Σε ιστορικό ρεκόρ αναρριχήθηκαν οι παραγγελίες πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, με το 2024 να αποτελεί ακόμη ένα έτος – ορόσημο για τις ναυτιλιακές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο, ενώ οι συζητήσεις συνεχίζονται για μια σειρά νέων τοποθετήσεων κυρίως σε ασιατικά ναυπηγεία.
Σύμφωνα με το τελευταίο report της BIMCO, το συνολικό βιβλίο παραγγελιών κατασκευής containerships (ως ποσοστό του υφιστάμενου στόλου) διαμορφώθηκε στο 26,28%, αυξημένο σε σύγκριση με το 25,77% του Δεκεμβρίου του 2023.
Τη χρονιά που μόλις έφυγε πραγματοποιήθηκαν συνολικά 343 παραγγελίες πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, σημειώνοντας αύξηση κατά 132 πλοία (62,5%) σε σύγκριση με τις 211 το 2023.
Ταυτόχρονα, οι εταιρείες τακτικών γραμμών (liners) ελέγχουν πλέον το 79% της χωρητικότητας του βιβλίου παραγγελιών.
«Στα τέλη του 2024, το βιβλίο παραγγελιών πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων ήταν 8,3 εκατομμύρια TEUs, ένα νέο ρεκόρ σε σύγκριση με το προηγούμενο υψηλό των 7,8 εκατομμυρίων TEUs στις αρχές του 2023», ανέφερε ο επικεφαλής αναλυτής της BIMCO, Niels Rasmussen.
Αύξηση παραγγελιών
Αξίζει να σημειωθεί ότι, παρά την καλύτερη επίδοση όλων των εποχών στις νέες παραδόσεις το 2024 (2,9 εκατομμύρια TEUs), τo βιβλίο παραγγελιών αυξήθηκε καθώς μέσα στο έτος τοποθετήθηκαν παραγγελίες ύψους 4,4 εκατομμυρίων TEUs.
Η πλειονότητα των παραγγελιών αφορούσε Neo Panamax, μεταφορικής ικανότητας 8.000-17.000 TEUs, με συνολικά 199 παραγγελίες.
Την ίδια ώρα, τα πλοία 8.000 TEUs και άνω αποτελούν το 92% της χωρητικότητας του βιβλίου παραγγελιών, ενώ τα μεγαλύτερα 12.000-17.000 TEUs αποτελούν το 46% του συνολικού orderbook.
Σημαντικό, επίσης, είναι το γεγονός ότι τα πλοία μεταφορικής ικανότητας μεταξύ 12.000 και 17.000 TEUs παρουσιάζουν ένα orderbook σε σχέση με τον υφιστάμενο στόλο της τάξεως του 55,47%, σε αντίθεση με μόλις 3,71% για τα feeder containerships (μικρότερα των 3.000 TEUs).
Σε ό,τι αφορά τη γεωγραφική κατανομή των νέων παραγγελιών, η BIMCO επισημαίνει ότι τα ναυπηγεία στην Κίνα έχουν επωφεληθεί περισσότερο από την άνθηση των συμβάσεων των τελευταίων τεσσάρων ετών και κατέχουν επί του παρόντος το 72% των 8,3 εκατομμυρίων TEUs του συνολικού orderbook.
Από την πλευρά τους, οι ναυπηγικές μονάδες της Νοτίου Κορέας και της Ιαπωνίας κατέχουν το 22% και το 5% αντίστοιχα.
Βασικός «παίκτης» είναι οι εταιρείες τακτικών γραμμών, οι οποίες, σύμφωνα με τον Niels Rasmussen, «ελέγχουν το 79% της χωρητικότητας του βιβλίου παραγγελιών, ένα ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από το 61% της χωρητικότητας του στόλου.
Έχοντας ήδη αυξηθεί από 56% στις αρχές του 2019, το μερίδιο των ναυτιλιακών εταιρειών στη χωρητικότητα του στόλου αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται τα επόμενα χρόνια», προσθέτει.
Δυσκολίες στις παραδόσεις
Με φόντο το ολοένα και μεγαλύτερο orderbook, τα ναυπηγεία δυσκολεύονται να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις των ναυτιλιακών εταιρειών, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τα δύο από τα τρία μεγαλύτερα ναυπηγεία παγκοσμίως να τονίζουν ότι η παράδοση νεότευκτων πλοίων που συμφωνούνται αυτή τη στιγμή αναμένεται -στην καλύτερη περίπτωση- μετά το 2028.
Αν και για πέντε πλοία έχει ήδη υπογραφεί συμφωνία για παράδοση το 2030, το 99% του βιβλίου παραγγελιών θα παραδοθεί κατά την περίοδο 2025-2029.
Σύμφωνα με το τρέχον χρονοδιάγραμμα παράδοσης, 0,7 εκατομμύριο TEUs θα παραδοθoύν το 2029, ενώ κατά μέσο όρο 1,9 εκατομμύρια TEUs θα παραδοθούν κατά την περίοδο 2025-2028. Η κορύφωση των παραδόσεων (2,2 εκατομμύρια TEUs) αναμένεται το 2027.
Επίσης, η BIMCO κάνει λόγο και για την ανακατεύθυνση του παγκόσμιου εμπορίου από την Κίνα προς άλλα λιμάνια στην Ασία, η οποία αναγκάζει τους πλοιοκτήτες να εγκαταλείψουν τα ολοένα μεγαλύτερα πλοία και να στραφούν σε μικρότερα σκάφη.
Ισχνή η αγορά ανακύκλωσης την τελευταία τετραετία
Αναφορικά με τη δραστηριότητα στην αγορά της ανακύκλωσης, τα στοιχεία δείχνουν ότι παρέμεινε ισχνή την τελευταία τετραετία, καθώς περιορίστηκε σε 166 πλοία και 256.000 TEUs, ενώ η μέση ηλικία του στόλου αυξήθηκε κατά 1,4 χρόνο από τις αρχές του 2020.
Κατά συνέπεια, ο αριθμός των πλοίων ηλικίας 20 ετών και άνω έχει αυξηθεί και αποτελεί πλέον το 11% του στόλου (3,4 εκατομμύρια TEUs).
Στο πλαίσιο αυτό, όπως αναφέρει η BIMCO, εάν όλα τα πλοία ηλικίας 20 ετών και άνω ανακυκλωθούν κατά τη διάρκεια της επόμενης πενταετίας, ο στόλος θα αυξηθεί στα 35,8 εκατομμύρια TEUs έως το τέλος του 2029, με την προϋπόθεση ότι δεν θα παραδοθούν άλλα πλοία πριν από το 2030. Αυτό ισοδυναμεί με αύξηση 16% (μέση ετήσια αύξηση 3%).
Τα containerships μεταφορικής ικανότητας κάτω των 8.000 TEUs θα έχουν μέση ετήσια συρρίκνωση 4%, ενώ αυτά άνω των 8.000 TEUs θα αυξάνονται κατά μέσο όρο 7% ετησίως.
Όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο Rasmussen, χρειάζεται να οδηγηθούν για σκραπ πλοία μεταφορικής ικανότητας 680.000 TEUs ετησίως κατά τα επόμενα πέντε χρόνια (το τρέχον ρεκόρ είναι 657.000 TEUs), αλλά οι πραγματικοί αριθμοί θα καταλήξουν πολύ χαμηλότερα.
«Όσο τα πλοία δεν μπορούν να επιστρέψουν στην Ερυθρά Θάλασσα, τα ποσοστά ανακύκλωσης θα συνεχίσουν πιθανότατα να είναι χαμηλά και ταυτόχρονα τα μικρότερα πλοία θα ανακυκλώνονται αργότερα από τον μέσο όρο.
Επομένως, η μέση ετήσια αύξηση του στόλου κατά τα επόμενα πέντε χρόνια θα μπορούσε να τελειώσει πολύ υψηλότερα από το 3%».
