Στα 9,2 δισ. δολάρια ανήλθαν κατά το 2023 τα ασφάλιστρα για τα hull των πλοίων, σημειώνοντας αύξηση κατά 7,2% σε σχέση με το 2022.
Όπως επεσήμανε στο πλαίσιο της 150ης ετήσιας γενικής συνέλευσης της Διεθνούς Ένωσης Ναυτασφαλίσεων (IUMI) ο Ηλίας Τσακίρης, γενικός διευθυντής της American Club (Europe) και διευθύνων σύμβουλος της Hellenic Hull, η αύξηση αυτή οφείλεται σε δύο λόγους: Στα επίπεδα ανάπτυξης του παγκόσμιου στόλου, που κινήθηκε ανοδικά, αλλά και στην άνοδο των αξιών των πλοίων.
«Οι πλοιοκτήτες επενδύουν στην επέκταση των στόλων τους με νέα προηγμένα τεχνολογικά πλοία για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του παγκόσμιου εμπορίου και κατά συνέπεια οι ασφαλιστές στο Hull (γάστρα) έχουν επεκτείνει τις καλύψεις τους για αυτά τα περιουσιακά στοιχεία υψηλότερης αξίας».
Ωστόσο, προειδοποίησε για πιθανές προκλήσεις στον ορίζοντα από την είσοδο της νέας χωρητικότητας στην αγορά, ιδίως από υφιστάμενους ασφαλιστές που επιδιώκουν ταχεία ανάπτυξη.
Ο κ. Τσακίρης αναφέρθηκε επίσης στις αλλαγές στις αποζημιώσεις, σημειώνοντας ότι το 2023 παρατηρήθηκε αύξηση της συχνότητας και του κόστους των αποζημιώσεων σε σύγκριση με τα τελευταία χρόνια, αν και παρέμειναν και πέρσι σε προ πανδημίας επίπεδα. «Καθώς προχωράμε προς το 2024, η κατάσταση φαίνεται να σταθεροποιείται», σημείωσε. Συμπλήρωσε ότι μετά την πανδημία αναπτύσσονται νέες δυναμικές στο τοπίο των αποζημιώσεων, αλλά ο κλάδος προσαρμόζεται αναλόγως. «Βλέπουμε αλλαγές, αλλά ο κλάδος ανταποκρίνεται καλά. Η διακύμανση των απαιτήσεων είναι κάτι που θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε, αλλά οι προοπτικές είναι πιο ισορροπημένες προς το παρόν».
Διαταραχές στις εμπορικές διαδρομές
Ένα από τα σημαντικά ζητήματα που έθεσε ο κ. Τσακίρης ήταν ο αντίκτυπος των γεωπολιτικών εντάσεων στους παγκόσμιους εμπορικούς δρόμους, ιδίως στη Μέση Ανατολή. Επεσήμανε τη συνεχιζόμενη κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα, όπου οι δραστηριότητες των ανταρτών Χούθι είχαν οδηγήσει σε σημαντικές διαταραχές. «Πολλοί πλοιοκτήτες αποφεύγουν τη διώρυγα του Σουέζ, επιλέγοντας μεγαλύτερες διαδρομές γύρω από την Αφρική για να διασφαλίσουν τα πλοία και τα πληρώματά τους».
Η «στροφή» αυτή, εξήγησε, δεν ήρθε χωρίς συνέπειες. «Τα μεγαλύτερα ταξίδια εκθέτουν τα πλοία σε άγνωστα νερά και λιγότερο ανεπτυγμένα λιμάνια, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο ζημιών και καθυστερήσεων. Η έλλειψη εγκαταστάσεων διάσωσης και επισκευής σε αυτές τις εναλλακτικές διαδρομές σημαίνει ότι ακόμη και μικρά περιστατικά μπορούν να κλιμακωθούν και να δημιουργηθούν σημαντικές αξιώσεις».
Εκτός από τους επιχειρησιακούς κινδύνους, ο κ. Τσακίρης αναφέρθηκε και στο περιβαλλοντικό τίμημά τους. Με τις μεγαλύτερες αποστάσεις προκύπτει αυξημένη κατανάλωση καυσίμων και υψηλότερες εκπομπές ρύπων, σημείωσε και προσέθεσε: «Ενώ η βαθμολογία CII μπορεί να φαίνεται βελτιωμένη, τα πλοία καίνε περισσότερα καύσιμα, καθώς κάνουν αυτές τις μεγαλύτερες διαδρομές, γεγονός που επηρεάζει άμεσα το αποτύπωμα άνθρακα του κλάδου. Αυτό αποτελεί σοβαρή ανησυχία καθώς εργαζόμαστε για τη μείωση των εκπομπών σύμφωνα με τους διεθνείς στόχους. Πρέπει να βρούμε λύσεις που όχι μόνο να πληρούν τις κανονιστικές απαιτήσεις αλλά και να μειώνουν πραγματικά τον αντίκτυπο της παγκόσμιας ναυτιλίας στον άνθρακα».
Ο Ηλίας Τσακίρης διερεύνησε επίσης το μεταβαλλόμενο τοπίο ως αποτέλεσμα των γεωπολιτικών εντάσεων. «Οι ασφαλιστές είναι όλο και πιο επιφυλακτικοί όταν πρόκειται για πλοία που συνδέονται με περιοχές υψηλού κινδύνου. Οι εμπειρίες του παρελθόντος σε ζώνες συγκρούσεων, ιδίως γύρω από την Ερυθρά Θάλασσα, παίζουν μεγαλύτερο ρόλο στις εκτιμήσεις κινδύνου».
Εξήγησε ότι οι κυρώσεις και η γεωπολιτική ένταση έχουν καταστήσει πιο περίπλοκη την ασφάλιση πλοίων με δεσμούς με χώρες όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και το Ισραήλ. «Η επιλογή των κινδύνων γίνεται όλο και πιο επιλεκτική. Οι ασφαλιστές εξετάζουν προσεκτικά τόσο τους φυσικούς όσο και τους πολιτικούς κινδύνους».
Μελλοντικές προοπτικές
Κοιτάζοντας προς το μέλλον, υπογράμμισε τις συνεχιζόμενες προσπάθειες του κλάδου για την υποστήριξη της μετάβασης σε μια πιο βιώσιμη ναυτιλία. «Η ώθηση προς πλοία διπλού καυσίμου και η διερεύνηση εναλλακτικών καυσίμων αλλάζει τη σύνθεση του παγκόσμιου στόλου. Οι παραδόσεις νέων πλοίων είναι ισχυρές, αλλά βλέπουμε επίσης μια γήρανση του στόλου, η οποία φέρνει τις δικές της προκλήσεις».
Μια σημαντική ανησυχία είναι ο αυξανόμενος «σκοτεινός στόλος» – πλοία με ασαφή ιδιοκτησία και συχνά αμφίβολη ταξινόμηση. «Αυτός ο λεγόμενος “σκοτεινός στόλος” παρουσιάζει σημαντικούς κινδύνους για τις ναυτασφαλιστικές εταιρείες. Τα πλοία αυτά συχνά διαχειρίζονται από αμφισβητήσιμες οντότητες και η έλλειψη διαφάνειας καθιστά δύσκολη την εκτίμηση της ευθύνης σε περίπτωση ατυχημάτων ή ρύπανσης. Πρόκειται για μια αυξανόμενη ανησυχία για τους ναυτασφαλιστές».
Παρά τις πολλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος, ο κ. Τσακίρης επαναβεβαίωσε τη δέσμευση της IUMI για την προώθηση της αριστείας στην ανάληψη ασφαλιστικών κινδύνων. «Η εκπαίδευση και η τεχνογνωσία είναι πιο σημαντικές από ποτέ», δήλωσε. «Μέσω πρωτοβουλιών, όπως το Masterclass της IUMI στην ασφάλιση γάστρας που θα ανακοινωθεί σύντομα, διασφαλίζουμε ότι οι επαγγελματίες μας έχουν τις δεξιότητες που χρειάζονται για να περιηγηθούν σε αυτούς τους πολύπλοκους καιρούς».
