Ακριβότερη και δυσκολότερη θα καταστεί η χρηματοδότηση για τις ναυτιλιακές εταιρείες από την εφαρμογή των κανονισμών της Βασιλείας ΙV στα τραπεζικά ιδρύματα από την 1η Ιανουαρίου του 2025.
Αυτό λένε στη «Ν» μέλη του Τμήματος Ναυτιλίας του Συνδέσμου Ελλήνων Χρηματοοικονομολόγων (Hellenic Association of Treasurers, ΗΑΤ) – με επικεφαλής τον Γιάννη Λέφα – , επισημαίνοντας ότι τη μεγαλύτερη πίεση θα αισθανθούν οι μικρομεσαίες ναυτιλιακές εταιρείες, ενώ την ίδια ώρα αναμένεται να επωφεληθούν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, όπως οι οίκοι leasing.
«Οι νέοι κανονισμοί θα αυξήσουν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις των τραπεζών, αναγκάζοντάς τες να διατηρούν μεγαλύτερα αποθέματα κεφαλαίου για την κάλυψη των κινδύνων των δανείων. Αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες θα μεταφέρουν το αυξημένο κόστος στους πλοιοκτήτες, οδηγώντας σε υψηλότερα επιτόκια και αυστηρότερους όρους δανεισμού» αναφέρουν.
«Συνεπώς, η χρηματοδότηση για τις ναυτιλιακές εταιρείες θα γίνει πιο ακριβή και πιο δύσκολη, επηρεάζοντας κυρίως τις μικρότερες και μεσαίες επιχειρήσεις που εξαρτώνται από τραπεζικά δάνεια για την εξασφάλιση κεφαλαίων» τονίζει ο Σύνδεσμος.
Αυτό την ώρα που οι κορυφαίες τράπεζες, εξηγούν τα μέλη του Συνδέσμου, είτε έχουν αρχίσει να αποσύρονται σταδιακά από τη ναυτιλία είτε εστιάζουν στις λίγες μεγάλες εταιρείες, αφήνοντας τους μικρομεσαίους εφοπλιστές, που αποτελούν και τον πυρήνα της ελληνικής ναυτιλίας, αντιμέτωπους με σημαντικές προκλήσεις για την εξασφάλιση χρηματοδότησης.
Το νέο πλαίσιο
«Οι μεταρρυθμίσεις που προτείνονται στη Βασιλεία IV προωθούν αλλαγές στον τρόπο που οι τράπεζες υπολογίζουν και ποσοτικοποιούν τα σταθμισμένα ως προς τον κίνδυνο στοιχεία ενεργητικού (risk-weighted assets), δηλαδή με πιο απλά λόγια τον παρονομαστή του δείκτη εποπτικών κεφαλαίων. Το νέο εποπτικό πλαίσιο προβλέπει αύξηση των συντελεστών στάθμισης κινδύνου για κάποιες κατηγορίες ανοιγμάτων, περιορισμό της χρήσης εσωτερικών μοντέλων στάθμισης κινδύνων που μέχρι σήμερα οδηγούσε σε χαμηλότερους συντελεστές στάθμισης σε σύγκριση με τους αντίστοιχους συντελεστές της τυποποιημένης μεθόδου, υποχρεωτική τήρηση δείκτη μόχλευσης και υιοθέτηση νέων κριτηρίων ρευστότητας», έγραψε πρόσφατα η Ειρήνη Σακελλάρη στη «Ν».
«Η εφαρμογή του πλαισίου σηματοδοτεί μία σημαντική αλλαγή στο τραπεζικό τοπίο, καθώς οι μεθοδολογίες για τον προσδιορισμό των κεφαλαιακών απαιτήσεων θα πρέπει να αναθεωρηθούν. Οι υπολογισμοί κεφαλαίου σε όλους τους τύπους κινδύνου θα τροποποιηθούν ριζικά» σημειώνουν τραπεζικές πηγές και συμπληρώνουν:
«Ειδικά για τη ναυτιλιακή βιομηχανία, η έμφαση στις αυξημένες κεφαλαιακές απαιτήσεις και τα προσαρμοσμένα risk-weighted assets – η ναυτιλία θεωρείται κλάδος υψηλού risk λόγω κυκλικότητας και δανεισμού με εγγύηση assets – αναμένεται να οδηγήσει σε υποχώρηση των τραπεζών, αναδιαμορφώνοντας το μοντέλο κινδύνου».
Σε ανάλυσή του για το νέο κανονιστικό πλαίσιο, ο Όμιλος Eurofin είχε επισημάνει ότι «στην ουσία, μετά την 1η Ιανουαρίου 2025, προκειμένου οι ευρωπαϊκές τράπεζες να επιτύχουν τα ελάχιστα όρια απόδοσης, θα πρέπει να αυξήσουν τα περιθώρια για τα ναυτιλιακά δάνεια. Η έκταση της αύξησης μπορεί να διαφέρει ελαφρώς από τράπεζα σε τράπεζα, αλλά η κοινή γνώμη μεταξύ των ναυτιλιακών τραπεζιτών είναι ότι θα είναι κάπου 20 έως 40 μονάδες βάσης».
Ευκαιρία για τους οίκους leasing
Παράλληλα, όμως, τα μέλη του Τμήματος Ναυτιλίας του HAT εκτιμούν ότι οι αυξημένες απαιτήσεις της Βασιλείας IV θα ανοίξουν ακόμη περισσότερο το δρόμο για εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, όπως οι ασιατικοί οίκοι leasing.
Εταιρείες από την Κίνα, την Ιαπωνία και την Ταϊβάν έχουν ήδη ενισχύσει την παρουσία τους στη ναυτιλία, έχοντας τη δυνατότητα να προσφέρουν «ανταγωνιστικότερες τιμές και ευνοϊκότερους όρους από τις παραδοσιακές ευρωπαϊκές τράπεζες, ιδίως καθώς οι τελευταίες θα είναι υπό πίεση να αυξήσουν τα περιθώρια κέρδους τους» εξηγούν στη «Ν».
Επίσης, ενισχυτικά σε αυτό λειτουργούν και τα αυστηρότερα «πράσινα» κριτήρια που θέτουν οι τράπεζες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να χρηματοδοτήσουν τους πλοιοκτήτες, καθιστώντας, έτσι, ελκυστικότερη επιλογή έναν ασιατικό οίκο, που πιθανότατα είναι περισσότερο ελαστικός σε αυτό το κομμάτι.
Πάντως, τα μέλη του HAT σημειώνουν πως μία πιθανή εξάρτηση των ναυτιλιακών εταιρειών από την εναλλακτική ασιατική χρηματοδότηση εγείρει ανησυχίες. «Παρότι αυτή η μετατόπιση μπορεί να προσφέρει βραχυπρόθεσμες λύσεις, υπάρχει η πιθανότητα μακροπρόθεσμα να επιφέρει εξάρτηση από πηγές χρηματοδότησης εκτός Ευρώπης και να επηρεάσει την αυτονομία και τις στρατηγικές επιλογές των ναυτιλιακών εταιρειών» επισημαίνουν.
