Η προσαρμογή των λιμένων στη νέα τεχνολογία θα μπορέσει να αυξήσει τις εμπορικές και τουριστικές τους δραστηριότητες, ενώ οι διοικήσεις τους θα πρέπει να επενδύσουν σε ενεργειακές αναβαθμίσεις εν όψει της πράσινης μετάβασης στη ναυτιλία, αναφέρει ο Πρόεδρος της Ένωσης Λιμένων Ελλάδας Αθανάσιος Λιάγκος. Προτείνει τη συνεργασία μεγάλων και μικρών λιμανιών για περαιτέρω ανάπτυξη και κεντρικό σχεδιασμό από την ΕΛΙΜΕ, ενώ αναφορικά με τον νέο κανονισμό για τους επιβάτες κρουαζιέρας εκτός συνθήκης Σένγκεν δηλώνει ότι στο σύνολο των ελληνικών λιμένων οι πύλες εισόδου έχουν ολοκληρωθεί σε ένα ποσοστό της τάξεως του 20%. Θεωρεί επίσης αναγκαία την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό του σιδηροδρομικού και οδικού δικτύου, αφού η διασύνδεσή τους με τους λιμένες διασφαλίζει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα.
Σε ποιες ενέργειες θα πρέπει να προβούν τα λιμάνια μας ώστε να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις έχοντας ως στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη;
«Πρώτο μέλημα των ελληνικών λιμένων για να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις της εποχής είναι να εκσυγχρονίσουν τις υποδομές τους, έτσι ώστε να γίνουν έξυπνα λιμάνια -“smart ports”-, δίνοντας παράλληλα έμφαση στην κυβερνοασφάλεια. Με αυτό τον τρόπο θα εξασφαλίσουν ταχύτερη εξυπηρέτηση στους τομείς δραστηριότητάς τους, θα μειώσουν τις αναμονές πλοίων και θα μπορέσουν να αυξήσουν τους όγκους διακίνησης φορτίων και επιβατών, είτε αυτό αφορά την κρουαζιέρα είτε την ακτοπλοΐα. Οι ελληνικοί λιμένες, πέραν των απαιτήσεων συμμόρφωσης με την ελληνική και την ευρωπαϊκή νομοθεσία, θα πρέπει να προχωρήσουν επίσης σε επενδύσεις για μείωση του ανθρακικού αποτυπώματός τους και με τέτοιο τρόπο που δεν θα επιβαρύνει το λειτουργικό κόστος χρήσης των λιμενικών τους εγκαταστάσεων. Σημαντική είναι ακόμα η διασύνδεση των λιμένων και των χώρων αποθήκευσης των φορτίων γύρω από τα λιμάνια με τους κύριους οδικούς εθνικούς και διεθνείς άξονες αλλά και τον σιδηρόδρομο, καθώς με αυτό τον τρόπο βελτιώνονται οι υπηρεσίες τους. Εξίσου θετική κρίνεται και η διερεύνηση περαιτέρω συνεργασιών ανάμεσα σε μεγάλα και μικρότερα λιμάνια για την κατανομή των πλοίων και των φορτίων, με κατεύθυνση τη μείωση του χρόνου εξυπηρέτησης των φορτίων και στόχο την αύξηση του εξυπηρετούμενου όγκου διακίνησης φορτίων, αλλά και κατ’ επέκταση, εξυπηρέτησης περισσότερων αφίξεων πλοίων».
Πόσο καθοριστική είναι η συμβολή της σιδηροδρομικής συνδεσιμότητας των λιμένων;
«Η γεωγραφική θέση της χώρας μας παρέχει ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών, ενώ παράλληλα ο ευρύτερος κλάδος της Εφοδιαστικής Αλυσίδας και των Μεταφορών, μέρος του οποίου είναι και οι λιμένες μας, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τομείς της ελληνικής οικονομίας. Η ανάπτυξη και ο εκσυγχρονισμός του σιδηροδρομικού και του οδικού δικτύου, και η βελτιστοποίηση της διασύνδεσης διασφαλίζουν την ανταγωνιστικότητα των λιμένων μας έναντι των λιμένων της ευρύτερης περιοχής, συμβάλλοντας στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας μας. Με γνώμονα τον πρωτεύοντα ρόλο που παίζουν τα έργα υποδομών, η περαιτέρω επίσπευσή τους κρίνεται απαραίτητη για τη στήριξη του κλάδου της εφοδιαστικής και την ανάπτυξη των συνδυασμένων μεταφορών μέσω της διασύνδεσης των λιμένων.
Γίνεται σαφώς προσπάθεια να προωθηθούν έργα που συνδέουν τους λιμένες της Πάτρας, του Λαυρίου, της Ραφήνας, της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης με τον σιδηρόδρομο, ενώ αντίστοιχα απαιτείται ο εκσυγχρονισμός και η ανάπτυξη του οδικού δικτύου για τη συνδεσιμότητα των λιμένων και την απρόσκοπτη μεταφορά των φορτίων τόσο στην ενδοχώρα όσο και στις γειτονικές και ευρωπαϊκές χώρες. Η επιτάχυνση της αναβάθμισης των οδικών και σιδηροδρομικών υποδομών της χώρας μας για την αξιοποίηση των δυνατοτήτων των λιμενικών εγκαταστάσεών της κρίνεται μείζονος σημασίας για τις ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης που έχει η Ελλάδα».
Υπάρχει κάποιος κεντρικός σχεδιασμός σε θέματα υποδομών και έργων για τους λιμένες που ανήκουν σε δήμους;
Τι ενέργειες πρέπει να γίνουν; «Δεν υπάρχει κάποιος κεντρικός σχεδιασμός υποδομών για τα Λιμενικά Ταμεία που ανήκουν στους δήμους (κάθε λιμάνι υπάγεται μεμονωμένα στον εκάστοτε δήμο). Στο πλαίσιο όμως της συνεργασίας μεγάλων και μικρών λιμανιών και αναφορικά με τα λιμάνια που έχουν δυναμική περαιτέρω ανάπτυξης, θα μπορούσε να γίνει ένας κεντρικός σχεδιασμός σε επίπεδο ΕΛΙ[1]ΜΕ, που ουσιαστικά θα πρότεινε τρόπους ανάπτυξης των λιμενικών υποδομών, μέσω δυνατοτήτων διαύλου συνεργασίας και ενίσχυσης κοινών στόχων, αναπτύσσοντας παράλληλα δραστηριότητα υποστηρικτική – αλληλεπιδραστική των μεγαλύτερων λιμένων, ενισχυτική όμως για τους μικρότερους λιμένες.
Ο σχεδιασμός αυτός θα μπορούσε να συνιστά ενίσχυση κυρίως των λιμένων της ενδοχώρας, που έχουν προοπτικές διασύνδεσης με τους υφιστάμενους αυτοκινητόδρομους και τον σιδηρόδρομο, ενώ για τους αντίστοιχους νησιωτικούς δήμους ένα δίκτυο θαλάσσιου τουρισμού θα ήταν ενδεδειγμένο. Το δίκτυο αυτό ουσιαστικά θα άνοιγε θαλάσσιους δρόμους συνεργασίας των λιμένων, ώστε να λειτουργούν υποστηρικτικά και συμπληρωματικά ο ένας του άλλου».
Νέος Κανονισμός λιμένων για τους επιβάτες εκτός Σένγκεν: Έχει δοθεί παράταση και τα λιμάνια της χώρας βρίσκονται σε στάδιο υλοποίησης.
«Οι πύλες εισόδου έχουν ολοκληρωθεί σε ένα ποσοστό της τάξεως το 20% στο σύνολο των ελληνικών λιμένων. Τα λιμάνια που διαθέτουν και λειτουργούν σήμερα τις πύλες είναι: Ο Πειραιάς, η Θεσσαλονίκη, η Ρόδος, η Ηγουμενίτσα, το Ηράκλειο, η Ελευσίνα, η Εύβοια, η Κέρκυρα, η Κως και η Ρόδος. Σύμφωνα με πληροφόρηση από την ESPO (European Sea Ports Association), έχει δοθεί παράταση μέχρι το φθινόπωρο του 2024. Το βασικό θέμα της μη εγκατάστασης και λειτουργίας των πυλών είναι η έλλειψη χρηματοδότησης».
