Τον κίνδυνο έντασης των περιφερειακών μέτρων στη ναυτιλία -κάτι που απορρίπτουν μετ’ επιτάσεως οι ταγοί του κλάδου- φέρνει πιο κοντά η αποχώρηση των ΗΠΑ από την κρίσιμη συνάντηση του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO) για το κλίμα.
Με φόντο την 83η σύνοδο της Επιτροπής Προστασίας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (MEPC 83), κατά τη διάρκεια της οποίας τα κράτη-μέλη του ΙΜΟ κλήθηκαν να εξετάσουν την πρώτη παγκόσμια τιμολόγηση του άνθρακα στη διεθνή ναυτιλία, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν πως δεν θα συμμετάσχουν στις διαπραγματεύσεις, με την κυβέρνηση Τραμπ να απειλεί με αντίποινα εάν προχωρήσει η εφαρμογή ενός φόρου άνθρακα.
Μάλιστα, με επιστολή που παρέδωσαν στις υπόλοιπες αντιπροσωπείες απέρριψαν ρητά κάθε μέτρο που θα επιβάλλει τέλη στα αμερικανικά πλοία με βάση τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ή την επιλογή καυσίμων.
Αν αναλογιστεί κανείς ότι η Ευρώπη έχει προχωρήσει στο Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών (EU ETS) και στο FuelEU Maritime Regulation, η Κίνα έχει προαναγγείλει την εφαρμογή δικού της «οδικού χάρτη» και οι ΗΠΑ κάνουν λόγο για αντίμετρα, η ευρύτερη ανάπτυξη περιφερειακών μέτρων θέτει νέες «φουρτούνες» στον κλάδο.
Γι’ αυτό -όπως τονίζουν στη «Ν» στελέχη ναυλομεσιτικών οίκων- πιθανή λήψη νέων περιφερειακών μέτρων για τη ναυτιλία θα επιφέρει κινδύνους και στρεβλώσεις στο παγκόσμιο εμπόριο, καθώς ουσιαστικά θα δημιουργήσει μια σύγχυση στον δρόμο προς μια πράσινη ναυτιλία.
Net-Zero Framework
Σημειώνεται πως με το σχετικό κείμενο, το «Net-Zero Framework», ο IMO σχεδιάζει να τροποποιήσει το παράρτημα VI της MARPOL εφαρμόζοντας ένα πρότυπο καυσίμων πλοίων, καθώς και σύστημα τιμολόγησης εκπομπών.
Στόχος, η επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τη διεθνή ναυτιλία έως το 2050 ή κοντά σε αυτό, με τον κλάδο να ευθυγραμμίζεται με τους στόχους θερμοκρασίας της Συμφωνίας του Παρισιού.
Παράλληλα, η τρέχουσα στρατηγική του ΙΜΟ στοχεύει σε περαιτέρω μείωση κατά 40% της έντασης άνθρακα της ναυτιλίας έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2008, με το 5%-10% της ενέργειας της ναυτιλίας να προέρχεται από μηδενικές ή σχεδόν μηδενικές πηγές εκπομπών GHG έως το τέλος της δεκαετίας που διανύουμε.
Εάν εγκριθούν, αυτά τα μέτρα θα μπορούσαν να τεθούν σε ισχύ το 2027 μετά την τελική έγκριση σε έκτακτη σύνοδο του MEPC τον Οκτώβριο του 2025.
Στο μήνυμά της, η κυβέρνηση Τραμπ χαρακτήρισε τις κινήσεις του ΙΜΟ ως «μια προσπάθεια αναδιανομής του πλούτου υπό το πρόσχημα της προστασίας του περιβάλλοντος».
Η αμφισβήτηση της κλιματικής αλλαγής, από την πλευρά του Αμερικανού προέδρου, η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού και η υποστήριξη της χρήσης ορυκτών καυσίμων έχουν ανατρέψει τη δυναμική των διεθνών προσπαθειών για μια πιο πράσινη ναυτιλία.
Σε αυτό το πλαίσιο, η νέα διοίκηση του Λευκού Οίκου αντιτάσσεται ιδιαίτερα στον στόχο του ΙΜΟ να επιτύχει καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050, υποστηρίζοντας ότι θα «προωθούσε ασύνετα τη χρήση ακριβών και μη αποδεδειγμένης αποδοτικότητας υποθετικών καυσίμων».
Τι λένε οι ΗΠΑ
Το μήνυμα της αμερικανικής αντιπροσωπείας το πάει κι ένα βήμα παρακάτω, προειδοποιώντας ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο εφαρμογής αμοιβαίων μέτρων για να αντισταθμίσει τυχόν χρεώσεις που επιβάλλονται στα αμερικανικά πλοία.
«Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα δεχθεί καμία διεθνή περιβαλλοντική συμφωνία που επιβαρύνει αδικαιολόγητα ή άδικα τις ΗΠΑ ή τα συμφέροντα του αμερικανικού λαού. Ενώ δεν θα αγνοήσουμε τις απειλές για το φυσικό μας περιβάλλον, ο πρόεδρος Τραμπ υποσχέθηκε στον αμερικανικό λαό να επιστρέψει στην ενεργειακή κυριαρχία», ανέφερε η επιστολή.
«Οι ΗΠΑ δεν θα συμμετέχουν σε διαπραγματεύσεις στη MEPC 83 του ΙΜΟ από τις 7 έως τις 11 Απριλίου», επεσήμανε ακόμη η Ουάσιγκτον, προτρέποντας τις υπόλοιπες κυβερνήσεις να επανεξετάσουν την υποστήριξή τους στα υπό εξέταση μέτρα για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
