Μειώνεται ο ρυθμός των ναυπηγήσεων πλοίων με εναλλακτικά καύσιμα, διότι καταγράφεται βραδεία πρόοδος γύρω από την ανάπτυξη ασφαλών και διαθέσιμων σε ευρεία κλίμακα καυσίμων, με εξαίρεση το LNG. Τα προηγούμενα χρόνια τοποθετήθηκαν σε παραγγελία πολλαπλά πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων από τις εταιρείες τακτικών γραμμών. Αυτά τα πλοία ακολουθούν συγκεκριμένα δρομολόγια και έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν δίκτυα διανομής εναλλακτικών καυσίμων, αναφέρουν ναυτιλιακές πηγές.
Τώρα, όμως, που τα δεξαμενόπλοια είναι τα δημοφιλέστερα πλοία στα ναυπηγεία, οι επιλογές είναι δύο. Η πρώτη είναι παραγγελίες τονάζ με συμβατική πρόωση και προηγμένα ενεργειακά χαρακτηριστικά και η δεύτερη ναυπηγήσεις dualfuel βαποριών με LNG, που είναι διαδεδομένο.
Γιατί έριξαν ταχύτητα
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε ο ναυλομεσιτικός οίκος Clarksons, οι παραγγελίες νεότευκτων με εναλλακτικά καύσιμα ανέρχονται στο 41% της συνολικής ναυπηγικής δραστηριότητας στην αγορά το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, σε όρους χωρητικότητας gt. Η έρευνα των ναυλομεσιτών καταδεικνύει μία πτωτική τάση στο μερίδιο των εναλλακτικών καυσίμων στο orderbook την τελευταία διετία.
To 2022 το υπό ναυπήγηση τονάζ με διαφορετικά από τα συνήθη καύσιμα αντιστοιχούσε στο 54% του βιβλίου παραγγελιών, ενώ στο σύνολο του 2023 υποχώρησε στο 40%.
Πάντως, δεδομένου ότι τα πλοία με εναλλακτικά καύσιμα αντιστοιχούν στο 50% του συνολικού orderbook και βάσει των αναμενόμενων επενδύσεων τα επόμενα χρόνια, η Clarkons εκτιμά ότι πάνω από το ένα πέμπτο της χωρητικότητας του παγκόσμιου στόλου θα μπορεί να έχει εναλλακτική πρόωση έως το τέλος της δεκαετίας (2017: 2% της χωρητικότητας στο νερό, 2024: 7%, 2030: άνω του 20%).
Όπως εξηγεί ο Steve Gordon, επικεφαλής της Clarksons Research, το μειωμένο μερίδιο των νεότευκτων με εναλλακτικά καύσιμα οφείλεται εν μέρει στην αλλαγή του μιξ παραγγελιών νέων πλοίων.
Ειδικότερα, πλέον τοποθετούνται υπό παραγγελία αρκετά λιγότερα containerships, τα οποία κυριαρχούσαν στα έως σήμερα συμβόλαια για νέα καύσιμα.
Στον αντίποδα, οι πλοιοκτήτες με tankers, οι οποίοι και πρωταγωνιστούν στις ναυπηγήσεις τον τελευταίο χρόνο, επιλέγουν κυρίως βαπόρια με συμβατική πρόωση.
«Δεν βλέπουμε τόσο μεγάλη υιοθέτηση των εναλλακτικών καυσίμων στην αγορά των tankers, διότι στην ουσία δεν υπάρχουν εναλλακτικά καύσιμα ακόμη. Η όλη συζήτηση είναι θεωρητική» λένε στη «Ν» πηγές ναυτιλιακής που παρήγγειλε πρόσφατα δεξαμενόπλοια με συμβατικά καύσιμα.
Παράλληλα, καθίστανται όλο και δημοφιλέστερα τα «ready» πλοία, αυτά, δηλαδή, που μετά από μετατροπές θα μπορούν να καίνε ένα εναλλακτικό καύσιμο, τα οποία είναι και φθηνότερα από τα διπλού καυσίμου. Με βάση την Clarksons, οι παραγγελίες με «ready» status έχουν αυξηθεί περίπου στο ένα πέμπτο όλων των συμβολαίων (22% του τονάζ που έχει τεθεί υπό παραγγελία).
Τα στοιχεία καταδεικνύουν ένα ντέρμπι ανάμεσα σε υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) και μεθανόλη στις προτιμήσεις της πλοιοκτησίας. Ειδικότερα, το φετινό πρώτο εξάμηνο τοποθετήθηκαν παραγγελίες για 109 πλοία με χρήση LNG, αλλά αν εξαιρεθούν τα LNG carriers, ο αριθμός πέφτει σε 51.
Παράλληλα, υπογράφηκαν συμβόλαια για 49 πλοία με μεθανόλη, 15 με αμμωνία, 42 με LPG και τέσσερα με υδρογόνο.
Ο υφιστάμενος στόλος
Η Clarksons αναφέρει ότι πάνω από το 30% του εν ενεργεία στόλου δεν είναι συμβατό με τις απαιτήσεις του Δείκτη Έντασης Άνθρακα (CII) του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ).
Σε αυτό το πλαίσιο και εν όψει αυστηρών περιβαλλοντικών κανονισμών, οι πλοιοκτήτες ενισχύουν τις δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης του υφιστάμενου στόλου μέσω εγκατάστασης συσκευών εξοικονόμησης ενέργειας (ESTs). Αυτές οι τεχνολογίες έχουν πλέον εγκατασταθεί σε περισσότερα από 8.713 πλοία, αντιστοιχώντας στο 33,5% της χωρητικότητας του στόλου.
Ως ESTs λογίζονται συστήματα λίπανσης με αέρα, ρότορες, συστήματα βελτίωσης της προπέλας και της γάστρας και άλλες τεχνολογίες. Περισσότερα από 493 πλοία έχουν εξοπλιστεί με συστήματα λίπανσης με αέρα στον ενεργεία στόλο και το orderbook, ενώ περισσότερα από 116 βαπόρια έχουν εγκατεστημένα συστήματα αιολικής πρόωσης.
Τέλος, 31 πλοία στον στόλο και 28 νεότευκτα δοκιμάζουν την τεχνολογία δέσμευσης άνθρακα εν πλω.
Αυξημένες εκπομπές CO²
Οι τελευταίες εκτιμήσεις της Clarksons φανερώνουν ότι οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τη ναυτιλία θα ενισχυθούν κατά 3% το 2024, στο 1,046 εκατ. τόνους CO², και θα σκαρφαλώσουν πάνω από τα επίπεδα στην αρχή της πανδημίας.
Οι αναλυτές αποδίδουν αυτήν την εκτίμηση στον μεγαλύτερο χρόνο που θα ξοδεύουν τα πλοία στη θάλασσα, λόγω των μαζικών επαναδρομολογήσεων στη μακρινότερη ρότα από το Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας, δεδομένης της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα.
Παράλληλα, καταγράφονται αυξήσεις στις ταχύτητες των πλοίων και δη αυτών που μεταφέρουν εμπορευματοκιβώτια, τα οποία πρέπει να επιταχύνουν για να ανταποκριθούν με επιτυχία στις απαιτήσεις των μεγαλύτερων δρομολογίων.
