Ορατή παραμένει η απειλή του «σκιώδους» στόλου δεξαμενόπλοιων που έχει αναπτύξει η Μόσχα αυτή τη στιγμή, έχοντας ως «σύμμαχο» σημαίες μικρών χωρών που διστάζουν να ακολουθήσουν τις δυτικές κυρώσεις, οι οποίες αυξάνονται σημαντικά το τελευταίο διάστημα.
Συγκεκριμένα, στο World Fleet Monitor της Clarksons Research καταγράφονται στοιχεία που υπογραμμίζουν -σύμφωνα με τους αναλυτές- τον μάταιο αγώνα της Δύσης για την καταπολέμηση του διαρκώς αυξανόμενου στόλου που υπόκειται σε κυρώσεις.
Χώρες όπως ο Άγιος Μαρίνος, η Γουιάνα, η Σιέρα Λεόνε, οι Κομόρες, η Γουινέα-Μπισάου και κυρίως η Γουινέα, αποτελούν κράτη των οποίων οι σημαίες ξεχωρίζουν για τη ραγδαία ανάπτυξη του στόλου τους κατά τους τελευταίους μήνες και ταυτόχρονα συνδέονται με τα «σκιώδη» πλοία.
Ενδεικτικά, η άνοδος του Αγίου Μαρίνου εγείρει ερωτήματα στους ευρωπαϊκούς κύκλους, καθώς ο στόλος των πλοίων που φέρουν τη σημαία της μικρής χώρας αυξήθηκε κατά 663% τους τελευταίους 12 μήνες, φτάνοντας το 1,1 εκατ. gt.
Επιπλέον, η Γουιάνα έχει βρεθεί στο προσκήνιο, με τον στόλο της νοτιοαμερικανικής χώρας να μεγεθύνεται κατά 576% το περασμένο έτος, σε 3,3 εκατ. gt. Στα αξιοσημείωτα είναι και το γεγονός ότι τα πλοία που φέρουν σημαία Γουιάνας έχουν μεγάλη μέση ηλικία, η οποία ξεπερνά τα 40 έτη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Clarksons Research, ορισμένες χώρες της Αφρικής έχουν αναπτυχθεί περισσότερο με την ανάπτυξη του «σκιώδους» στόλου – αυτός της Σιέρα Λεόνε αυξήθηκε κατά 105%, των νήσων Κομόρες κατά 104%, της Γουινέα-Μπισάου με άλμα άνω του 340% και ως αποκορύφωμα περιγράφεται η Γουινέα, η σημαία της οποίας αναπτύχθηκε κατά 99.094% (!) τους τελευταίους 12 μήνες.
Μια άλλη σημαία που είδε τον στόλο της να αυξάνεται το περασμένο έτος ήταν και αυτή των Μπαρμπάντος (177%). Ωστόσο, με δεδομένη την πίεση που ασκείται προς τον «σκιώδη» στόλο, το νηολόγιο της νησιωτικής χώρας, που βρίσκεται στην Καραϊβική και έχει ως έδρα το Λονδίνο, επισημαίνει ότι μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου θα έχει ζητήσει από συνολικά 46 πλοία να αφαιρέσουν τη σημαία της χώρας ως αποτέλεσμα των κυρώσεων που έχει επιβάλει το Ηνωμένο Βασίλειο.
Σε αντίστοιχη κίνηση προβαίνει και ο Παναμάς, ο οποίος εξέδωσε απόφαση που επιτρέπει στο νηολόγιό του να ακυρώσει οποιοδήποτε πλοίο σχετίζεται με τον «σκιώδη» στόλο. Το εκτελεστικό διάταγμα με αριθμό 512 άνοιξε τον δρόμο για την άμεση ακύρωση της νηολόγησης των πλοίων υπό τη σημαία του Παναμά στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ ή την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αξίζει να σημειωθεί πως τον περασμένο μήνα, τα πλοία που συνδέονται με τη Ρωσία και τον «σκιώδη» στόλο βρέθηκαν στο στόχαστρο οκτώ κρατών της Βόρειας Ευρώπης.
Χαρακτηριστικά και ηλικία των πλοίων
Σχεδόν το 70% του ρωσικού πετρελαίου μεταφέρεται με «σκιώδη» δεξαμενόπλοια, σύμφωνα με ανάλυση που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο από το Kyiv School of Economics Institute, έναν ερευνητικό οργανισμό με έδρα την Ουκρανία.
Ορισμένοι ειδικοί ανεβάζουν τον συνολικό αριθμό των εν λόγω πλοίων σε περισσότερα από 1.000, αν και σημαντικά λιγότερα χρησιμοποιούνται από τη Μόσχα για την τακτική παράκαμψη των κυρώσεων, σύμφωνα με την ανάλυση του ινστιτούτου.
Παράλληλα, τα στοιχεία από την S&P Global Market Intelligence δείχνουν ότι περισσότερα από 800 πλοία που απαρτίζουν τον «σκιώδη» στόλο δεν έχουν επιβεβαιωμένη ασφάλιση, ενώ παρά την επιβράδυνση που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα, ο «σκιώδης» στόλος εξακολουθεί να αυξάνεται κατά περίπου 10 δεξαμενόπλοια τον μήνα, σύμφωνα με τη ναυλομεσιτική BRS.
Όπως τονίζεται χαρακτηριστικά, παρά τις προσπάθειες αντιμετώπισής του, τα ρυθμιστικά κενά, οι τρύπες και οι ελλείψεις παραμένουν και δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα τρόπος οριστικής καταστολής για έναν στόλο που αντιπροσωπεύει το 9,1% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων.
Την ίδια ώρα, ο μέσος όρος ηλικίας των πλοίων στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις -21 έτη- είναι περίπου οκτώ έτη μεγαλύτερος από τον παγκόσμιο μέσο όρο, γεγονός που εντείνει την αυξανόμενη ανησυχία ότι θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολλαπλές δαπανηρές περιβαλλοντικές καταστροφές.