Περισσότερα από 15.000 πλοία, σύμφωνα με την BIMCO, αναμένεται να ανακυκλωθούν τα επόμενα 10 χρόνια, καθώς στις 26 Ιουνίου 2025 τίθεται σε εφαρμογή η Διεθνής Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ για την ασφαλή και περιβαλλοντικά ορθή ανακύκλωση των πλοίων.
Η Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό άλμα προς τα εμπρός για να εξασφαλιστεί ότι τα πλοία, στο τέλος της λειτουργικής τους ζωής, ανακυκλώνονται χωρίς να δημιουργούν περιττούς κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον.
Παράλληλα οι πλοιοκτήτες θα υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τους κανονισμούς της, γεγονός που θα ενισχύσει όχι μόνο την ασφάλεια αλλά και τη φήμη του κλάδου ανακύκλωσης.
Επίσης, η παγκόσμια υιοθέτηση της σύμβασης θα συμβάλει στην εξίσωση των όρων ανταγωνισμού για όλους τους φορείς του κλάδου, ανεξάρτητα από το μέγεθος ή τη γεωγραφία, με τη δημιουργία ομοιόμορφων κανονισμών που προωθούν τα υψηλά πρότυπα σε όλα τα κράτη που ασχολούνται με την ανακύκλωση πλοίων.
Μετά την πρόσφατη προσχώρηση του Μπαγκλαντές και προηγουμένως της Λιβερίας, η Σύμβαση του Χονγκ Κονγκ (HKC) έχει πλέον υπερβεί το 40% της παγκόσμιας εμπορικής χωρητικότητας που απαιτείται για να τεθεί σε ισχύ.
Η προσχώρηση του Μπαγκλαντές και της Λιβερίας ανέβασε τη συνολική χωρητικότητα του εμπορικού στόλου των συμβαλλομένων κρατών στη σύμβαση σε περίπου 45,81%, με 22 συμβαλλόμενα κράτη (πηγή IMO).
Η HKC εγκρίθηκε το 2009 και πρόκειται να τεθεί σε ισχύ στις 26 Ιουνίου 2025, δύο χρόνια μετά την εκπλήρωση όλων των προϋποθέσεων τον Ιούνιο του 2023.
Σύμφωνα με τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ), τα προηγούμενα 10 χρόνια ο ετήσιος όγκος ανακύκλωσης πλοίων ανερχόταν σε 23.848.453 κόρους ολικής χωρητικότητας, που ισοδυναμούσε με το 3,31% του απαιτούμενου όγκου ανακύκλωσης.
Σημειώνεται ότι ο Διεθνής Οργανισμός της BIMCO, με έδρα τη Δανία, στην προσπάθειά του να επιταχύνει την περιβαλλοντικά ορθή ανακύκλωση πλοίων εγκαινίασε μια συμμαχία που θα συντονίσει τις φωνές της ναυτιλιακής βιομηχανίας και θα συμβάλει στη διευκόλυνση της παγκόσμιας εφαρμογής της σύμβασης.
Τα ιδρυτικά μέλη της συμμαχίας είναι η BIMCO, η Ένωση Ναυπηγοεπισκευαστών και Ανακυκλωτών του Μπαγκλαντές (BSBRA), η Τουρκική Ένωση Βιομηχανίας Ανακύκλωσης Πλοίων (GEMISANDER), ο παγκόσμιος αγοραστής μετρητών GMS, η εταιρεία υπηρεσιών ανακύκλωσης πλοίων Guideship, η Ένωση Ναυπηγοεπισκευαστών και Ανακυκλωτών του Πακιστάν (PSBRA), η Ένωση Βιομηχανιών Ανακύκλωσης Πλοίων της Ινδίας (SRIA), η Διεθνής Ένωση Ανακύκλωσης Πλοίων (ISRA), ο παγκόσμιος αγοραστής μετρητών Wirana και ο ινδικός όμιλος ανακύκλωσης πλοίων Bansal Group.
Ο πρώην επικεφαλής του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού Νίκος Μικέλης, βασικός αρχιτέκτονας της Σύμβασης του Χονγκ Κονγκ, θα ηγηθεί της ομάδας ως πρόεδρος της συμμαχίας.
«Είναι καιρός να δρομολογηθεί και να τεθεί σε λειτουργία μια πρωτοβουλία όπως η Συμμαχία για την Ανακύκλωση Πλοίων. Χρειαζόμαστε μια συμμαχία που θα μπορεί να διατυπώνει και να εκπροσωπεί τις απόψεις της διεθνούς βιομηχανίας ανακύκλωσης πλοίων και να τις συνδέει με όλους τους άλλους εμπλεκόμενους φορείς», δήλωσε ο κ. Μικέλης.
«Μέρος της βιομηχανίας ανακύκλωσης πλοίων προσπαθεί ήδη να ανταποκριθεί στα πρότυπα του HKC πριν από την έναρξη ισχύος του. Για να πετύχουμε την ανακύκλωση των πλοίων μας με υπευθυνότητα και ασφάλεια για τους ανθρώπους και το περιβάλλον, πρέπει όλοι οι ενδιαφερόμενοι να συμμετάσχουν και να επιταχύνουν τους ρυθμούς τους.
Η Συμμαχία για την Ανακύκλωση Πλοίων θα συνδέσει τους ενδιαφερόμενους φορείς, θα συμβουλεύσει τις ρυθμιστικές αρχές και θα ευαισθητοποιήσει το κοινό», τόνισε ο γενικός γραμματέας και διευθύνων σύμβουλος της BIMCO, David Loosley.
Σημαντικό καθήκον για την εφαρμογή της σύμβασης θα είναι επίσης η επικοινωνία με τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ), τη Γραμματεία της Σύμβασης της Βασιλείας (BC) και τα κράτη που είναι συμβαλλόμενα μέρη αυτών των οργανισμών, ώστε να επιδιωχθεί νομική σαφήνεια.
Οι πρώτες κατευθυντήριες γραμμές για την ανακύκλωση πλοίων εγκρίθηκαν από τη Συνέλευση του ΙΜΟ στα τέλη του 2003.
Η ανάγκη για συμβατά ναυπηγεία από τα κύρια κράτη ανακύκλωσης, όπως η Ινδία, το Μπαγκλαντές και το Πακιστάν, είναι κρίσιμη, λέει η BIMCO.
Τάσεις τιμολόγησης
Σύμφωνα με την εβδομαδιαία έκθεση ανακύκλωσης πλοίων 17 Δεκεμβρίου – 20 Δεκεμβρίου 2024 της Best Oasis, η Ινδία παραμένει ο πιο ενεργός παίκτης στην αγορά, προσφέροντας τιμές 440 δολάρια ΗΠΑ ανά light ton displacement (ldt) για πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου, 460 δολάρια ΗΠΑ ανά ldt για δεξαμενόπλοια και 480 δολάρια ΗΠΑ ανά ldt για πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
Το Μπαγκλαντές, από την άλλη πλευρά, αντιμετωπίζει προκλήσεις λόγω της συνεχιζόμενης πολιτικής αστάθειας, οδηγώντας σε πιο ήπιες συνθήκες αγοράς.
Το Μπαγκλαντές έχει ζητήσει από το ΔΝΤ ένα πρόσθετο δάνειο ύψους 750 εκατ. δολαρίων ΗΠΑ, το οποίο, εάν εγκριθεί, θα αυξήσει το συνολικό δάνειο σε 5,3 δισ. δολάρια ΗΠΑ.
Το ΔΝΤ προβλέπει ότι η ανάπτυξη του ΑΕΠ του Μπαγκλαντές θα επιβραδυνθεί στο 3,8% το 2025 με ανάκαμψη στο 6,7% το 2026, καθώς οι πολιτικές χαλαρώνουν. Τα ναυπηγεία εκεί προσφέρουν τιμές συγκρίσιμες με εκείνες της Ινδίας.
Εν τω μεταξύ, το Πακιστάν αγωνίζεται με χαμηλότερες προσφορές, με τιμές περίπου 25 δολάρια ΗΠΑ ανά ldt κάτω από τα επίπεδα της Ινδίας.
Στη γειτονική Τουρκία η αγορά ανακύκλωσης παραμένει αμετάβλητη χωρίς καμία μετακίνηση στην τιμή ή τη δραστηριότητα. Η τουρκική κεντρική τράπεζα αναμένεται να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια την επόμενη εβδομάδα, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες του κλάδου.
Σύμφωνα με την Best Oasis, η Τουρκία προσφέρει αυτό το διάστημα της εβδομάδας τιμές 310 δολάρια ΗΠΑ ανά light ton displacement για πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου, 320 δολάρια ΗΠΑ ανά ldt για δεξαμενόπλοια και 330 δολάρια ΗΠΑ ανά ldt για πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
Ζωτικής σημασίας η ασφαλής διαδικασία
Τα πλοία ανακυκλώνονται όταν φτάνουν στο τέλος του κύκλου ζωής τους. Οι ασφαλείς διαδικασίες ανακύκλωσης είναι ζωτικής σημασίας για να διασφαλιστεί ο προσεκτικός και ασφαλής χειρισμός περιβαλλοντικά επικίνδυνων ουσιών, όπως ο αμίαντος, τα βαρέα μέταλλα, οι υδρογονάνθρακες και οι ουσίες που καταστρέφουν το όζον.
Όταν διεξάγεται σωστά, η ανακύκλωση πλοίων υιοθετεί την έννοια «από την κούνια στον τάφο».
Σχεδόν όλα τα υλικά και ο εξοπλισμός που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή ενός πλοίου επαναχρησιμοποιούνται σε άλλες μορφές, ένα αποτέλεσμα που είναι τόσο περιβαλλοντικά ορθό όσο και ενεργειακά αποδοτικό.
Για παράδειγμα, η χρήση ανακυκλωμένου χάλυβα απαιτεί μόλις το ένα τρίτο της ενέργειας που χρησιμοποιείται για την κατασκευή χάλυβα από πρώτες ύλες.