Tην εξασφάλιση ενός ειδικού κονδυλίου για την παραγωγή εναλλακτικών καυσίμων για τη ναυτιλία με βάση το υδρογόνο, που αγγίζει τα 200 εκατ. ευρώ, αποφάσισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το συγκεκριμένο ποσό περιλαμβάνεται στο πλαίσιο ενός δεύτερου πλειστηριασμού για την παραγωγή ανανεώσιμου υδρογόνου μέσω του Ταμείου Καινοτομίας, που ανέρχεται στο 1,2 δισ. ευρώ, αλλά είναι η πρώτη φορά που συμπεριλαμβάνεται και ένα ποσό για τη ναυτιλία από τότε που ο κλάδος εντάχθηκε στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών ΣΕΔΕ.
Στις 27 Σεπτεμβρίου 2024, η Επιτροπή δημοσίευσε τους όρους και τις προϋποθέσεις του πλειστηριασμού που αποτελεί βασικό πυλώνα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου (EHB).
Πλειστηριασμός
Ο πλειστηριασμός θα ανοίξει στις 3 Δεκεμβρίου 2024 και θα χορηγήσει οικονομική στήριξη ύψους έως 1,2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 200 εκατ. ευρώ είναι για έργα που θα παράγουν πράσινα καύσιμα με βάση το υδρογόνο στον ναυτιλιακό τομέα.
Η δημοπρασία θα χρησιμοποιήσει μετρητά που θα συγκεντρωθούν από το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (ETS) της Ε.Ε., που θα αρχίσει να απαιτεί από τα πλοία να πληρώνουν για το δικαίωμα ρύπανσης από τον Ιανουάριο του 2025, και θα κατατίθενται στο Ταμείο Καινοτομίας του μπλοκ των «27».
Η χρηματοδότηση του έργου αφορά την παραγωγή καυσίμων από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και νερό μέσω ηλεκτρόλυσης με βάση το υδρογόνο.
Για τη μεθανόλη και την αμμωνία πρέπει να αντιστοιχούν σε τουλάχιστον 60% ανανεώσιμο υδρογόνο.
Οι αποδέκτες της χρηματοδότησης στη ναυτιλία θα πρέπει να παράγουν τα συγκεκριμένα καύσιμα για τους μεταφορείς που θα ανεφοδιάζουν πλοία σε ευρωπαϊκά λιμάνια και να έχουν υπογράψει συμβάσεις για το 60% του χρηματοδοτούμενου όγκου παραγωγής.
Πλειοδότες
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε ότι οι επιτυχόντες πλειοδότες θα λάβουν επιχορηγήσεις με σταθερό ασφάλιστρο σε ευρώ ανά χιλιόγραμμο ανανεώσιμων καυσίμων με βάση το υδρογόνο. Η δημοπρασία έχει ανώτατο όριο 4 ευρώ ανά κιλό.
«Η στήριξη του Ταμείου Καινοτομίας θα γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ του κόστους παραγωγής και της τιμής που οι μεταπωλητές είναι έτοιμοι να πληρώσουν για το ανανεώσιμο υδρογόνο», δήλωσε η Επιτροπή.
Σημειώνεται ότι από τις αρχές του νέου έτους αρχίζει η πλήρης εφαρμογή του νέου περιφερειακού πράσινου κανονισμού του συστήματος εμπορίας ρύπων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ( EU ETS) σε πλοία άνω των 5.000 τόνων ολικής χωρητικότητας.
Τα πλοία που επισκέπτονται λιμένες της Ε.Ε. θα πρέπει να αντισταθμίζουν τις ισχύουσες εκπομπές CO2 κατά το ταξίδι τους μέσω της αγοράς ισοδύναμου αριθμού δικαιωμάτων Ε.Ε. (EUA).
Το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών ΣΕΔΕ της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπει σταδιακή ένταξη των πλοίων των εταιρειών με το 40% των εκπομπών τους από το 2024, με 70% το 2026 και με 100% από το 2027 και μετά.
Η πρόθεση για την εφαρμογή του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών είναι ότι αυτό θα δώσει κίνητρα για επενδύσεις σε όλη τη ναυτιλιακή βιομηχανία σε καθαρότερες τεχνολογίες, που με τη σειρά τους θα τις καθιστούν συγκριτικά λιγότερο δαπανηρές.
Η Clarksons Research συνέταξε ένα γράφημα που εκτιμά το κόστος του ΣΕΔΕ της Ε.Ε. για ορισμένους τύπους πλοίων με βάση τη μέση τιμή των 90 δολαρίων ανά τόνο CO2 και τα πρότυπα εμπορίας του 2022.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι για ένα VLCC που κατευθύνεται από το Ras Tanura στον Περσικό στο Ρότερνταμ, το κόστος του EU ETS θα είναι περίπου 200.000 δολάρια ανά ταξίδι, που αντιστοιχεί στο 4% του σημερινού κόστους του ναύλου.
Τα χρήματα που θα συγκεντρώνονται από το ETS θα συγκεντρώνονται σε ένα ταμείο, όπου ένα μέρος των εσόδων του θα επανεπενδύεται στην απαλλαγή του ναυτιλιακού κλάδου από τις ανθρακούχες εκπομπές.
Ισχυρό πλήγμα στον κλάδο της κρουαζιέρας
Μετά την πρόσφατη δημοσίευση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή του καταλόγου των διαχειριστικών αρχών για το σύστημα φορολογίας διοξειδίου του άνθρακα του ΣΕΔΕ της Ε.Ε., οι ναυτιλιακές εταιρείες θα πρέπει να επαληθεύουν τις εκπομπές τον Μάρτιο κάθε έτους και στη συνέχεια στην παράδοση δικαιωμάτων που αντιστοιχούν στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως τις 30/9 του ίδιου έτους.
Η μη εγγραφή στον κατάλογο δεν απαλλάσσει μια εταιρεία από τις υποχρεώσεις της στο ΣΕΔΕ της Ε.Ε. και δεν της απαγορεύει να δραστηριοποιείται στα ύδατα της Ε.Ε.
Ο κλάδος που θα πληγεί ιδιαίτερα σκληρά από την εφαρμογή του ETS είναι αυτός των κρουαζιερόπλοιων, διότι οι ανάγκες τους για κατανάλωση ενέργειας συνεπάγονται υψηλότερες εκπομπές.