Το ένα μετά το άλλο ανοίγει τα χαρτιά της για τη ναυτιλία η νέα αμερικανική διοίκηση υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ.
Στην κορυφή της ατζέντας φέρεται να βρίσκεται για πρώτη φορά και η επιβολή φόρων σε κρουαζιερόπλοια με ξένη σημαία που προσεγγίζουν αμερικανικά λιμάνια, ενώ να σημειωθεί ότι ήδη στο γραφείο του προέδρου των ΗΠΑ υπάρχει φάκελος με σχετικές προτάσεις για την προώθηση των ναυτιλιακών συμφερόντων της χώρας.
Αναλυτές της αγοράς υποστηρίζουν ότι αν εφαρμοστούν φόροι στα κρουαζιερόπλοια με ξένη σημαία που προσεγγίζουν αμερικανικά λιμάνια, θα συμπαρασυρθεί και η ποντοπόρος ναυτιλία, επηρεάζοντας σε κάποιο βαθμό τη μελλοντική ζήτηση φορτίων λόγω των υψηλότερων ναύλων. Σημειώνουν ότι εάν υπάρξει νέος φόρος για τους διαχειριστές πλοίων με ξένη σημαία στην περίπτωση των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, ο ναυλωτής θα πληρώσει και το κόστος θα μετακυλιστεί. Στον βαθμό που το υψηλότερο φορολογικό κόστος δεν θα μπορούσε να μετακυλιστεί, τα πλοία είναι κινητά και μετακινούνται στις αγορές όπου κερδίζουν υψηλότερα.
Πάντως, ανάλογη πρόταση για επιβολή τελών σε πλοία με ξένη σημαία που προσεγγίζουν αμερικανικά λιμάνια είχε υποβληθεί και κατά τη διάρκεια του 2024 προς την κυβέρνηση του απερχόμενου προέδρου Μπάιντεν. Ειδικότερα, η πρόταση αφορούσε όσα πλοία είχαν κατασκευαστεί στην Κίνα, ωστόσο δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί.
Ώρα δασμών
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να σημειωθεί ότι απέχουμε μόλις 11 ημέρες από την εκκίνηση της εφαρμογής των δασμών 25% στις εισαγωγές προϊόντων από τον Καναδά και το Μεξικό, κάτι που θα προκαλέσει αύξηση τιμών, κάτι που θα πλήξει τους Αμερικανούς καταναλωτές. Αυτοί οι δασμοί αναβλήθηκαν μόνο μέχρι τις 4 Μαρτίου και δεν έχει ανακοινωθεί ότι δεν καταργούνται.
Ο Τραμπ έθεσε επίσης δασμό 10% σε όλες τις κινεζικές εισαγωγές και έλαβε μέτρα για να κλείσει ένα παραθυράκι που επιτρέπει στις κινεζικές εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου, όπως οι Temu και Shein, να αποφεύγουν τους δασμούς, στέλνοντας στις ΗΠΑ πακέτα αξίας κάτω των 800 δολαρίων.
Αντιδρά η αγορά
Την έντονη δυσφορία του ναυτιλιακού κλάδου και κυρίως των εταιρειών κρουαζιέρας προκάλεσαν οι δηλώσεις που έκανε ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Howard Lutnick, μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή.
Ο Αμερικανός αξιωματούχος τόνισε ότι η κυβέρνηση Τραμπ εξετάζει το ενδεχόμενο να κλείσει τα «παραθυράκια» που χρησιμοποιούν ναυτιλιακές εταιρείες για να πληρώνουν χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές.
«Έχετε δει ποτέ κρουαζιερόπλοιο με αμερικανική σημαία στο πίσω μέρος του; Έχουν σημαίες όπως της Λιβερίας ή του Παναμά. Κανένα από αυτά δεν πληρώνει φόρους», δήλωσε ο Lutnick, προσθέτοντας επίσης ότι «αυτό θα τελειώσει με τον Ντόναλντ Τραμπ και οι φόροι θα πληρωθούν».
Σύμφωνα με στοιχεία του ομίλου London Stock Exchange Group (LSEG), παγκόσμιου παρόχου υποδομών και δεδομένων για τις χρηματοπιστωτικές αγορές, μεγάλες εταιρείες κρουαζιέρας, όπως η Royal Caribbean, η Norwegian Cruise Line και η Carnival Corporation, έχουν ιστορικά νηολογήσει τα πλοία τους σε χώρες όπως η Λιβερία και ο Παναμάς για να επωφεληθούν από φορολογικές απαλλαγές βάσει του άρθρου 883 του Κώδικα Εσωτερικών Εσόδων που εξαιρεί τις αλλοδαπές εταιρείες που ασχολούνται με τη διεθνή εκμετάλλευση πλοίων ή αεροσκαφών.
Η διάταξη αυτή απαλλάσσει τις αλλοδαπές εταιρείες από τους φόρους των ΗΠΑ επί του διεθνούς ναυτιλιακού εισοδήματος, εάν οι χώρες καταγωγής τους προσφέρουν παρόμοιες απαλλαγές στις αμερικανικές εταιρείες. Ως αποτέλεσμα, οι εταιρείες αυτές διατήρησαν πραγματικούς φορολογικούς συντελεστές κάτω του 2% τα τελευταία πέντε χρόνια.
Limit down
Πάντως, αμέσως μετά τις δηλώσεις Lutnick οι εισηγμένες μετοχές των εταιρειών κρουαζιέρας στο αμερικανικό χρηματιστήριο σημείωσαν πτώση (την Πέμπτη).
Οι μετοχές της Carnival, που διαχειρίζεται τις εταιρείες Cunard και Princess, έκλεισαν με πτώση 5,9%. Οι μετοχές των Royal Caribbean και Norwegian σημείωσαν επίσης πτώση, 7,6% και 4,9% αντίστοιχα.
Οι μετοχές κρουαζιέρας «συνθλίβονται» από «τα παραπληροφορημένα φορολογικά σχόλια του Lutnick», έγραψε ο αναλυτής της Stifel, Steven Wieczynski, ο οποίος έκανε λόγο για «μαζική υπεραντίδραση».
Οι μετοχές διαπραγματεύτηκαν ξανά ανοδικά μετά την αρχική βουτιά, καθώς οι επενδυτές είδαν μια ευκαιρία αγοράς. Αλλά ακόμη και έτσι, η συνολική χρηματιστηριακή αξία των τεσσάρων εταιρειών κρουαζιέρας που είναι εισηγμένες στις ΗΠΑ έκλεισε την ημέρα με πτώση 9 δισ. δολαρίων, κατά μέσο όρο 5%.
Αναλυτής του κλάδου της κρουαζιέρας ανέφερε ότι είναι άγνωστο αν η κυβέρνηση θα είναι σε θέση να υποχρεώσει τις εταιρείες κρουαζιέρας να πληρώσουν φόρο στις ΗΠΑ, και αν ναι, σε ποιο ποσοστό και με ποιο συντελεστή, καθώς μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων τους δεν έρχεται σε επαφή με τις ΗΠΑ.
Τι απαντά η CLIA
Σε απάντηση στα σχόλια του Αμερικανού υπουργού Εμπορίου Howard Lutnick, η Διεθνής Ένωση Κρουαζιερόπλοιων (CLIA) δήλωσε ότι οι εταιρείες πληρώνουν σχεδόν 2,5 δισ. δολάρια σε φόρους και τέλη στις ΗΠΑ – ποσό που αντιπροσωπεύει το 65% των συνολικών φόρων που πληρώνουν οι εταιρείες κρουαζιέρας παγκοσμίως.
Η CLIA δήλωσε ότι ο κλάδος της κρουαζιέρας συνεισέφερε 65 δισ. δολάρια στην οικονομία το 2023, υποστηρίζοντας 290.000 θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ.
Ο Vince Ciepiel, αναλυτής της Cleveland Research Company, σημείωσε ότι οι εταιρείες κρουαζιέρας πληρώνουν φόρους μισθοδοσίας, λιμενικά τέλη και άλλα έξοδα και πρότεινε ότι η πιο εύλογη αύξηση της φορολογίας για τις εταιρείες κρουαζιέρας θα ήταν η αύξηση των λιμενικών τελών.
Η απαλλαγή της βιομηχανίας κρουαζιέρας από τους περισσότερους φόρους εισοδήματος των ΗΠΑ έχει κατά καιρούς βρεθεί στο στόχαστρο του Κογκρέσου, μεταξύ άλλων και το 2017.
Ο Lutnick, δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας, διορίστηκε υπουργός Εμπορίου από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, προκειμένου να ηγηθεί της ατζέντας Τραμπ για τους δασμούς και το εμπόριο.
Το σχέδιο της Εξωτερικής Υπηρεσίας Εσόδων που υποστηρίζει ο Τραμπ αφορά σε μεγάλο βαθμό τους δασμούς. Ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε πρόσφατα ένα σαρωτικό σχέδιο αμοιβαίων δασμών που θα μπορούσε να τεθεί σε ισχύ ήδη από τον Απρίλιο. Ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ επιβεβαίωσε τώρα ότι η Υπηρεσία Εξωτερικών Εσόδων αφορά και τους φόρους.
Η γενική ιδέα είναι ότι οι ΗΠΑ χρεώνουν τις ξένες οντότητες για το προνόμιο της πρόσβασης στην αμερικανική αγορά και η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τα έσοδα από τους ξένους για να αντισταθμίσει τους χαμηλότερους φόρους των Αμερικανών πολιτών. «Οι φορολογικοί συντελεστές των Αμερικανών θα μειωθούν», υποστήριξε ο Lutnick.
