίων παγκοσμίως— ενώ ακολουθούν η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD), οι τρεις αυτές χώρες κατασκευάζουν πάνω από το 95% των νέων πλοίων διεθνώς.
Η απόφαση των ΗΠΑ εντάσσεται σε ένα γενικότερο πλαίσιο αυξανόμενων εντάσεων με την Κίνα, σε έναν εμπορικό πόλεμο που επηρεάζει κρίσιμους τομείς της παγκόσμιας οικονομίας, από τα μικροτσίπ μέχρι τις θαλάσσιες μεταφορές.
Ο ελληνόκτητος στόλος
Σύμφωνα με στοιχεία που έχει παρουσιάσει η Ναυτεμπορική, αυτή τη στιγμή έχει ανατεθεί σε κινεζικά ναυπηγεία η κατασκευή του 69,7% όλων των bulkers και το 71,7% όλων των δεξαμενόπλοιων που είναι υπό παραγγελία (με βάση τον αριθμό των πλοίων), ενώ ιστορικά έχει κατασκευάσει το 44,4% όλων των bulk carriers και το 23% όλων των δεξαμενόπλοιων.
Επίσης, σύμφωνα με ανάλυση της Allied Shipbroking, οι Έλληνες πλοιοκτήτες διαχειρίζονται 2.130 πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου, συνολικής χωρητικότητας 181 εκατ. dwt, αποτελώντας περίπου το 17% του παγκόσμιου στόλου με βάση τον αριθμό των πλοίων και το 18,1% σε όρους χωρητικότητας.
Από αυτά τα πλοία, τα 929 (ή 43,6%), συνολικής χωρητικότητας 80,6 εκατ. dwt (ή 44,5%), είναι κινεζικής κατασκευής.
Ο στόλος των ελληνόκτητων δεξαμενόπλοιων αποτελείται από 1.414 πλοία, συνολικής χωρητικότητας 145,7 εκατ. dwt, που αντιστοιχεί στο 18,6% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων με βάση τον αριθμό των πλοίων και στο 21% σε όρους χωρητικότητας.
Από αυτά, 227 δεξαμενόπλοια (ή 16%), συνολικής χωρητικότητας 23 εκατ. dwt (ή 15,8%), ναυπηγήθηκαν στην Κίνα.
Όσον αφορά τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, οι Έλληνες πλοιοκτήτες ελέγχουν 370 containerships, εκ των οποίων τα 113 (ή 30,5%) ναυπηγήθηκαν στην Κίνα.
Παράλληλα, ο ελληνόκτητος στόλος LNG carriers αποτελείται από 106 πλοία, εκ των οποίων κανένα δεν έχει ναυπηγηθεί στην Κίνα, ενώ από τα 103 ελληνόκτητα πλοία μεταφοράς υγραερίου μόνο τέσσερα είναι κινεζικής κατασκευής.
Τέλος, σύμφωνα με τα στοιχεία της Allied Shipbroking, οι Έλληνες πλοιοκτήτες έχουν παραγγείλει 620 πλοία συνολικής χωρητικότητας 57 εκατ. dwt.
Από αυτά, 408 πλοία (ή 65,8%), συνολικής χωρητικότητας 37,7 εκατ. dwt (ή 66,1%), ναυπηγούνται στην Κίνα.