Η ανάπτυξη των νησιών μας στηρίζεται αποκλειστικά στην ακτοπλοΐα, που συνδέει 115 κατοικήσιμα νησιά, στα οποία ζει το 14,6% του πληθυσμού της χώρας. Από αυτά τα νησιά μόνο τα 25 διαθέτουν αεροδρόμιο, οι ενδομεταφορές εξυπηρετούνται μόνο διά θαλάσσης, ενώ το 85% των εμπορευματικών αναγκών των νησιών και το σύνολο της τροφοδοσίας τους καλύπτονται με τα ακτοπλοϊκά πλοία.
Στην ετήσια έρευνα για την ακτοπλοΐα, που εκπονεί η XRTC business Consultants, γίνεται λόγος για την ανάγκη ανανέωσης του ακτοπλοϊκού στόλου, η οποία άρχισε με τις επενδυτικές κινήσεις του ομίλου Attica σε νεότευκτα, αλλά και τις αναμενόμενη επένδυση του ομίλου Grimaldi για λογαριασμό της θυγατρικής Μινωικές Γραμμές.
Στην ίδια έρευνα αναλύονται τα 18 σημεία που προσδιόρισαν την ακτοπλοϊκή αγορά τον τελευταίο χρόνο.
Τα χαρακτηριστικά της αγοράς
Σύμφωνα με την ανάλυση του ιδρυτή και CEO της XRTC Γιώργου Ξηραδάκη τα βασικά στοιχεία της αγοράς που απορρέουν από τη μελέτη και αποτυπώνουν σε ένα «φωτογραφικό στιγμιότυπο» όλες τις τελευταίες εξελίξεις είναι τα εξής:
1. Συγχώνευση με απορρόφηση της ΑΝΕΚ από την Attica. Η Τράπεζα Πειραιώς κατέχει το 87% της Attica μέσω της συγγενούς εταιρίας Blantyre Capital.
2. Αύξηση μεταφορικού έργου στο σύνολο της αγοράς.
3. Η μεγάλη αύξηση της τουριστικής κίνησης δεν αντικατοπτρίζεται στην ακτοπλοϊκή κίνηση.
4. Σημαντική αύξηση EBITDA και καθαρών αποτελεσμάτων των μεγάλων εταιρειών εξαιτίας της μείωσης του κόστους καυσίμων.
5. Μεγάλο μέρος της μείωσης των εξόδων εκμετάλλευσης εξανεμίστηκε εξαιτίας της αύξησης του κόστος των ανταλλακτικών και των αμοιβών πληρωμάτων.
6. Μείωση τραπεζικού δανεισμού των μεγάλων εταιρειών κυρίως εξαιτίας της διαγραφής τραπεζικού χρέους της ΑΝΕΚ προς την τράπεζα Πειραιώς.
7. Η ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο κλάδος άμεσα.
8. Οι Attica και οι Μινωικές έχουν προχωρήσει στο σχεδιασμό κατασκευής νέων πλοίων και βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των μεταχειρισμένων πλοίων με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη διαχείριση κοινωνικών, περιβαλλοντικών και θεμάτων διακυβέρνησης (Environmental, Social, Governance Issues – ESG).
9. Η Seajets συνεχίζει τις αγορές μεταχειρισμένων πλοίων και ίδρυσε την εταιρεία κρουαζιέρας Neonyx Cruises. Ο ιδιοκτήτης της κ. Μάριος Ηλιόπουλος αποτελεί τον μεγαλύτερο ιδιώτη επενδυτή στην ελληνική ακτοπλοϊκή αγορά και κυρίως στα ταχύπλοα πλοία.
10. Δεν έχουν ακόμα επιτευχθεί οι βιώσιμες λύσεις για την αντικατάσταση των πλοίων χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών ρύπων.
11. Οι μεσαίες εταιρείες Fast Ferries, Levante Ferries, Dodekanisos Seaways δεν έχουν πραγματοποιήσει κάποια αγοραπωλησία το προηγούμενο έτος μέχρι και τον Ιούλιο του 2024. Μόνο η Golden Star αγόρασε ένα μεταχειρισμένο πλοίο συνεχίζοντας το επενδυτικό ενδιαφέρον.
12. Οι 24 μικρές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο χώρο κυρίως σε άγονες και ενδονησιωτικές γραμμές δεν μπορούν να αντλήσουν χρηματοδότηση εξαιτίας των περιορισμένων ιδίων κεφαλαίων και της έλλειψης εταιρικής διαφάνειας.
13. Συνεχίζεται η απροθυμία των εμπορικών τραπεζών αλλά και η αδυναμία των αναπτυξιακών τραπεζών να στηρίξουν την ελληνική ακτοπλοΐα.
14. Αύξηση τιμών εισιτηρίων ειδικά στις ενδονησιωτικές μεταφορές.
15. Το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κατοχυρώνει διαγωνισμούς για επιδοτούμενες άγονες γραμμές σε εταιρίες χωρίς να ελέγχει τα οικονομικά τους στοιχεία, λόγω περιορισμένου ενδιαφέροντος.
16. Το νέο ξεκίνημα της εθνικής ναυπηγικής βιομηχανίας χρειάζεται υποστήριξη από το ελληνικό κράτος αμβλύνοντας τα γραφειοκρατικά προβλήματα και αναπτύσσοντας χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ και των αναπτυξιακών τραπεζών με σκοπό την επιτάχυνση των κατασκευών πλοίων και πλωτών μέσων.
17. Η ίδρυση του Συνδέσμου Εφοπλιστών Ταχυπλόων και Κρουαζιέρας (Σ.Ε.ΤΑ.Κ.) δημιουργεί μιας νέας μορφής πολυφωνίας στην αγορά.
18. Τα υδροπλάνα ξεκίνησαν δειλά-δειλά τα πρώτα ταξίδια προσπαθώντας να ξεπεράσουν τα τελευταία γραφειοκρατικά εμπόδια. Δεν αποτελούν ακόμα αξιόπιστη εναλλακτική λύση σε οποιοδήποτε προορισμό.
