Ποσότητα ρεκόρ ρωσικού πετρελαίου μεταφέρθηκε τον Σεπτέμβριο από τα πλοία που απαρτίζουν τον λεγόμενο «σκοτεινό στόλο», ξεπερνώντας κατά πολύ το προηγούμενο ιστορικό υψηλό του περασμένου Μαΐου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών Vortexa, ο σκοτεινός ή σκιώδης στόλος ενδυναμώνει συνεχώς την παρουσία του στα διεθνή ύδατα, δημιουργώντας «πονοκέφαλο» στους διεθνείς οργανισμούς και στις ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και υπογραμμίζουν την ανάγκη για άμεση λήψη μέτρων με στόχο τον περιορισμό των δυνητικά καταστροφικών επιπτώσεων.
Στα επιμέρους στοιχεία, αξίζει να σημειωθεί πως τα δεξαμενόπλοια αυτά, αγνώστου ιδιοκτησίας και αμφιβόλου αξιοπιστίας, μετέφεραν τον περασμένο μήνα το 69% της συνολικής ποσότητας αργού πετρελαίου που εξήγαγε η Ρωσία.
Ο αριθμός αυτός αποτελεί και το μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής του «σκοτεινού στόλου» από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και την επιβολή κυρώσεων από τη Δύση κατά της Μόσχας. Αντίστοιχα, το 18% των
τάνκερ που χρησιμοποιήθηκαν ανήκε στη ρωσική Sovcomflot.
Οι Έλληνες
Τα δεξαμενόπλοια που ανήκαν σε Έλληνες πλοιοκτήτες αποτελούσαν το 23% της συνολικής χωρητικότητας που φόρτωναν πετρέλαιο και πετρελαιοειδή σε ρωσικά λιμάνια τον Σεπτέμβριο, σε συμμόρφωση με όσα ορίζονται στις κυρώσεις που έχει επιβάλει η Δύση στη Ρωσία, σύμφωνα με στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από τη Vortexa και τη Lloyd’s List Intelligence.
Το ίδιο ποσοστό είχε καταγραφεί και κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο. Ωστόσο, όπως φαίνεται από τα στοιχεία, κυρίαρχα στο εμπόριο ήταν τα πλοία του «σκοτεινού στόλου», ενώ τα πλοία διαφόρων εθνικοτήτων μετέφεραν το 10% του ρωσικού πετρελαίου.
Παράλληλα, τα στοιχεία αποκάλυψαν ότι το 5% του συνόλου του ρωσικού πετρελαίου τον Σεπτέμβριο μεταφέρθηκε με 11 δεξαμενόπλοια, εννέα εκ των οποίων υπόκεινται σε κυρώσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο ή την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όπως επισημαίνουν αναλυτές της Lloyd’s, βασικοί μοχλοί της ανάπτυξης που παρατηρείται ήταν εταιρείες εμπορίας πετρελαίου, διυλιστήρια και λιμενικές αρχές από την Κίνα και την Ινδία.
Οι ίδιοι προσθέτουν ότι η ραγδαία αύξηση των «σκοτεινών» δεξαμενόπλοιων αντιπροσωπεύει μια σημαντική και αυξανόμενη πρόκληση για την παγκόσμια ναυτιλία, με τα πλοία αυτά να επιδίδονται σε παράνομες μεταφορές πετρελαίου με απενεργοποίηση των συστημάτων αυτόματης αναγνώρισης (AIS), χειραγώγηση των παγκόσμιων δορυφορικών συστημάτων πλοήγησης (GNSS) και αλλοίωση των σημάτων αναγνώρισης και εντοπισμού τους.
Στο μεταξύ, ο αριθμός των ανασφάλιστων πλοίων που μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο αυξήθηκε επίσης, με περίπου 201 από τα 310 δεξαμενόπλοια που παρακολουθούνται από τη Lloyd’s List Intelligence να στερούνται ασφάλισης από τις ενώσεις του Διεθνούς Ομίλου P&I Clubs. Αυτός ο αριθμός αντιπροσωπεύει το 68% του «σκοτεινού στόλου».
«Συμμαχία» των νηολογίων
Πρόσφατα, μια σειρά από κορυφαία νηολόγια -όπως της Λιβερίας, του Παναμά και των Νήσων Μάρσαλ- προχώρησαν σε μια πρωτοβουλία ενάντια στον «σκοτεινό στόλο», ανακοινώνοντας πως θα αξιοποιήσουν μια κοινή βάση δεδομένων (Registry Information Sharing Compact) για την αναγνώριση πλοίων που αλλάζουν συχνά νηολόγιο και ιδιοκτήτη, κάτι που συμβαίνει με τον «σκοτεινό στόλο».
Όπως τονίζεται, στόχος είναι η μείωση του «flag hopping», του φαινομένου δηλαδή μεταπήδησης πλοίων από τη μία σημαία στην επόμενη.
Τα έσοδα
Σε ό,τι αφορά τα έσοδα για τη Ρωσία, τα στοιχεία που δημοσίευσε το Κέντρο Έρευνας για την Ενέργεια και τον Καθαρό Αέρα (Centre for Research on Energy and Clean Air-CREA) δείχνουν ότι τον Σεπτέμβριο του 2024 τα μηνιαία έσοδα της Μόσχας από τις εξαγωγές ορυκτών καυσίμων μειώθηκαν κατά 2%, στα 618 εκατ. ευρώ ημερησίως, σηματοδοτώντας τον έκτο συνεχόμενο μήνα πτώσης.
Ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ρωσικών υδρογονανθράκων ήταν η Κίνα, με το CREA να αναφέρει ότι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου αγόρασε το 45% του συνόλου των ρωσικών εξαγωγών άνθρακα, ακολουθούμενη από την Ινδία (18%).
Παράλληλα, η Κίνα αγόρασε το 47% των εξαγωγών αργού πετρελαίου της Ρωσίας, ακολουθούμενη από την Ινδία (37%), την Ε.Ε. (7%) και την Τουρκία (6%).
Αντιθέτως, σε ό,τι έχει να κάνει με το LNG, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου ήταν η Ε.Ε., η οποία αγόρασε το 49%, ακολουθούμενη από την Κίνα (22%) και την Ιαπωνία (18%).
