Την «κρυστάλλινη γυάλα» έχουν βγάλει από τα «σεντούκια» οι αναλυτές, προκειμένου να υπολογίσουν τον αντίκτυπο των δασμών και των κυρώσεων που έχει επιβάλει ή ανακοινώσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
Στις πρώτες εβδομάδες του στον Λευκό Οίκο ο Ντ. Τραμπ έχει ανακοινώσει πολλούς δασμούς, πολλοί από τους οποίους έκτοτε έχουν ανακληθεί ή αναβληθεί.
Χάλυβας-αλουμίνιο
Τελευταία κίνηση η επιβολή δασμών 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου.
Χαρακτηριστική είναι και η τοποθέτηση της εταιρείας συμβούλων Vespucci Maritime, η οποία αναφέρει: «Για τον τομέα της ναυτιλίας και της εφοδιαστικής αλυσίδας βρισκόμαστε σε ένα σημείο που τέτοιες δηλώσεις θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με κάποιο σκεπτικισμό – τουλάχιστον όσον αφορά την απόφαση να αλλάξουν ξαφνικά οι αλυσίδες εφοδιασμού και τα πρότυπα προμηθειών. Όπως έδειξαν οι εξελίξεις της τελευταίας εβδομάδας, όχι μόνο οι δηλώσεις που σχετίζονται με τους δασμούς, αλλά και τα πραγματικά εκτελεστικά διατάγματα είναι επιρρεπή σε γρήγορες αλλαγές και αναβολές».
Αλλά και η Hartland Shipping σημειώνει: «Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί ο αντίκτυπος των δασμών στη ναυτιλία και το εμπόριο. Τα σήματα στους φωτεινούς σηματοδότες αλλάζουν συχνά. Πράσινο, πορτοκαλί, κόκκινο. Ακόμα και σπασμένα φανάρια».
Ρευστή χαρακτηρίζουν την κατάσταση και οι Clarksons. Όπως αναφέρουν, μια επανάληψη του «εμπορικού πολέμου» ΗΠΑ-Κίνας του 2018-19 ήταν αναμενόμενη.
Για τώρα, με εξαίρεση τον χάλυβα και το αλουμίνιο, περιλαμβάνει δασμούς 10% (επιπλέον των υφιστάμενων) σε όλα τα αμερικανικά λιμάνια για τις εισαγωγές από την Κίνα.
Από την πλευρά του το Πεκίνο σχεδιάζει εστιασμένα αντίποινα προς το παρόν. Άνθρακας, LNG και αργό πετρέλαιο, αλλά όχι πιο σημαντικά εμπορεύματα, όπως υγραέριο και σιτηρά.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των Clarksons τα μέτρα αυτά θα έχουν πιο περιορισμένο άμεσο αντίκτυπο σε σχέση με το 2018-19 (0,7% του όγκου του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου που θα δασμολογηθεί έναντι 1,8% το 2019).
Η «μεταβλητότητα» στους δασμούς και η υποκατάσταση των trade σε πολλές περιπτώσεις αναμένεται να μετριάσουν και πάλι τον αντίκτυπο για τη ναυτιλία, αν και οι μετατοπίσεις στα εμπορικά πρότυπα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε επιβάρυνση των τονοχιλιομέτρων, σημειώνουν οι Clarksons.
Με βάση αυτές τις νέες πολιτικές των ΗΠΑ και της Κίνας, οι άμεσες επιπτώσεις στα χύδην φορτηγά (άνθρακας), στα δεξαμενόπλοια (αργό) και στο LNG είναι περιορισμένες (λιγότερο από 1% του παγκόσμιου εμπορίου που «δασμολογείται» για το καθένα).
Κλιμάκωση
Τα ανακοινωθέντα μέτρα των ΗΠΑ για το Μεξικό και τον Καναδά (δασμοί 25%) έχουν πλέον ανασταλεί, ενώ για την Ε.Ε. εξακολουθούν να εξετάζονται.
Το διμερές θαλάσσιο εμπόριο μεταξύ των ΗΠΑ και του Καναδά, του Μεξικού και της Ε.Ε. αντιπροσωπεύει το 3,5% του παγκόσμιου όγκου και το 1,7% σε όρους τονοχιλιομέτρων.
«Κανόνας η ρευστή κατάσταση της αμερικανικής πολιτικής»
Αλλαγές στην πολιτική κυρώσεων (π.χ. πρόσφατες κυρώσεις σε δεξαμενόπλοια που εμπλέκονται σε συναλλαγές με τη Ρωσία και το Ιράν) μπορεί ενδεχομένως να έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στις αγορές δεξαμενόπλοιων σε σχέση με τους δασμούς που επιβάλλουν οι ΗΠΑ.
Για λόγους σύγκρισης, το θαλάσσιο εμπόριο πετρελαίου ΗΠΑΚίνας αντιπροσωπεύει μόλις το 0,5% του παγκόσμιου εμπορίου πετρελαίου σε τονοχιλιόμετρα, ενώ το 10% της χωρητικότητας του στόλου δεξαμενόπλοιων πετρελαίου υπόκειται τώρα σε κυρώσεις.
Και οποιαδήποτε πολιτική των ΗΠΑ επηρεάζει τη σταθερότητα στην Ερυθρά Θάλασσα (η οποία αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τις αγορές εμπορευματοκιβωτίων και σημαντικό για τα product tankers).
Οι Clarksons επισημαίνουν, τέλος, ότι στη σύγκρουση Ρωσίας/Ουκρανίας οποιαδήποτε κατάπαυση του πυρός θα μπορούσε να έχει πολύ διαφορετικό χρονοδιάγραμμα από τις αλλαγές στο καθεστώς κυρώσεων και χρειάζεται παρακολούθηση.
Τέλος, οι εξελίξεις στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ) τον επόμενο μήνα μπορεί να δώσουν κάποια καθοδήγηση σχετικά με το πώς οι αλλαγές στην πολιτική των ΗΠΑ έχουν αντίκτυπο στην παγκόσμια ρύθμιση των εκπομπών των πλοίων.
Παράλληλα θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και το γεγονός ότι οι ΗΠΑ εξετάζουν αλλαγές και στη ναυπηγική βιομηχανία.
Υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις για την ανάπτυξη της ναυπηγικής βιομηχανίας των ΗΠΑ, ως απάντηση στην πρωτοκαθεδρία της Κίνας στον τομέα.
«Η “ρευστή” κατάσταση της αμερικανικής πολιτικής φαίνεται να αποτελεί προς το παρόν κανόνα, καθιστώντας την ανάλυση και τις προβλέψεις ιδιαίτερα δύσκολες» καταλήγουν συμπερασματικά οι Clarksons.