Περαιτέρω υποχώρηση της δυναμικής του ελληνικού νηολογίου καταγράφουν τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), αποδεικνύοντας ότι η γαλανόλευκη χάνει σταθερά την ισχύ της τόσο σε όρους χωρητικότητας όσο και σε αριθμό ποντοπόρων πλοίων.
Συγκεκριμένα, παρά τη σημαντική ανανέωση και ανάπτυξη του ελληνόκτητου στόλου, φαίνεται πως η ελληνική σημαία γίνεται ολοένα και λιγότερο προτιμητέα από τους Έλληνες εφοπλιστές.
Τον Δεκέμβριο του 2024 και σε ό,τι αφορά τις μεγάλες χωρητικότητες, η ψαλίδα είναι σαφώς πιο ευδιάκριτη.
Στην κατηγορία των πλοίων άνω των 30.000 κοχ η ελληνική σημαία τον Δεκέμβριο του 2024 μετρούσε 378 πλοία και 32,2 εκατ. κοχ, έναντι 392 πλοίων και 33,2 εκατ. κοχ τον Δεκέμβριο του 2023 (πτώση 3,5% και 3% αντίστοιχα).
Μάλιστα, η διαφορά με τον αντίστοιχο μήνα του 2022 άγγιξε το 7%, ενώ από μήνα σε μήνα (Νοέμβριος 2024 – Δεκέμβριος 2024) ήταν στο 0,7%.
Αλλά και στην κατηγορία από 20.000 μέχρι 30.000 κοχ η ελληνική σημαία τον Δεκέμβριο του 2024 μετρούσε 52 πλοία και 1,36 εκατ. κοχ, από 56 πλοία και 1,48 εκατ. κοχ τον ίδιο μήνα του 2023 (πτώση 7,1% και 8% αντίστοιχα).
Συγκριτικά με τον Δεκέμβριο του 2022 η διαφορά σε πλοία ήταν 17,4% και σε κοχ 18,4%.
Στα επιμέρους στοιχεία, τα φορτηγά πλοία μειώθηκαν από 357 (10,2 εκατ. κοχ) τον Δεκέμβριο του 2023 σε 353 (9,6 εκατ. κοχ) το 2024. Η μείωση αυτή μεταφράζεται σε απώλεια τεσσάρων πλοίων και 600 χιλ. κοχ.
Παρόμοια η εικόνα και στα δεξαμενόπλοια, όπου καταγράφηκε μείωση από 416 (25,03 εκατ. κοχ) το 2023 σε 409 (24,6 εκατ. κοχ) το 2024, με τον υπό ελληνική σημαία στόλο να χάνει επτά πλοία και περίπου 450.000 κοχ σε χωρητικότητα.
Συνολικά, τον Δεκέμβριο του 2024 η δύναμη του ελληνικού νηολογίου διαμορφώθηκε στα 1.832 πλοία (άνω των 100 κοχ), με συνολική χωρητικότητα 35.586.905 κοχ. Εξ αυτών, τα 378 ήταν μεγάλα ποντοπόρα πλοία άνω των 30.000 κοχ.
Συγκριτικά με τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, ο αριθμός των πλοίων παρέμεινε αμετάβλητος, ωστόσο σε όρους χωρητικότητας υπήρξε μείωση 0,6%, ενώ η πτώση έναντι του Οκτωβρίου του 2024 ήταν στο 1,6%.
Ακόμη μεγαλύτερη ήταν η διαφορά σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2023 και του 2022, όπου η διαφορά άγγιξε το 3% και το 7% αντίστοιχα.
Από το 2023
Αξίζει να σημειωθεί ότι η πτωτική τάση έγινε ιδιαίτερα ορατή το 2023, όταν και ο αριθμός των πλοίων με ελληνική σημαία έπεσε κάτω από το ψυχολογικό όριο των 500 πλοίων (άνω των 1.000 gt), βάσει έρευνας του Greek Shipping Cooperation Committee.
Ενδεικτικά, στις αρχές του 21ου αιώνα το ποσοστό τού υπό ελληνική σημαία στόλου ξεπερνούσε το 30% των ελληνόκτητων πλοίων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία από το τελευταίο δελτίο που δημοσίευσε η ΕΛΣΤΑΤ, μέσα σε μία δεκαετία ο στόλος ελληνικής σημαίας έχει περιοριστεί κατά 25%.
Μεγάλο μέρος της μείωσης αποδίδεται κυρίως στην προσθήκη μικρότερων επιβατηγών πλοίων, με ταυτόχρονη απώλεια φορτηγών και δεξαμενόπλοιων, αλλά και ειδικότερα στα ποντοπόρα πλοία (άνω των 30.000 κοχ), τα οποία μειώθηκαν κατά 20,4% σε όρους χωρητικότητας.
Οι αιτίες
Η απώλεια ανταγωνιστικότητας της ελληνικής σημαίας είναι εμφανής και από το γεγονός ότι τα τελευταία τρία χρόνια η ελληνική σημαία έχει κατρακυλήσει στη δεύτερη θέση στην Ευρώπη, αισθητά πίσω από τη Μάλτα, ενώ πλέον απειλείται και από την Κύπρο που αυξάνει εντυπωσιακά τον αριθμό πλοίων στο κυπριακό νηολόγιο.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου – Committee, σε αριθμό πλοίων η ελληνική σημαία είναι η τέταρτη επιλογή του ελληνικού εφοπλισμού με ποσοστό 11,8%, μετά τα νηολόγια της Λιβερίας (27,5%), των Νήσων Μάρσαλ (26%) και της Μάλτας (12,7%).
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με έρευνα που έγινε σε ελληνικές ναυτιλιακές, οι βασικές αιτίες συρρίκνωσης του ελληνικού νηολογίου και οι οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν είναι τέσσερις: οι γραφειοκρατικές και χρονοβόρες διαδικασίες, η έλλειψη άμεσα διαθέσιμου πληρώματος, η έλλειψη ψηφιοποίησης του ελληνικού νηολογίου, αλλά και ο μεγάλος χρόνος απόκρισης στις ανάγκες των πλοίων σε 24ωρη βάση, όπως δηλαδή λειτουργεί και η ποντοπόρος ναυτιλία.
Από την πλευρά του το υπουργείο Ναυτιλίας πραγματοποιεί τα τελευταία χρόνια προσπάθειες για τη μείωση της γραφειοκρατίας και της προώθησης του ψηφιακού μετασχηματισμού, προκειμένου να απλοποιηθούν οι διαδικασίες του ελληνικού νηολογίου και να ανακάμψει η γαλανόλευκη.