Υποπαραχώρηση λιμενικών δραστηριοτήτων για την κρουαζιέρα και τα σκάφη αναψυχής σε έναν επενδυτή φέρεται να επιδιώκει το ΤΑΙΠΕΔ για τα λιμάνια της Πάτρας και του Κατάκολου, σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν».
Οι δύο λιμένες είναι σημαντικοί κόμβοι για τον τουριστικό κλάδο με άνοιγμα προς τον διάδρομο του Ιονίου.
Στους σχεδιασμούς είναι να μπορέσουν τα δύο λιμάνια να λειτουργήσουν συμπληρωματικά στον κλάδο της κρουαζιέρας και του θαλάσσιου τουρισμού, χωρίς ανταγωνιστικό χαρακτήρα. Στόχο επίσης αποτελεί η καλύτερη διαχείριση των επισκεπτών κρουαζιέρας και του θαλάσσιου τουρισμού και στα δύο λιμάνια.
Σύμφωνα με στελέχη της λιμενικής αγοράς, η απόσταση των δύο λιμένων, που χαρακτηρίζονται διεθνούς ενδιαφέροντος, αναμένεται να μειωθεί κατά πολύ μετά και την ολοκλήρωση του οδικού άξονα Πάτρα-Πύργος. Έτσι, θα μπορεί να υπάρξει μια συνδυασμένη αξιοποίηση από έναν επενδυτή.
Στελέχη του κλάδου της κρουαζιέρας μιλώντας στη «Ν» επεσήμαναν ότι οι δύο λιμένες μπορούν να αποκτήσουν ισχυρό brand name στη διεθνή αγορά κρουαζιέρας και του θαλάσσιου τουρισμού (σκάφη αναψυχής), καθώς με την παράδοση του νέου αυτοκινητόδρομου Πάτρα-Πύργος οι επισκέπτες θα μπορούν να επισκεφθούν με ασφάλεια και χωρίς καθυστέρηση τον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας, να περιηγηθούν παράλληλα στην εμπορική αγορά της Πάτρας, αλλά και να κατευθυνθούν οδικώς αν το επιθυμούν για εκδρομή και στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών.
Επίσης, τόνισαν, ότι οι επισκέπτες που θα καταφθάνουν με σκάφη ή κρουαζιερόπλοια στο λιμάνι της Πάτρας θα έχουν τη δυνατότητα περιηγήσεων και σε περιοχές της δυτικής Ελλάδας, που προσφέρει απίστευτες εναλλακτικές, δηλαδή συνδυασμό βουνού και θάλασσας.
Το θέμα πάντως εξαρτάται και από τις πρωτοβουλίες των φορέων της περιοχής και κατά πόσο μπορεί να αναδείξουν την πόλη τους ως βασικό τουριστικό προορισμό.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, όπου το τελευταίο διάστημα η κρουαζιέρα έχει αυξητική τάση, χάρη στη στενή συνεργασία της διοίκησης του λιμένα με τους φορείς της πόλης, αλλά και της εξωστρέφειας που ακολουθεί η διοίκηση του ΟΛΘ τα τελευταία χρόνια διαφημίζοντας το συγκεκριμένο προϊόν στη διεθνή αγορά.
Επισημαίνεται ότι ο αυτοκινητόδρομος Πάτρα-Πύργος είναι μήκους 75 χλμ. με δύο λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση. Αναμένεται ένα κομμάτι του να δοθεί στην κυκλοφορία το καλοκαίρι του 2025, με το υπόλοιπο να είναι έτοιμο στα τέλη 2025 – αρχές 2026.
Σημειώνεται ότι για το θέμα της αξιοποίησης των δύο λιμένων έχει προκηρυχθεί ήδη διαγωνισμός για την πρόσληψη νομικού, χρηματοοικονομικού και τεχνικού συμβούλου, προκειμένου να αποφασιστεί αν η υποπαραχώρηση δραστηριοτήτων στα δύο λιμάνια θα αξιοποιηθεί από έναν ιδιώτη επενδυτή ή για το καθένα ξεχωριστά ή ένας ενδιάμεσος συνδυασμός.
Πάντως, ήδη το σχέδιο του προεδρικού διατάγματος που αφορά τον λιμενικό σχεδιασμό (master plan) του λιμανιού της Πάτρας βρίσκεται στην τελική ευθεία με την ολοκλήρωση των υπογραφών από τα συναρμόδια υπουργεία, πριν πάρει και την τελική έγκρισή του από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Ο υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Στέφανος Γκίκας, με αφορμή τη συμμετοχή του στην Ημερίδα «1ο Patras Cruise», που διοργάνωσαν ο Σύλλογος Ναυτικών Πρακτόρων Λιμένος Πατρών με την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος και τον Οργανισμό Λιμένος Πατρών, επισκέφθηκε πρόσφατα το λιμάνι.
Ο κ. Γκίκας κατά τον χαιρετισμό του χαρακτήρισε ιδιαίτερα σημαντική την πορεία του λιμένα και την προοπτική αξιοποίησής του, η οποία θα διενεργηθεί από το ΤΑΙΠΕΔ και θα περιλαμβάνει αφενός τη δημιουργία τερματικού σταθμού κρουαζιέρας, αφετέρου τη δημιουργία μαρίνας. Μιλώντας για τις δυνατότητες ανάπτυξης της Πάτρας διευκρίνισε ότι: «Η Πάτρα έχει τα χαρακτηριστικά και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα για να αναδειχθεί σε εξαιρετικά ελκυστικό προορισμό για την κρουαζιέρα, τόσο λόγω των δυνατοτήτων της πόλης όσο και των αξιοθέατων της Αχαΐας και της ευρύτερης περιοχής».
Στο περιθώριο της ημερίδας, ο υφυπουργός είχε συναντήσεις με τον διευθύνοντα σύμβουλο του Οργανισμού Λιμένος Πατρών, Παναγιώτη Αναστασόπουλο, ενώ επισκέφθηκε το Κεντρικό Λιμεναρχείο Πατρών.
Τι προβλέπει
Πάντως, ανεξάρτητα με την όποια απόφαση για την υποπαραχώρηση λιμενικών δραστηριοτήτων, το master plan για το λιμάνι της Πάτρας προβλέπει τη δημιουργία μαρίνας σκαφών αναψυχής, τη δημιουργία και εκμετάλλευση τερματικού σταθμού κρουαζιέρας, ενώ προβλέπει και την επέκταση του εμπορικού λιμένα στα νότια κατόπιν ολοκλήρωσης των επιχωματώσεων και των εργασιών διαμόρφωσης επιφανείας 63.560 τ.μ.
Το έργο της μαρίνας σκαφών αναψυχής θα είναι μεταξύ της προβλήτας Αγίου Νικολάου και της προβλήτας Άστιγγος. Θα δημιουργηθούν 212 θέσεις για σκάφη από 12 έως 50 μέτρα, ενώ θα είναι μια «έξυπνη» και περιβαλλοντικά φιλική μαρίνα, ανοιχτή για τους πολίτες της Πάτρας. Σημειώνεται ότι αυτή τη στιγμή εξυπηρετούνται από το συγκεκριμένο σημείο κάποια σκάφη, αλλά είναι μια υποτυπώδης διαχείριση.
Στον χώρο δίπλα από το έργο της ανάπτυξη της μαρίνας Mega Yachts θα είναι τα υδατοδρόμιο των υδροπλάνων, που θα λειτουργεί και υποστηρικτικά προς τη μαρίνα των σκαφών αναψυχής. Είναι το πρώτο υδατοδρόμιο έτοιμο προς χρήση, ενώ αναμένεται η πλήρη λειτουργία των υδροπλάνων όταν θα έχει ολοκληρωθεί το δίκτυο σε Κεφαλονιά, Ιθάκη και Ζάκυνθο.
Σημειώνεται, επίσης, ότι το λιμάνι της Πάτρας θα έχει όλες τις προβλεπόμενες εγκαταστάσεις για την εξυπηρέτηση κρουαζιερόπλοιων με σταθμό εξυπηρέτησης επιβατών.
Ο λιμένας διαθέτει τα κρηπιδώματα και τα βυθίσματα ώστε να μπορεί να υποστηρίξει και μεγάλου μεγέθους κρουαζιερόπλοια που είναι δρομολογημένα στη Μεσόγειο.
Στο σχέδιο ανάπτυξής του προβλέπονται επίσης τρεις δεξαμενές LNG, που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες πλοίων της ακτοπλοΐας που θα το χρησιμοποιούν ως εναλλακτικό καύσιμο. Το συγκεκριμένο έργο θα γίνει σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές ασφαλείας.
Η εμπορική χρήση του εμπορικού λιμένα δεν έχει ακόμα αποφασιστεί, ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, πληροί τις προδιαγραφές προκειμένου, αν αποφασιστεί, να αποτελέσει τον χώρο υποστηρικτικής βάσης για έρευνα και δραστηριότητα υδρογονανθράκων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ζώνη της ακτοπλοΐας στον νότιο λιμένα, επιφανείας 358.371 τ.μ., θα παραμείνει υπό την εποπτεία του Οργανισμού Λιμένα Πατρών.
Στη ρότα που χάραξαν Πειραιάς και Θεσσαλονίκη
Το λιμάνι της Πάτρας, μετά και την έγκριση του προεδρικού διατάγματος για το master plan από το Συμβούλιο της Επικρατείας, θα είναι το τρίτο λιμάνι της χώρας μετά τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη που θα έχει ένα οργανωμένο σχέδιο ανάπτυξης, προς όφελος αρχικά των τοπικών κοινωνιών, αλλά και του μελλοντικού ιδιώτη επενδυτή στην περίπτωση που αποφασιστεί και η παραχώρηση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων.
Ήδη το σχέδιο του προεδρικού διατάγματος βρίσκεται στην τελική ευθεία, που είναι η ολοκλήρωση των υπογραφών από τα συναρμόδια υπουργεία, πριν πάρει τον δρόμο για το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Στο master plan καθορίζονται τα επιτρεπόμενα όρια της ζώνης του λιμένα, οι χρήσεις γης και όρων και περιορισμών δόμησης στη χερσαία ζώνη, οι επιτρεπόμενες προσχώσεις, τα γενικά χαρακτηριστικά των προγραμματιζόμενων έργων και η κυκλοφοριακή οργάνωση του λιμένα.
Μετά την έγκριση του εν λόγω προεδρικού διατάγματος και από το ΣτΕ, εξασφαλίζεται πλέον το επενδυτικό πρόγραμμα του Οργανισμός Λιμένος Πατρών (ΟΛΠΑ) στο εγγύς μέλλον, έναντι οποιασδήποτε αίτησης ακύρωσης από δικαστική προσφυγή.
Το προεδρικό διάταγμα προτείνεται μετά τη θετική γνωμοδότηση επί του σχεδίου ανάπτυξης (master plan) από την Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων του υπουργείου Ναυτιλίας, αλλά και την έγκριση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων από την αρμόδια Διεύθυνση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Επιβατική κίνηση
Το 2023 από το λιμάνι της Πάτρας διακινήθηκαν με πλοία της ακτοπλοΐας για προορισμούς του εξωτερικού 365.346 επιβάτες, ενώ σε εσωτερικούς προορισμούς 176.734 επιβάτες.
Μέσω του λιμένα διακινήθηκαν εξάλλου την ίδια περίοδο 89.970 οχήματα και 83.055 φορτηγά για προορισμούς εκτός Ελλάδας και 38.725 οχήματα και 2.887 φορτηγά για εσωτερικούς προορισμούς. Αναφορικά με τον τομέα των εμπορευματοκιβωτίων, από το λιμάνι το 2023 διακινήθηκαν για διάφορους προορισμούς 12.622 εμπορευματοκιβώτια, ενώ τα φορτία χύδην ξηρού φορτίου άγγιξαν σε όγκους τους 302.117 τόνους.