Στη λίστα με τα κορυφαία κράτη σημαίας του κόσμου παραμένει για ακόμη μία χρονιά η Ελλάδα, καθώς η «γαλανόλευκη» διατηρεί τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και τις υψηλές επιδόσεις της, παρά τις προκλήσεις σε γεωπολιτικό επίπεδο.
Σύμφωνα με την έκθεση Shipping Industry Flag State Performance 2024/2025 που δημοσιεύθηκε από το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο (ICS), η ελληνική σημαία (ένα από το μεγαλύτερα νηολόγια παγκοσμίως) πέτυχε να έχει υψηλές επιδόσεις σε όλες τις κατηγορίες, τόσο σε επίπεδο Αμερικανικής Ακτοφυλακής (USCG) όσο και στην Ευρώπη με το Paris MoU, αλλά και στην Ασία βάσει του Tokyo MoU.
Στη λίστα που βαθμολογούνται 118 κράτη σημαίας, εκτός της Ελλάδας, συμπεριλαμβάνονται ακόμη 13 χώρες που συγκεντρώνουν θετικούς δείκτες για όλα τα κριτήρια. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για τις Δανία, Γαλλία, Γερμανία, Χονγκ Κονγκ (Κίνα), Ιαπωνία, Λιβερία, Μάλτα, Νήσοι Μάρσαλ, Νορβηγία, Σιγκα πούρη, Ηνωμένο Βασίλειο, Νήσοι Κέιμαν και Νήσος του Μαν.
Χρησιμοποιώντας ένα ευρύ φάσμα αντικειμενικών δεικτών επιδόσεων, ο πίνακας του ICS παρέχει ανάλυση του βαθμού στον οποίο οι διοικήσεις των κρατών σημαίας τηρούν τις υποχρεώσεις τους να ακολουθούν τα παγκόσμια πρότυπα και τους κανονισμούς που διέπουν -μεταξύ άλλων- την ασφάλεια, την προστασία του περιβάλλοντος και τις συνθήκες απασχόλησης των ναυτικών, όπως έχουν εγκριθεί από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (IMO) και τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ILO). Όπως προκύπτει, στη συντριπτική πλειοψηφία του ο παγκόσμιος εμπορικός στόλος είναι εγγεγραμμένος σε νηολόγια που εφαρμόζουν αυστηρά τους παγκόσμιους κανονισμούς.
Οι τρεις κύριες αρχές ελέγχου του κράτους λιμένα (PSC) είναι οι χώρες του Μνημονίου των Παρισίων, το MoU του Τόκιο και της Ακτοφυλακής των Ηνωμένων Πολιτειών. Και οι τρεις αρχές στοχεύουν συγκεκριμένες σημαίες με βάση τις ελλείψεις και τις συλλήψεις που έχουν καταγραφεί για τα πλοία που φέρουν 55,1 εκατ. τόνους, 33,261 εκατ. gt και 767 πλοία, το δυναμικό υπό την ελληνική σημαία.
«Καμπανάκι»
Όπως επισημαίνει το ICS, ορισμένα κράτη σημαίας (συμπεριλαμβανομένων του Τόγκο, της Αλγερίας και των Κομορών) εξακολουθούν να καταγράφουν μεγάλες ποσότητες αρνητικών επιδόσεων, υπογραμμίζοντας την ανάγκη οι πλοιοκτήτες να ενθαρρυνθούν και να διατηρήσουν διάλογο με τα κράτη σημαίας τους, συμβάλλοντας στη διευκόλυνση τυχόν αναγκαίων βελτιώσεων προς όφελος της ασφάλειας, της προστασίας του περιβάλλοντος και των αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας.
Παράλληλα, τονίζεται ότι η τελευταία έκδοση του πίνακα επιδόσεων διασφαλίζει την πλήρη ευθυγράμμιση με τις τρέχουσες θαλάσσιες τάσεις και προτεραιότητες. Συγκεκριμένα, τρεις χώρες (Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, Κόστα Ρίκα και Ουρουγουάη) έχουν αφαιρεθεί λόγω του σχετικά μικρού μεγέθους του στόλου τους, που δεν πληροί πλέον τα κριτήρια για ένταξη. Στον αντίποδα, προστέθηκαν τέσσερις νέες χώρες (Καμπότζη, Εσουατίνι, Γκαμπόν και Γουινέα-Μπισάου). Οι συγκεκριμένες χώρες φέρονται να χρησιμοποιούνται από ορισμένες ναυτιλιακές εταιρείες που επιδιώκουν να παρακάμψουν τις δυτι κές κυρώσεις, γεγονός που προκαλεί ανησυχίες για το κατά πόσον τα διεθνή ναυτιλιακά πρότυπα εφαρμόζονται σωστά στα πλοία που φέρουν τις σημαίες αυτών των κρατών.
Όπως σχολίασε ο γενικός γραμματέας του ICS, Guy Platten η ανάδειξη του Εσουατίνι (πρώην Σουαζιλάνδη) σε κράτος σημαίας αποτελεί ξεχωριστή ανησυχία, καθώς δεν είναι μέλος του ΙΜΟ και, ως εκ τούτου, δεν έχει υπογράψει τις διεθνείς ναυτιλιακές συμβάσεις του. «Το ICS ενθαρρύνει έντονα το Εσουατίνι και άλλα νέα κράτη σημαίας να δώσουν προτεραιότητα στην ένταξη στον ΙΜΟ και στην επικύρωση και την εφαρμογή των συμβάσεών του, ώστε να επιδείξουν τη δέσμευσή τους στην παγκόσμια ναυτιλιακή διακυβέρνηση και στην υπεύθυνη λειτουργία των πλοίων», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Οι δέκα κορυφαίοι της παγκόσμιας κατάταξης
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης, σε ό,τι αφορά το μέγεθος του νηολογίου, βρίσκεται η Λιβερία με αύξηση 3,40% στα 266,9 εκατομμύρια gt, 417,3 εκατ. dwt και 5.652 πλοία. Ακολουθεί ο Παναμάς στα 248,7 εκατομμύρια gt, 378,5 εκατ. dwt και 8.479 πλοία, που ωστόσο δεν πληροί τις απαιτήσεις του Paris MοU White List. Στην τρίτη θέση είναι τα Νησιά Μάρσαλ στα 191,1 εκατομμύρια gt, 309 εκατ. dwt και 4.337 πλοία. Τέταρτο είναι το νηολόγιο του Χονγκ Κόνγκ στα 131,8 εκατομμύρια gt, 204,4 εκατ. dwt και 2.376 πλοία, ενώ στην πέμπτη θέση βρίσκεται η Σιγκαπούρη στα 103,688 εκατομμύρια gt, 151 εκατ. dwt και 3.602 πλοία. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 9η θέση της παγκόσμιας κατάταξης (55,1 εκατ. τόνους, 33,261 εκατ. gt και 767 πλοία), σύμφωνα με την ετήσια έρευνα της Lloyd’s Intelligence για τις top 10 σημαίες, λαμβάνοντας υπόψη πλοία από 500 gross tonnage και πάνω.