Στο στόχαστρο οκτώ κρατών της Βόρειας Ευρώπης μπαίνουν τα πλοία που συνδέονται με τη Ρωσία και απαρτίζουν τον «σκιώδη» στόλο, μια κίνηση που αναμένεται να ασκήσει πίεση στις εξαγωγές της Μόσχας μέσω της Βαλτικής.
Συγκεκριμένα, η Δανία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Λιθουανία, η Ολλανδία, η Νορβηγία, η Πολωνία και η Σουηδία θα ζητούν και θα ελέγχουν τα στοιχεία ασφάλισης από τα εν λόγω πλοία που διέρχονται από τα δικά τους ύδατα, ακολουθώντας επί της ουσίας το παράδειγμα του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η αρχή
Τον περασμένο Οκτώβριο, το Ηνωμένο Βασίλειο ξεκίνησε μια επιχείρηση καταστολής κατά πλοίων που η κυβέρνηση της χώρας περιέγραψε ως ύποπτα και αμφιβόλου ασφαλιστικού καθεστώτος.
Στόχος, όπως ανακοινώθηκε, ήταν η καταγραφή λεπτομερειών για τα παράνομα πλοία καθώς αυτά περνούν από τη Μάγχη, ενώ η μη συμμόρφωση οδηγεί στην επιβολή αυστηρών κυρώσεων.
Πλέον, η συμμαχία των βορειοευρωπαϊκών χωρών είναι γεγονός και συμπίπτει με τη διεύρυνση του πακέτου κυρώσεων της Ε.Ε. στα δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο σε όλο τον κόσμο.
Μόλις τη Δευτέρα το μπλοκ των «27» συμπεριέλαβε ακόμη 52 δεξαμενόπλοια στη λεγόμενη «μαύρη λίστα».
Όπως έγινε γνωστό, οι ζυμώσεις μεταξύ των οκτώ κρατών γίνονταν εδώ και αρκετό καιρό, με την κυβέρνηση της Δανίας να παίρνει την αρχική πρωτοβουλία, εξετάζοντας τρόπους για να απαγορεύσει τη διέλευση μέρους του «σκιώδους» στόλου από τη Βαλτική Θάλασσα.
Η διακίνηση
Σύμφωνα με στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας, η Ρωσία στέλνει περίπου το ένα τρίτο των εξαγωγών πετρελαίου διά θαλάσσης μέσω των στενών της Δανίας, ενώ περίπου το 30% αυτών των πλοίων θεωρούνται ανασφάλιστα.
Παράλληλα, περίπου 175 δεξαμενόπλοια φορτωμένα με ρωσικό πετρέλαιο διέρχονται από τη Βαλτική κάθε μήνα.
Μάλιστα, προς επίρρωσιν της θέσης ότι το σχέδιο θα έχει επιτυχία, οι αρμόδιοι που το συνέταξαν ανέφεραν πως σύμφωνα με τα δεδομένα παρακολούθησης 106 πλοίων που είχαν μπει σε «μαύρη λίστα» από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα 68 έμειναν ανενεργά.
Περαιτέρω κυρώσεις αναμένονται το νέο έτος όταν η Πολωνία θα αναλάβει την προεδρία της Ε.Ε. από την Ουγγαρία.
Τότε, πιθανότατα, θα απευθυνθεί εκ νέου κάλεσμα για δράση, όπως αυτό που ανακοίνωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ πριν από λίγο καιρό και ακολούθησαν οι ΗΠΑ και ο Καναδάς.
Το κάλεσμα προτρέπει όλα τα κράτη-μέλη του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO) να αποτρέψουν τις παράνομες επιχειρήσεις από τον «σκιώδη» στόλο.
Στην Ινδία
Σε αντίστοιχη κίνηση προέβη και η γενική διεύθυνση ναυτιλίας στην Ινδία, κορυφαίος αγοραστής ρωσικού πετρελαίου, θεσπίζοντας νέες κατευθυντήριες γραμμές, για να διασφαλίσει ότι όλα τα πλοία που καταπλέουν στο πολυπληθέστερο έθνος του κόσμου διαθέτουν τα σωστά πιστοποιητικά προστασίας και αποζημίωσης (P&I).
Αυξάνεται η δυναμικότητα
Το τελευταίο διάστημα, σύμφωνα με τον ναυλομεσιτικό οίκο BRS Shipbrokers, ο «σκιώδης» στόλος εξακολουθεί να αυξάνεται κατά 10 δεξαμενόπλοια τον μήνα, παρά τις προσπάθειες αντιμετώπισής του. Αυτό αφορά ύποπτα τάνκερ που συνδέονται με το Ιράν, τη Βενεζουέλα, τη Συρία, τη Βόρεια Κορέα ή τη Ρωσία.
Όπως τονίζει η BRS, το σύνολο του «σκιώδους» στόλου ανέρχεται συνολικά σε 850 πλοία, τα οποία αντιπροσωπεύουν το 9,1% του συνολικού στόλου δεξαμενόπλοιων.
Ταυτόχρονα σε ό,τι αφορά πλοία χωρητικότητας 34.000 dwt και άνω, το σύνολο ανέρχεται σε 764 δεξαμενόπλοια ή 13,8% του παγκόσμιου στόλου.
Για να αντιληφθεί κανείς το πώς ενεργούν οι διαχειριστές αυτών των πλοίων, οι αναλυτές επισημαίνουν χαρακτηριστικά πως «εάν ένα δεξαμενόπλοιο είναι νηολογημένο στον Παναμά, η εταιρεία έχει εικονική διεύθυνση στη Λιβερία, ο διαχειριστής του πλοίου είναι σε εμπορικό κέντρο στην Ινδία, προσλαμβάνει χαμηλόμισθους από τις Φιλιππίνες, καταπλέει στη Ρωσία και μεταφέρει φορτίο στην Κίνα, δεν χρειάζονται και πολλές αποδείξεις για παραβίαση των κυρώσεων.
Το θέμα είναι για πόσο καιρό ακόμη θα υπάρχουν ρυθμιστικά κενά, τρύπες και ελλείψεις.
