Σχεδόν το ένα τρίτο των δανείων της ελληνικής ναυτιλίας προέρχεται από ελληνικές ή κυπριακές τράπεζες.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τελευταία έρευνα της Petrofin Research, το σύνολο του δανειακού χαρτοφυλακίου της ελληνικής ναυτιλίας στα τέλη του 2023 ανερχόταν σε 50,89 δισ. δολάρια. Από αυτά, τα 15,799 δισ. δολάρια προέρχονται από ελληνικές και κυπριακές τράπεζες. Δηλαδή το μερίδιο αγοράς φτάνει το 31,05%.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, οι ελληνικές τράπεζες πήγαν αντίθετα στο ρεύμα, όπου η συνολική εικόνα δείχνει μικρή μείωση σε σχέση με το 2022, κατά περίπου 1 δισ. ευρώ.
Αντίθετα, τα εγχώρια τραπεζικά ιδρύματα παρουσίασαν μια συνολική αύξηση κατά 12,25%, δίνοντας περαιτέρω ώθηση στη δυναμική τους σε σχέση με το 2022, όταν και είχαν καταγράψει άνοδο κατά 3,7%.
Αν και την πρώτη θέση στη χρηματοδότηση της ελληνικής ναυτιλίας κατέχει η UBS (Credit Suisse) με 5,1 δισ. δολάρια, η συνέχεια έχει «χρώμα» ελληνικό. Η Eurobank με 4 δισ. δολάρια είναι στη δεύτερη θέση, η Τράπεζα Πειραιώς με 3,7 δισ. δολάρια στην τρίτη θέση, η Alpha Bank με 3,695 δισ. δολάρια στην τέταρτη θέση και η Εθνική Τράπεζα με 3,329 δισ. δολάρια κλείνει την πρώτη πεντάδα.
Έντονη παρουσία στη ναυτιλιακή χρηματοδότηση έχει και η Aegean Baltic Bank με 414,03 εκατ. δολάρια, η Τράπεζα Κύπρου με 320 εκατ. δολάρια, η Ελληνική Τράπεζα με 220 εκατ. δολάρια.
Επίσης η Παγκρήτια Τράπεζα διαθέτει χαρτοφυλάκιο στην ελληνική ναυτιλία ύψους 74,25 εκατ. δολαρίων και τέλος η Astrobank με 44 εκατ. δολάρια.
Ακόμα πιο εντυπωσιακή είναι η αύξηση που καταγράφουν σε αντίθεση με τις άλλες ξένες τράπεζες που χάνουν μερίδια. Ειδικότερα, το 2023 η UBS καταγράφει πτώση κατά 7,27%. Η Eurobank καταγράφει άνοδο 16,03%, όπως και η Πειραιώς κατά 12,63%, η Alpha Bank κατά 4,53% και η Εθνική Τράπεζα κατά 19,53%.
O ανταγωνισμός του leasing
Η Petrofin αναφέρεται και στην πίεση που δέχονται οι τράπεζες από το ανταγωνιστικό leasing (SLB). Εξαίρεση, σύμφωνα με τους αναλυτές, αποτέλεσαν οι ελληνικές τράπεζες. Όπως τονίζει, οι ελληνικές τράπεζες έχουν το πλεονέκτημα των μακροχρόνιων στενών σχέσεων με τους Έλληνες πελάτες.
Επιπλέον, καθώς βελτιωνόταν η πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας και των τραπεζών, τα περιθώρια δανεισμού έγιναν πιο ανταγωνιστικά και οι ελληνικές τράπεζες παρουσίασαν σημαντική αύξηση των καταθέσεων από πελάτες της ναυτιλίας.
Χωρίς στο σύνολό τους νααυξήσουν τα LTVs τους, οι ελληνικές τράπεζες κατάφεραν να μεγεθύνουν το χαρτοφυλάκιό τους κατά 12,25% το 2023 και να παρουσιάσουν το υψηλότερο επίπεδο δεσμεύσεων στο τέλος του έτους που δεν είχαν ακόμη αναληφθεί, κατά 60,83% σε ετήσια βάση.
Η συνολική εικόνα
Γενικότερα, δεν υπήρξε καμία αλλαγή στις πρώτες θέσεις, με την UBS (Credit Suisse) να παραμένει πρώτη μεταξύ όλων των τραπεζών και τη Eurobank πρώτη μεταξύ των ελληνικών τραπεζών.
Με την αποχώρηση της HSBC από την ελληνική παρουσία, είναι αξιοσημείωτο ότι ο αριθμός των διεθνών τραπεζών με ελληνική παρουσία μειώθηκε σε 6 από συνολικά 11 το 2015. Με την πολύ βελτιωμένη ηλεκτρονική επικοινωνία, ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι οι τράπεζες επικεντρώθηκαν στη μείωση της διεθνούς παρουσίας και του κόστους τους.
Από την άλλη πλευρά, οι διεθνείς τράπεζες χωρίς τοπική παρουσία έχουν παραμείνει περίπου 35-40 από το 2015, με το μάρκετινγκ να γίνεται εξ αποστάσεως ή με επισκέψεις και να επικεντρώνεται στο υπάρχον πελατολόγιο.
Ο συνολικός αριθμός των τραπεζών παρέμεινε ο ίδιος σε σχέση με πέρυσι, στις 50, αν και είναι λογικό να πούμε ότι όσες δανείζουν τώρα είναι πιο αφοσιωμένες στον δανεισμό της ελληνικής ναυτιλίας από ό,τι στο παρελθόν.
Η χρηματοδότηση στην Άπω Ανατολή παρουσίασε καλή ανάπτυξη, ιδίως μέσω ανταγωνιστικού leasing (SLB), του οποίου η αξία δεν είναι επακριβώς γνωστή.
Ωστόσο, οι περισσότερες μεγάλες ιαπωνικές, κινεζικές και κορεατικές τράπεζες ασχολούνται με τη ναυτιλιακή χρηματοδότηση διμερώς ή μέσω SLBs, με αυξανόμενο ενδιαφέρον για τους Έλληνες πελάτες.
Η τραπεζική χρηματοδότηση που σχετίζεται με νεότευκτα πλοία αυξήθηκε επίσης κατά 14,2% σε ετήσια βάση, αντανακλώντας το ανανεωμένο ενδιαφέρον των Ελλήνων πλοιοκτητών για νεότευκτα πλοία, τόσο με σχεδιασμό διπλού καυσίμου όσο και με τις πιο πρόσφατες οικολογικές μηχανές ΙΜΟ Tier III.
Για τα κοινοπρακτικά δάνεια, σύμφωνα με την Petrofin ήταν μια δύσκολη χρονιά, με εξαίρεση την BNP Paribas που παρουσίασε αύξηση 287% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η δραστηριότητα της κεφαλαιαγοράς το 2023 ήταν υποτονική σε όλους τους τομείς.
