Αμετάβλητη παρέμεινε η πρώτη δεκάδα των κρατών που έχουν στη σημαία τους τον μεγαλύτερο στόλο πλοίων. Η χώρα μας, στην οποία έχουν έδρα περισσότερες από 600 ναυτιλιακές εταιρείες που ελέγχουν πάνω από 5.500 πλοία σε όρους νηολογίου, βρίσκεται στην ένατη θέση, ωστόσο έχει χάσει 4,2% της δυναμικότητάς της σε όρους gt σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2023.
Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της «Ν», ο υπό ελληνική σημαία στόλος μειώνεται με σταθερούς ρυθμούς, σχεδόν κάθε χρόνο, τόσο σε όρους χωρητικότητας όσο και σε όρους αριθμού πλοίων, από το 2015 και μετά. Παράλληλα έχει χάσει την πρωτιά, όσον αφορά τις ευρωπαϊκές σημαίες, από τη Μάλτα, και είναι πλέον το δεύτερο μεγαλύτερο νηολόγιο στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με τα ετήσια στοιχεία της Lloyd’s Intelligence για τις τοπ 10 σημαίες του κόσμου, για πλοία από 500 gt και πάνω, στην κορυφή παρέμεινε η Λιβερία, στη δεύτερη θέση είναι ο Παναμάς, ενώ τα Νησιά Μάρσαλ είναι στην τρίτη θέση σταθερά. Επισημαίνεται ότι τα τρία αυτά νηολόγια έχουν το 55% της χωρητικότητας που διαθέτει το top 10 των νηολογίων σε όρους gt.
Η Ελλάδα
Η Ελλάδα, όπως επισημαίνεται στην ανάλυση των Lloyd’s, διατήρησε την ένατη θέση στη κατάταξη, αλλά είδε τη χωρητικότητά της συρρικνώνεται για ακόμα μία χρονιά. Ο στόλος της συρρικνώθηκε κατά 4,2% σε 33,3 gt, μειώνοντας περαιτέρω τη διαφορά από τη 10η θέση της Ιαπωνίας, της οποίας ο στόλος διατήρησε την αυξητική του πορεία.
Για λόγους σύγκρισης, στην έκδοση του 2020 αυτού του αφιερώματος η χωρητικότητα της Ελλάδας ανερχόταν σε 38 εκατ. gt, κατέχοντας ένα προβάδισμα 9 εκατ. gt έναντι της Ιαπωνίας. Αυτή η διαφορά έχει συρρικνωθεί σε περίπου 2,2 εκατ. gt. Ωστόσο, σε όρους μεταφορικής ικανότητας (dwt) η διαφορά παραμένει σε ασφαλή επίπεδα, πάνω από 14 εκατ. dwt.
Στα ποιοτικά χαρακτηριστικά, όμως, το ελληνικό νηολόγιο είναι από τα κορυφαία στον κόσμο, αφού έχει πολύ υψηλές βαθμολογίες σε επίπεδο Paris MOU και Tokyo MOU, ενώ συμμετέχει και στο πρόγραμμα Qualship 21 της αμερικανικής ακτοφυλακής.
Επισημαίνεται ότι η ελληνική πολιτεία έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα ψηφιακής αναβάθμισης του ελληνικού νηολογίου, μέσω της δημιουργίας του e-νηολογίου, αλλά και της προετοιμασίας του e-ναυτολογίου. Τα μεγαλύτερα ζητήματα που αντιμετωπίζει το ελληνικό νηολόγιο, όπως έχουν καταγραφεί από τις ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες, είναι η γραφειοκρατία, η έλλειψη Ελλήνων ναυτικών, η ψηφιοποίηση, αλλά και οι αργοί ρυθμοί απόκρισης στις ανάγκες των πλοίων σε 24ωρη βάση.
Τα νηολόγια
Αφού τερμάτισε την 20ετή πορεία του Παναμά ως το μεγαλύτερο κράτος σημαίας το 2023 με μια εντυπωσιακή αύξηση 10% στην ολική χωρητικότητα, η ανάπτυξη του λιβεριανού νηολογίου επιβραδύνθηκε κατά 3,4% φέτος, με αποτέλεσμα το μέγεθος του στόλου του να ανέλθει σε 266,9 εκατ. κόρους.
Η Λιβερία δεν ήταν η μόνη από τις κορυφαίες σημαίες που είδε επιβράδυνση ή ακόμη και αντιστροφή της ανάπτυξης στη φετινή κατάταξη. Μέρος αυτής της τάσης εξηγείται ίσως από την αύξηση ρεκόρ των μικρών νηολογίων, τα οποία ανέλαβαν τον «σκοτεινό στόλο» και τα δεξαμενόπλοια που μετακινούνται υπό σημαία και εκδιώχθηκαν από αλλού, επισημαίνεται από τους Lloyd’s.
Λίγο μετά τη δημοσίευση της περσινής κατάταξης, η Λιβερία έδιωξε περίπου 50 δεξαμενόπλοια που ανήκαν στον ρωσικό γίγαντα δεξαμενόπλοιων Sovcomflot. Πολλά από αυτά τα πλοία είχαν αλλάξει σημαία με της Γκαμπόν.
Η Λιβερία διατήρησε τη θέση της στο Μνημόνιο Συνεννόησης του Παρισιού και του Τόκιο για τους Λευκούς Καταλόγους Ελέγχου Κρατών Λιμένων και διατήρησε το καθεστώς Qualship21 από την Ακτοφυλακή των ΗΠΑ.
Όσον αφορά τον Παναμά, κατόπιν πιέσεων από τις ΗΠΑ, η Ναυτιλιακή Αρχή της χώρας (AMP) άρχισε να «καθαρίζει» τον στόλο της από πλοία που συνδέονται με εμπορικές δραστηριότητες για τις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις τον Ιανουάριο του 2024. Η αλλαγή αυτή φαίνεται να επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία, με τον στόλο του Παναμά να ανέρχεται σε 248,7 εκατ. gt, μειωμένος κατά 1,4% σε σχέση με πέρυσι.
Στα τέλη Οκτωβρίου, το νηολόγιο δήλωσε ότι με εκτελεστικό διάταγμα θεσπίστηκε ένας «νομικός μηχανισμός» για την «άμεση ακύρωση» πλοίων που εμφανίζονται σε καταλόγους κυρώσεων των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ε.Ε. ή του ΟΗΕ. Λίγο αργότερα, το νηολόγιο ανακοίνωσε ότι τέσσερα πλοία που υπόκεινται σε αμερικανικές κυρώσεις βρίσκονταν «στη διαδικασία» διαγραφής τους από το νηολόγιο.
Ο Παναμάς έπεσε στον γκρίζο κατάλογο του Μνημονίου του Παρισιού πέρυσι και δεν ανέβηκε ξανά στον λευκό κατάλογο στην κατάταξη του Ιουλίου 2024, η οποία μέτρησε τις επιδόσεις κατά την περίοδο 2021-2023. Επιπλέον, δεν φαίνεται να συμμετέχει στο πρόγραμμα Qualship 21 της αμερικανικής ακτοφυλακής. Ωστόσο, διατήρησε τη θέση του στη Λευκή Λίστα του Μνημονίου του Τόκιο.
Το νηολόγιο των Νήσων Μάρσαλ αυξήθηκε κατά 0,8%, σε 191,1 εκατ. gt, από την περσινή κατάταξη και διατήρησε τη θέση του ως η τρίτη μεγαλύτερη σημαία. Με σχεδόν 60 εκατ. gt να τη χωρίζουν από το τέταρτο Χονγκ Κονγκ και περίπου 57 εκατ. gt από τον δεύτερο Παναμά, είναι πιθανό η χώρα να διατηρήσει τη θέση της για το προσεχές μέλλον.
Το νηολόγιο διατήρησε τη θέση του στο πρόγραμμα Qualship21 της Ακτοφυλακής των ΗΠΑ και στους κορυφαίους λευκούς καταλόγους των μνημονίων του Τόκιο και του Παρισιού.
Ο στόλος του Χονγκ Κονγκ αυξήθηκε κατά 3,2% σε 131,8 εκατ. gt, βοηθώντας το να διατηρήσει την απόσταση που το χωρίζει από την πέμπτη Σιγκαπούρη.
Το νηολόγιο διατήρησε τη θέση του στο πρόγραμμα Qualship21 της ακτοφυλακής των ΗΠΑ και στους κορυφαίους λευκούς καταλόγους των μνημονίων του Τόκιο και του Παρισιού.
Η χωρητικότητα της Ναυτιλιακής και Λιμενικής Αρχής της Σιγκαπούρης διατήρησε την αυξητική της πορεία, αυξάνοντας κατά 4,6% στα 103,6 εκατ. gt και ξεπερνώντας για πρώτη φορά τα 100 εκατ. gt. Η Σιγκαπούρη διατήρησε τη θέση της στο πρόγραμμα Qualship21 της Ακτοφυλακής των ΗΠΑ και κατατάχθηκε μεταξύ των πέντε κορυφαίων σημαιών στον Λευκό Κατάλογο τόσο του Τόκιο όσο και του Παρισιού.
Το νηολόγιο πλοίων της Μάλτας σημείωσε φέτος τα μεγαλύτερα κέρδη μεταξύ των 10 κορυφαίων σημαιών, με αύξηση 6,8%, στα 83,6 εκατ. gt, η οποία υπεραντιστάθμισε τις απώλειες του 2023 και του 2022. Το νηολόγιο είναι γνωστό για την εστίασή του στην ασφάλεια και αυτό αντικατοπτρίζεται στις κατατάξεις του στις Λευκές Λίστες του Παρισιού και του Τόκιο MOU, καθώς και στο πρόγραμμα Qualship21 της ακτοφυλακής των ΗΠΑ.
Η Κίνα ισοβάθμησε πέρυσι με τη Λιβερία ως η ταχύτερα αναπτυσσόμενη σημαία και πλησίασε λιγότερο από 1 εκατ. gt από την έβδομη Μάλτα, μετά από αύξηση 9,1% το προηγούμενο έτος. Ωστόσο, ο στόλος συρρικνώθηκε κατά 3,6% φέτος σε 74,6 εκατ. gt. Είναι τώρα περίπου 9 εκατ. gt πίσω από τη Μάλτα, αλλά εξακολουθεί να διατηρεί ένα άνετο προβάδισμα 12 εκατ. gt από τις Μπαχάμες που κατέλαβαν την όγδοη θέση. Η σημαία κατατάσσεται στους κορυφαίους λευκούς καταλόγους τόσο του Μνημονίου του Τόκιο όσο και του Μνημονίου του Παρισιού.
Η χωρητικότητα του νηολογίου Μπαχαμών έχει μειωθεί κατά ένα μικρό ποσοστό 0,8% από το 2022 μέχρι τώρα. Το νηολόγιο έχει διατηρήσει τις ετήσιες μεταβολές -αύξηση και συρρίκνωση- κάτω από 1% τα τελευταία τρία χρόνια. Η φετινή μικρή απώλεια έφερε τον στόλο στα 62,4 εκατ. gt, αλλά εξακολουθεί να είναι πολύ μπροστά από την Ελλάδα που βρίσκεται στην ένατη θέση.
Ο ιστότοπος του νηολογίου υπερηφανεύεται για το «πρώτης τάξεως ρεκόρ του για τις επιθεωρήσεις του κράτους λιμένα». Πράγματι, κατατάσσεται μεταξύ των 10 καλύτερων επιδόσεων τόσο στη Λευκή Λίστα του Παρισιού όσο και στη Λευκή Λίστα του Τόκιο MOU.
Τέλος, η ιαπωνική σημαία αυξήθηκε κατά 1% στα 31 εκατ. gt, συνεχίζοντας ένα σερί ανάπτυξης που ξεκίνησε το 2021 και μειώνοντας περαιτέρω τη διαφορά από την Ελλάδα που βρίσκεται στην ένατη θέση. Η Ιαπωνία συμμετέχει στο πρόγραμμα Qualship 21 της Ακτοφυλακής των ΗΠΑ και βρίσκεται μεταξύ των 10 πρώτων καταταγμένων κρατών σημαίας τόσο στη Λευκή Λίστα του Παρισιού όσο και στη Λευκή Λίστα του Μνημονίου του Τόκιο.
