Θετικό σήμα για την αγορά δεξαμενόπλοιων δίνουν τα θεμελιώδη μεγέθη της αγοράς στις αρχές της χρονιάς, αν και οι εξελίξεις σε γεωπολιτικό επίπεδο μπορούν να ανατρέψουν τα δεδομένα ανά πάσα στιγμή.
Τα «δεδομένα από το βουητό που προκαλούν οι εντάσεις» διαχωρίζει η Poten & Partners, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι συνολικά και με βάση τα θεμελιώδη μεγέθη της παγκόσμιας ζήτησης και προσφοράς πετρελαίου, οι προοπτικές για το 2025 όσον αφορά τη ζήτηση σε τονομίλια δεξαμενόπλοιων φαίνονται συγκρατημένα θετικές.
Ωστόσο, δεν παραβλέπει τον κίνδυνο αυτά τα θεμελιώδη μεγέθη να «εξουδετερωθούν» από πιθανά ή απίθανα γεγονότα που θα προκύψουν στην πορεία.
Η γεωπολιτική
Τα τελευταία χρόνια η αφήγηση στις αγορές πετρελαίου και δεξαμενόπλοιων επικεντρώθηκε κυρίως στα γεωπολιτικά γεγονότα. Οι συγκρούσεις στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή έχουν αναστατώσει τις παγκόσμιες εμπορικές ροές.
Επιπλέον, ο πολλαπλασιασμός των κυρώσεων κατά της Ρωσίας και άλλων χωρών (συμπεριλαμβανομένων του Ιράν και της Βενεζουέλας) έχει επιταχύνει την ανάπτυξη του «σκοτεινού στόλου», ο οποίος λειτουργεί εκτός των κύριων αγορών δεξαμενόπλοιων.
Αυτές οι εξελίξεις αποτέλεσαν σημαντική κινητήρια δύναμη για τις τιμές του πετρελαίου, αλλά και των ναύλων.
Με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και τα φιλόδοξα σχέδιά του για την αναδιαμόρφωση του εγχώριου και παγκόσμιου ενεργειακού τοπίου, αλλά και την αντιμετώπιση των συγκρούσεων στον κόσμο, η Poten θεωρεί ότι η σημασία της γεωπολιτικής δεν θα μειωθεί στο εγγύς μέλλον.
Ωστόσο, συμπληρώνει ότι δεν θα πρέπει να υποτιμάται και η σημασία των θεμελιωδών μεγεθών της προσφοράς/ζήτησης στην αγορά πετρελαίου.
Τελικά, αυτά θα είναι εξίσου ή και περισσότερο σημαντικά για την κίνηση των αγορών μακροπρόθεσμα, αναφέρει χαρακτηριστικά.
Η ζήτηση
Όσον αφορά την προσφορά και τη ζήτηση πετρελαίου, το 2024 ήταν μια μάλλον κακή χρονιά.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας (EIA), η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου αυξήθηκε κατά 0,92 εκατ. βαρέλια ανά ημέρα (Mb/d) πέρυσι, καταγράφοντας σημαντική επιβράδυνση σε σχέση με την άνοδο κατά 2,36 Mb/d το 2023.
Ο κύριος λόγος για την επιβράδυνση της αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης ήταν η Ασία και ειδικότερα η Κίνα. Η ασιατική ζήτηση πετρελαίου αυξήθηκε κατά 1,72 Mb/d το 2023 και μόνο κατά 0,49 Mb/d πέρυσι.
Αυτή η μείωση της αύξησης της ασιατικής ζήτησης ευθύνεται για το σύνολο της παγκόσμιας επιβράδυνσης. Οι μεταβολές της ζήτησης πετρελαίου στις χώρες του ΟΟΣΑ και στις χώρες εκτός ΟΟΣΑ ήταν συγκριτικά μικρές.
Οι προοπτικές όμως για το 2025 είναι πιο θετικές. Τόσο η EIA των ΗΠΑ όσο και ο IEA (Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας) δείχνουν μια ανάκαμψη της ανάπτυξης σε σχέση με το 2024. Η EIA είναι ελαφρώς πιο θετική, καθώς αναμένει αύξηση κατά 240 Kb/d στη Βόρεια Αμερική (κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες), ενώ η IEA δεν προβλέπει καμία αύξηση στην περιοχή αυτή.
Υπάρχουν κάποιες μικρότερες διαφορές στις άλλες περιοχές του κόσμου. Έτσι η EIA αναμένει συνολική αύξηση της ζήτησης κατά 1,33 Mb/d για το 2025, ενώ η IEA προβλέπει 1 Mb/d αύξηση της ζήτησης.
Όπως συμβαίνει τα τελευταία είκοσι χρόνια, η Ασία αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας επέκτασης της ζήτησης πετρελαίου. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η έμφαση μετατοπίζεται από την Κίνα στην Ινδία.
Η απόλυτη αύξηση της ζήτησης και στις δύο χώρες είναι παρόμοια – περίπου 200 Kb/d για το 2024 και το 2025, όπως αναμένεται. Ωστόσο, οι ρυθμοί αύξησης είναι πολύ διαφορετικοί.
Με βάση τα 16,62 Mb/d της ζήτησης πετρελαίου, 200 Kb/d σημαίνει περίπου 1,2% αύξηση για την Κίνα. Η ζήτηση πετρελαίου της Ινδίας είναι μόνο 5,6 Mb/d (2024), οπότε 200 Kb/d αντιπροσωπεύουν 3,6% αύξηση.
Δυστυχώς, δεδομένης της γειτνίασης της Ινδίας με τη Μέση Ανατολή οι επιπτώσεις στη ζήτηση τονομιλίων από τη μετάβαση από την Κίνα στην Ινδία δεν είναι ευνοϊκές για την αγορά δεξαμενόπλοιων.
Έτσι, η αύξηση της ζήτησης πετρελαίου αναμένεται να επιταχυνθεί, κυρίως στην Ασία.
Σταθερές οι εξαγωγές της Ρωσίας
Ένας από τους μπαλαντέρ στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου είναι η Ρωσία. Παρά τις περίπλοκες δυτικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία, η παραγωγή και οι εξαγωγές πετρελαίου παρέμειναν αξιοσημείωτα σταθερές.
Ωστόσο, η πρόσφατη αυστηροποίηση του καθεστώτος κυρώσεων, ιδίως από τις ΗΠΑ, θα μπορούσε να αλλάξει την κατάσταση στη Ρωσία.
Τo tonnage του στόλου
Θετικά είναι τα μηνύματα και σε ό,τι αφορά την προσφερόμενη χωρητικότητα του στόλου μεταφοράς αργού. Το 2024, οι παραδόσεις νέων δεξαμενόπλοιων αργού πετρελαίου μειώθηκαν σε χαμηλό 36 ετών, καθώς μόνο 17 νέα δεξαμενόπλοια, χωρητικότητας 2,5 εκατ. τόνων νεκρού βάρους (DWT), εντάχθηκαν στον στόλο.
Σε σύγκριση με το 2023 η παραδιδόμενη χωρητικότητα μειώθηκε κατά 74%, σύμφωνα με τα στοιχεία της BIMCO.
Επίσης το 2024 η ανακύκλωση των δεξαμενόπλοιων μεταφοράς αργού πετρελαίου έφτασε σε 1,7 εκατ. DWT, οπότε ο στόλος κατέληξε μόνο 0,2% μεγαλύτερος το 2024 από ό,τι στο τέλος του 2023, στα χαμηλότερα δηλαδή επίπεδα των 23 τελευταίων ετών.
