«Παγωμένη» παρακολουθεί τις εξελίξεις η παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία μετά τις ανακοινώσεις από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ βαρύτατων δασμών στις εισαγωγές προϊόντων από δεκάδες χώρες του κόσμου. Οι δασμοί αυτοί αναμένεται να επηρεάσουν έντονα τις ναυτιλιακές αγορές, τουλάχιστον σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο.
«Η αγορά είναι σε σοκ», αναφέρει στη «Ν» υψηλόβαθμο στέλεχος ελληνικής ναυτιλιακής εταιρείας, και «αναμένει το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων που είναι σε εξέλιξη ανάμεσα σε όλες τις πλευρές».
Αν οι διαπραγματεύσεις δεν φέρουν αποτέλεσμα και ο υπόλοιπος κόσμος προχωρήσει σε αντίμετρα, τότε η κατάσταση θα επιβαρυνθεί ακόμη περισσότερο.
Εκτιμήσεις για ενίσχυση
Παρ’ όλα αυτά, μακροπρόθεσμα, οι Έλληνες εφοπλιστές θεωρούν ότι μπορεί να ενισχυθεί ο κλάδος.
Σύμφωνα με όσα αναφέρει ο δρ Ιωάννης Κούστας, επικεφαλής της Danaos Corp, στην TradeWinds, για το 2025 αναμένεται να έχουμε ήπια ζήτηση στη ναυτιλία.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι αλυσίδες εφοδιασμού, «που βελτιστοποιήθηκαν μέσω πολυετών πολιτικών ελεύθερων συναλλαγών, είναι εξαιρετικά δύσκολο να αναπροσαρμοστούν σε σύντομο χρονικό διάστημα και στη συνέχεια με σημαντικό κόστος.
Η αναπροσαρμογή των εμπορικών ροών που θα ακολουθήσει αναπόφευκτα την επιβολή δασμών θα δημιουργήσει αναποτελεσματικότητα, η οποία είναι πάντα επωφελής για τη ναυτιλία» δηλώνει ο κ. Κούστας.
Από την πλευρά του, ο κ. Χάρης Βαφειάς, ο οποίος έχει τις εισηγμένες στο αμερικανικό χρηματιστήριο StealthGas, C3is και Imperial Petroleum, καθώς και τις Private Stealth Tankers και Brave Maritime, αναφέρει: «Στην αρχή υπάρχει ένα σοκ και ένα πάγωμα του εμπορίου, καθώς ο κόσμος περιμένει να δει τι θα συμβεί και αν οι δασμοί θα αυξηθούν πραγματικά ή αν ο Τραμπ τους χρησιμοποιεί ως διαπραγματευτική τακτική».
«Στη συνέχεια, όμως, επειδή τα έθνη πρέπει να τρέφονται και να ντύνονται, βρίσκονται λύσεις» προσθέτει ο κ. Βαφειάς και αναφέρει ως παράδειγμα τον πόλεμο στην Ουκρανία, όπου οι ροές πετρελαίου τελικά ανακατευθύνθηκαν προς την Κίνα και την Ινδία, αυξάνοντας τα τονοχιλιόμετρα.
Τέλος, από την πλευρά του, ο κ. Σταμάτης Τσαντάνης, επικεφαλής των Seanergy Maritime Holdings και United Maritime, σημειώνει: «Ενώ τα μέτρα προστατευτισμού μπορεί να διαταράξουν τις παραδοσιακές ροές, τα βασικά εμπορεύματα που μεταφέρονται από τον τομέα των χύδην ξηρών φορτίων -σιδηρομετάλλευμα, άνθρακας και βωξίτης- δεν αναμένεται να επηρεαστούν άμεσα».
«Στην πραγματικότητα, οι αναδρομολογήσεις των συναλλαγών και η μετατόπιση των αλυσίδων εφοδιασμού -όπως οι αυξημένες εξαγωγές από τον Καναδά, τη Βραζιλία ή την Αυστραλία προς την Ασία και την Ευρώπημπορεί να αυξήσουν τη ζήτηση σε τονοχιλιόμετρα, ιδίως για τα πλοία capesize» σημειώνει.
Ωστόσο, υπάρχουν και στελέχη της ναυτιλίας που δεν εκφράζουν αισιοδοξία. Και ο λόγος δεν είναι μόνο οι δασμοί της κυβέρνησης Τραμπ, αλλά ένας συνδυασμός μέτρων που ενισχύουν τον προστατευτισμό.
Όπως επισημαίνουν στη «Ν», τέτοια μέτρα είναι -για παράδειγμα- η ενδεχόμενη επιβολή πολύ υψηλών δασμών στα κινεζικής κατασκευής πλοία τα οποία θα προσεγγίζουν αμερικανικά λιμάνια, που είναι υπό συζήτηση στις ΗΠΑ, ή και οι περιφερειακές πολιτικές για την πράσινη μετάβαση, όπως είναι το EU ETS και το Fuel EU, στα οποία έχει προχωρήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα τελικά προϊόντα
Ο πιο αδύναμος κρίκος στη μεταφορική αλυσίδα για το πρώτο διάστημα είναι τα τελικά προϊόντα. Προϊόντα που μεταφέρουν κατά κύριο λόγο τα containerships και τα car carriers.
Στην αγορά εμπορευματοκιβωτίων, η οποία -σύμφωνα με τους αναλυτές- θα πληγεί σε μεγαλύτερο βαθμό, αναμένεται να μεταβληθούν οι εμπορικές ροές, με σημαντικές επιπτώσεις για τη ναυτιλία.
Για παράδειγμα, οι αμερικανικές εισαγωγές από το Μεξικό ανέρχονται σε πάνω από 500 δισ. δολάρια, ενώ εκείνες από την Κίνα σε περίπου 462 δισ. δολ.
Μάλιστα, ένα μέρος των εξαγωγών του Μεξικού προς τις ΗΠΑ αφορούσε κινεζικά εμπορεύματα, τα οποία πραγματοποιούσαν στάση στο Μεξικό για να αποφύγουν δασμούς.
Με τα νέα οριζόντια μέτρα αυτή η τακτική πρόκειται να σταματήσει, περιορίζοντας τη ζήτηση από τους Αμερικανούς καταναλωτές.
Προς επίρρωση των στοιχείων που κάνουν λόγο για ισχυρό αντίκτυπο στα containerships, σημειώνεται ότι κατά τον προηγούμενο εμπορικό πόλεμο, στην πρώτη θητεία του Ντόναλντ Τραμπ, η ζήτηση για εμπορευματοκιβώτια είχε σημειώσει αισθητή πτώση, με τις εισαγωγές από τη Βόρεια Αμερική να αποτελούν το 16% του παγκόσμιου εμπορίου του κλάδου.
Αντίστοιχα, καθώς ο Τραμπ ανακοίνωσε την επιβολή δασμών 25% σε όλα τα εισαγόμενα αυτοκίνητα και ανταλλακτικά, συνολικής αξίας σχεδόν 600 δισ. δολ., η αγορά των πλοίων μεταφοράς οχημάτων (car carriers) αναμένεται να βιώσει μια βαθιά ύφεση.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2024 οι ΗΠΑ εισήγαγαν αυτοκίνητα αξίας περίπου 219,4 δισ. δολ., προερχόμενα κυρίως από το Μεξικό (49,98 δισ. δολ.), την Ιαπωνία (40,76 δισ. δολ.), τη Νότια Κορέα (38,02 δισ. δολ.), τον Καναδά (28,4 δισ. δολ.) και τη Γερμανία (25,7 δισ. δολ.).
Τα αυτοκίνητα
Βάσει του σχεδίου Τραμπ, τα αυτοκίνητα θα είναι λιγότερο ανταγωνιστικά στις ΗΠΑ, με τις εταιρείες διαχείρισης car carriers να παρακολουθούν με αγωνία τις εξελίξεις, εξετάζοντας -μεταξύ άλλων- αναδιάταξη των routes.
Σύμφωνα με τον Peter Sand, που είναι επικεφαλής αναλυτής της Xeneta, «πολλοί Αμερικανοί φορτωτές βρίσκονται ακριβώς στο σημείο να συμφωνήσουν νέες μακροπρόθεσμες συμβάσεις για μεταφορά εμπορευματοκιβωτίων από τη θάλασσα που θα τεθούν σε ισχύ την 1η Μαΐου, οπότε αυτό τους φέρνει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, τόσο για το από πού θα εισάγουν εμπορεύματα τους επόμενους 12 μήνες όσο και ποιον μεταφορέα θα πρέπει να επιλέξουν».
Οι δασμοί θα αυξήσουν το συνολικό κόστος εκφόρτωσης της εισαγωγής εμπορευμάτων, αλλά ο Sand δηλώνει ότι η πτωτική τάση των τιμών spot των θαλάσσιων εμπορευματοκιβωτίων από την 1η Ιανουαρίου είναι πιθανό να συνεχιστεί.
Η αύξηση της τιμής των προϊόντων που θα διατεθούν από την αγορά είναι πολύ μεγάλη: «Σε αυτό το σημείο δεν αναμένουμε σημαντικές ανοδικές πιέσεις στα ναύλα των θαλάσσιων εμπορευματοκιβωτίων.
Οι μεταφορείς προώθησαν αυξήσεις των spot ναύλων στις μεταφορές από την Άπω Ανατολή προς τις ΗΠΑ την 1η Απριλίου, αλλά αυτές είναι απίθανο να διατηρηθούν, καθώς προέρχονται από τη σταθερή πτώση της αγοράς από την 1η Ιανουαρίου και την υποτονική ζήτηση τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο.
Για την επόμενη μέρα και μόλις η κατάσταση γίνει σαφέστερη και οι φορτωτές αρχίσουν να διαφοροποιούν τα trades, είναι πιθανό να δούμε διαταραχή στις αλυσίδες εφοδιασμού των θαλάσσιων μεταφορών και ανοδικές πιέσεις στις τιμές, αλλά αυτό μπορεί να το δούμε σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα» καταλήγει ο Peter Sand.
Οι μετοχές των ελληνικών συμφερόντων εταιρειών
Βάσει της έρευνας της «Ν», οι εταιρείες που διαχειρίζονται containerships βίωσαν και τα μεγαλύτερα απόνερα.
Για παράδειγμα, η μετοχή της Costamare (68 containerships και 38 bulkers) ξεκίνησε με πτώση 6,29%.
Σε ό,τι αφορά την Danaos Corp., η μετοχή της εταιρείας, με στόλο 73 containerships και 10 capesize bulk carriers, κατέγραφε απώλειες ύψους 6,40%.
Με πτώση κατά 6,78% ξεκίνησε και η μετοχή της Global Ship Lease, η οποία διαθέτει 71 containerships, μεταφορικής ικανότητας από 1.118 έως 11.040 TEUs.
Η μετοχή της Navios Maritime Partners είδε την τιμή της μετοχής της να πέφτει κατά 7,18% (στόλος 176 πλοίων, εκ των οποίων 70 bulk carriers, 56 tankers και 50 containerships).
Όσον αφορά τις εισηγμένες που διαθέτουν αμιγώς πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου, η μετοχή της Star Bulk Carriers (155 bulk carriers) κατέγραφε πτώση 6,84%, ενώ η ναυτιλιακή εταιρεία Diana Shipping Inc. (38 bulk carriers) είδε τη μετοχή της να ξεκινά με απώλειες ύψους 5,90%. Αρνητικά πρόσημα καταγράφηκαν και στα πλοία μεταφοράς πετρελαίου, τόσο αργού όσο και στα product tankers.
Η μετοχή της Tsakos Energy Navigation εμφάνιζε πτώση 3,15% μετά τον δασμολογικό πόλεμο. Ο στόλος της ΤΕΝ αποτελείται από dual fuel δεξαμενόπλοια (συνολικά 82 πλοία).
Από την πλευρά της, η Top Ships, η οποία ελέγχει έναν στόλο οκτώ tankers, κατέγραφε πτώση 5,41%.
Τέλος, πτωτικές ήταν οι τιμές των μετοχών του κλάδου μεταφοράς αερίου (LNG και LPG Carriers), με την Dorian LPG (25 Very Large Gas Carriers) να εμφανίζει πτώση 6,33%, και τη StealthGas (31 LPG carriers) να καταγράφει απώλειες ύψους 5,12%.
Τα απόνερα των δασμών για τις εισηγμένες ναυτιλιακές στα διεθνή χρηματιστήρια
Μια μέρα μετά την εμπορική επίθεση του Ντόναλντ Τραμπ, οι χρηματιστηριακοί δείκτες κατέγραψαν μεγάλη «βουτιά» και -σύμφωνα με έρευνα της «Ν»- οι ναυτιλιακές εταιρείες ακολούθησαν τη γενικότερη τάση των αγορών.
Στην Ασία, οι αγορές που έκαναν πρώτες «ποδαρικό» βρέθηκαν πολύ γρήγορα σε αρνητικά εδάφη, με φόντο την ανακοίνωση των δασμών.
Ενδεικτικά, το χρηματιστήριο του Τόκιο υποχώρησε κατά 2,77% στο κλείσιμο της συνεδρίασης, οδεύοντας προς τη χειρότερη εβδομαδιαία επίδοσή του τα τελευταία δύο χρόνια.
Η Kawasaki Kisen Kaisha (K Line) -μια από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες στον κόσμο- κατρακύλησε κατά 8,14%.
Με έναν στόλο 448 πλοίων, εκ των οποίων 97 car carriers και 40 containerships, η ιαπωνική εταιρεία βλέπει τους επενδυτές να επηρεάζονται από τους δασμούς και να στρέφονται στα λεγόμενα «ασφαλή καταφύγια».
Αντίστοιχη εικόνα και για τη Nippon Yusen KK (NYK Line), η οποία διαχειρίζεται έναν διαφοροποιημένο στόλο περίπου 800 πλοίων. Συγκεκριμένα, η μετοχή της εισηγμένης στον δείκτη Nikkei έκλεισε με πτώση 5,56%.
Σε ό,τι αφορά τον ιαπωνικό ναυτιλιακό κολοσσό Mitsui OSK Lines (MOL), με στόλο άνω των 600 πλοίων -κυρίως containerships και car carriers-, η μετοχή του σημείωσε πτώση κατά 5,55%.
To χρηματιστήριο της Σαγκάης στην Κίνα έκλεισε πτωτικά (-0,24%), με την πλειονότητα των εισηγμένων ναυτιλιακών να ακολουθούν την ίδια διαδρομή.
Σε αυτό το πλαίσιο, η μετοχή της COSCO SHIPPING Holdings (στόλος άνω των 1.300 πλοίων) έκλεισε πτωτικά κατά 2,95%.
Στον αντίποδα, οριακή άνοδο (0,14%) κατέγραψε η μετοχή της Jinjiang Shipping, η οποία ωστόσο εξυπηρετεί το ενδοασιατικό εμπόριο, με έναν στόλο περίπου 50 boxships.
Σε ό,τι αφορά τον δείκτη Hang Seng του Χονγκ Κονγκ, υποχώρησε 1,58%. «Βουτιά» ύψους 5,25% κατέγραψε η Orient Overseas Container Line (OOCL), ο στόλος της οποίας αποτελείται από 80 containerships.
Την ίδια στιγμή, η Shandong International Transportation Corp, που διαχειρίζεται έναν διαφοροποιημένο στόλο με επίκεντρο τα ore carriers, είδε τη μετοχή της να εμφανίζει οριακές απώλειες κατά 0,05%.
Στην Ευρώπη
Σε ό,τι αφορά την Ευρώπη, η πτώση στους ευρωπαϊκούς δείκτες ήταν γενικευμένη και οι μετοχές των ναυτιλιακών εταιρειών βρέθηκαν από νωρίς στα «κόκκινα».
Ενδεικτικά, ο δανέζικος ναυτιλιακός κολοσσός AP Moller Maersk είδε τη μετοχή του, που διαπραγματεύεται στο χρηματιστήριο της Κοπεγχάγης, να πραγματοποιεί ελεύθερη πτώση κατά 9,5%.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η γερμανική Hapag-Lloyd στην αγορά της Φραγκφούρτης, με απώλειες ύψους 8,87%.
Στο χρηματιστήριο του Όσλο, η μετοχή της MPC Container Ships ASA εμφάνισε πτώση 3,62%, ενώ και η Hoegh Autoliners που εξειδικεύεται στα car carriers είχε αρνητικά πρόσημα (-2,73%).
H Hafnia Limited, με στόλο περίπου 200 product tankers, είχε απώλειες 4,22% και, τέλος, η Wallenius Wilhelmsen ASA, με έναν στόλο περίπου 128 Ro-Ro πλοίων, ακολούθησε αρνητική πορεία, με πτώση ύψους 2,11%.
Σε ό,τι αφορά το Λονδίνο, το οποίο -σύμφωνα με τους ειδικούς- έχει σχετικά μικρή δεξαμενή ναυτιλιακών εταιρειών, ορισμένες όμως αποτελούν πολύ ισχυρούς «παίκτες», η εικόνα ήταν εξίσου αρνητική.
Συγκεκριμένα, η Taylor Maritime Limited, που διαχειρίζεται έναν στόλο περίπου 40 bulkers, είχε απώλειες 1,1%, ενώ η Gulf Marine Services PLC, που εξειδικεύεται στην offshore αγορά, κατέγραψε μεγάλη πτώση, 7,16%.
Στη Wall Street
Με απώλειες «υποδέχτηκαν» τον καταιγισμό δασμών του Ντόναλντ Τραμπ και οι περισσότερες εισηγμένες ναυτιλιακές ελληνικών συμφερόντων στη Wall Street.
Συγκεκριμένα, κατά τις δύο πρώτες ώρες της συνεδρίασης στην αμερικανική κεφαλαιαγορά, με το «αριστερό» ξεκίνησαν οι 27 από τις 28 εταιρείες, καθώς οι επενδυτές αξιολογούν τις επιπτώσεις των νέων δασμών που έθεσαν σε ισχύ οι ΗΠΑ.
Επίσης, στο ίδιο διάστημα καταγραφόταν μεγαλύτερη μέση πτώση σε σύγκριση με τις απώλειες των δύο βασικών δεικτών (Nasdaq -4,90% και NYSE -3,21%).
