Ο ρωσικός «σκιώδης στόλος» δεξαμενόπλοιων μεταφέρει όλο και μεγαλύτερες ποσότητες ρωσικού πετρελαίου αποκαλύπτει έκθεση της S&P Global, ενώ την ίδια ώρα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί πιο στοχευμένα μέτρα κατά της Μόσχας στις επόμενες δέσμες κυρώσεων της Ε.Ε.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης της S&P Global’s Commodities at Sea and Maritime Intelligence Risk Suite, το μερίδιο του ρωσικού «σκιώδους στόλου» δεξαμενόπλοιων στις μεταφορές πετρελαίου φτάνει σε 586 τάνκερ, χωρητικότητας 57,1 εκατ. dwt, γεγονός που επιτρέπει στο Κρεμλίνο να παρακάμπτει το σύστημα ανώτατων τιμών.
Η ανάλυση δείχνει ότι 889 δεξαμενόπλοια του «σκιώδους στόλου» άνω των 27.000 dwt ενδέχεται να έχουν χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά πετρελαίου από τη Ρωσία, το Ιράν και τη Βενεζουέλα, χώρες για τις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις.
Οι θαλάσσιες εξαγωγές αργού και προϊόντων της Ρωσίας έχουν αυξηθεί κατά περίπου 5% σε 6,3 εκατ. βαρέλια ημερησίως από τις αρχές του 2022, έτος εισβολής της στην Ουκρανία.
Οι μεταφορές αργού από τα ρωσικά λιμάνια ήταν κατά μέσο όρο 3,74 εκατ. βαρέλια ημερησίως τον Οκτώβριο, αυξημένες κατά 240.000 βαρέλια από τον Σεπτέμβριο.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της S&P Global, το μερίδιο αυτών των ποσοτήτων που μεταφέρονται με πλοία είναι εκτός του ανώτατου ορίου τιμών της ομάδας G7 και έφτασε σε ιστορικό υψηλό 83,8% τον Σεπτέμβριο του 2024.
Η Ινδία ήταν ο κορυφαίος προορισμός μεταφοράς πετρελαίου μέχρι στιγμής φέτος από τον «σκιώδη στόλο» δεξαμενόπλοιων, λαμβάνοντας το 58%, ενώ η Κίνα το 15%. Η Ινδία εισήγαγε 1,74 εκατ. βαρέλια ημερησίως, κυρίως ποιότητας Urals.
Η έκθεση υπολόγισε ότι η μεγαλύτερη αύξηση των εξαγωγών αργού σε δεξαμενόπλοια του «σκιώδους στόλου» τον περασμένο μήνα αφορούσε τα τουρκικά διυλιστήρια.
Οι ποσότητες αυτές ήταν αυξημένες κατά 144.000 βαρέλια ημερησίως τον Οκτώβριο, ένα άλμα 84%.
Όπως αναφέρει η ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας «Τhe Guardian», έκθεση που δημοσιεύθηκε από τη Σχολή Οικονομικών Επιστημών του Κιέβου (KSE), ο όγκος του ρωσικού πετρελαίου που μεταφέρεται με κακώς συντηρημένα και ελλιπώς ασφαλισμένα δεξαμενόπλοια έχει σχεδόν διπλασιαστεί μέσα σε έναν χρόνο, φθάνοντας τα 4,1 εκατ. βαρέλια ημερησίως μέχρι τον Ιούνιο, παρά τις προσπάθειες της Δύσης να περιορίσει τα ενεργειακά έσοδα της Μόσχας κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Τον Δεκέμβριο του 2022, το Ηνωμένο Βασίλειο -μαζί με τις χώρες της G7, την Αυστραλία και την Ε.Ε.- εφάρμοσε ανώτατο όριο τιμών στα 60 δολάρια το βαρέλι για να περιορίσει τις δυτικές εταιρείες από τη μεταφορά, την εξυπηρέτηση ή τη διαμεσολάβηση ρωσικών φορτίων αργού πετρελαίου, προκειμένου να υπονομεύσει το εμπόριο πετρελαίου της Ρωσίας, που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από δεξαμενόπλοια δυτικής ιδιοκτησίας και ασφάλισης.
Η κίνηση αυτή θεωρήθηκε τότε ως συμβιβασμός εν μέσω ανησυχιών ότι ένα πλήρες εμπάργκο θα μπορούσε να οδηγήσει σε εκτόξευση των τιμών του πετρελαίου και σε παγκόσμιο σοκ.
Ωστόσο, η Ρωσία ανακάλυψε γρήγορα έναν τρόπο παράκαμψης των μέτρων, χρησιμοποιώντας τον λεγόμενο «σκιώδη στόλο» παλαιότερων δεξαμενόπλοιων με αδιαφανή ιδιοκτησία, που της επέτρεπε να πωλεί σημαντικό μέρος του πετρελαίου της πάνω από το ανώτατο όριο τιμών.
Εκτιμάται ότι η Ρωσία έχει επενδύσει τουλάχιστον 10 δισ. δολάρια (7,6 δισ. στερλίνες) στον στόλο από τις αρχές του 2022.
«Η στρατηγική αυτή έχει μειώσει σημαντικά τη μόχλευση του καθεστώτος κυρώσεων», αναφέρει η έκθεση.
Ευρωβουλή: Μέτρα και κυρώσεις
Σύμφωνα με τη Lloyd’s List Intelligence, μια υπηρεσία ναυτιλιακών πληροφοριών, περισσότερα από 630 δεξαμενόπλοια -ορισμένα ηλικίας άνω των 20 ετών συμμετέχουν στη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου, καθώς και ιρανικού αργού που έχει υποστεί κυρώσεις.
Σημειώνεται ότι σε ψήφισμα που ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οι ευρωβουλευτές ζητούν από την Ε.Ε. να βάλει στο στόχαστρο τα δεξαμενόπλοια που εξάγουν ρωσικό πετρέλαιο αψηφώντας τις κυρώσεις, να εντείνει επίσης την παρακολούθηση των δρομολογίων και τις επιθεωρήσεις πλοίων και να απαγορευτούν παράλληλα όλες οι εισαγωγές ρωσικών ορυκτών καυσίμων.
Το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα κυρώσεις σε 10 πλοία.
