Ανακάμπτουν από το σοκ του πολέμου με τη Ρωσία οι εξαγωγές σιταριού και οι αφίξεις πλοίων στην Ουκρανία.
Παρά την απόφαση της Ρωσίας να αποσυρθεί από τη συμφωνία εξαγωγής σιτηρών από την Ουκρανία μέσω της Μαύρης Θάλασσας, αλλά και την πρωτοβουλία της Ουκρανίας να αναπτύξει έναν δικό της διάδρομο, χωρίς να γνωρίζει αν θα υποστηριχθεί ο όγκος των εξαγωγών, οι αφίξεις πλοίων αυξήθηκαν κατά 33% το πρώτο τρίμηνο του 2024 σε σχέση με το 2021, ενώ οι ουκρανικές εξαγωγές σιταριού ήταν αυξημένες κατά 4% σε σχέση με το 2021-2022, επιστρέφοντας σε προπολεμικά επίπεδα.
Η Ουκρανία εξάγει σιτηρά χρησιμοποιώντας τον δικό της διάδρομο, που βρίσκεται κοντά στις ακτές της χώρας και διέρχεται από τα χωρικά ύδατα της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας και της Τουρκίας.
Αύξηση σε dwt και αριθμό πλοίων
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Lloyd’s List Intelligence, η συνολική χωρητικότητα όλων των ξένων πλοίων μεταφοράς σιτηρών που έφτασαν στην Ουκρανία το πρώτο τρίμηνο του 2024, συμπεριλαμβανομένων των λιμένων της Μαύρης Θάλασσας και του Δούναβη, ήταν 25,1 εκατ. dwt, μια αύξηση 78% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2023, όταν ίσχυε ο διάδρομος με τη στήριξη της Ρωσίας.
Η χωρητικότητα των εισερχόμενων πλοίων μεταφοράς σιτηρών μειώθηκε μόνο κατά 4,7% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2021, πριν από την εισβολή της Ρωσίας.
Η ναυτιλιακή χωρητικότητα στη Μαύρη Θάλασσα, στην Οδησσό, το Τσορνομόρσκ και το Γιούζνι, καθώς και στον Δούναβη, αντιστάθμισε ως επί το πλείστον -αλλά όχι εξ ολοκλήρου- την απώλεια της πρόσβασης στο Μικολάιβ και τη Χερσώνα.
Επίσης, ο αριθμός των ξένων πλοίων μεταφοράς σιτηρών που φθάνουν στην Ουκρανία είναι πολύ υψηλότερος απ’ ό,τι πριν από την εισβολή, λόγω των φορτώσεων στον Δούναβη.
Υπήρξαν 1.312 αφίξεις πλοίων σιτηρών το πρώτο τρίμηνο του 2024, αυξημένες κατά 31% σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι και κατά 33% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2021, πριν από την εισβολή, σύμφωνα με τη Lloyd’s List Intelligence.
Ναυλομεσίτες ανέφεραν ότι το ασφάλιστρο κινδύνου πολέμου αυξήθηκε όταν ο αρχικός διάδρομος δεν παρατάθηκε μετά τον Ιούλιο του 2023, αλλά από τότε που ο νέος διάδρομος δημιουργήθηκε και απέδειξε την ασφάλειά του, το ασφάλιστρο μειώθηκε λίγο.
Σύμφωνα με τη Lloyd’s List Intelligence, τα πλοία μεταφοράς σιτηρών που προσέγγισαν την Ουκρανία είχαν μέση ηλικία 21,5 έτη το πρώτο τρίμηνο του 2021. Αυτή η ηλικία αυξήθηκε στα 31,7 έτη το πρώτο τρίμηνο του 2023 και στη συνέχεια μειώθηκε ελαφρά στα 27,5 έτη το τελευταίο τρίμηνο.
Κορύφωση εξαγωγών
Το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ αναμένει ότι η Ουκρανία θα εξάγει 24,5 εκατ. τόνους καλαμποκιού κατά την περίοδο εμπορίας 2023-2024, μειωμένους κατά 10% σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο, αλλά αυξημένους κατά 3% σε σχέση με το 2021-2022.
Το USDA προβλέπει ότι οι ουκρανικές εξαγωγές σιταριού θα είναι 17,5 εκατ. τόνοι το 2023-24, αυξημένες κατά 2% σε σχέση με το 2022-23 και κατά 4% σε σχέση με το 2021-2022.
Η ναυλομεσιτική εταιρεία BRS, επικαλούμενη στοιχεία από την AXSMarine, ανέφερε ότι η Ουκρανία μετέφερε 12,3 εκατ. τόνους σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας το πρώτο τρίμηνο του 2024, σημειώνοντας αύξηση περίπου 20% σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2023.
Η Ρωσία εξήγαγε 12,1 εκατ. τόνους σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας το πρώτο τρίμηνο του 2023, έναντι 12,3 εκατ. τόνων το προηγούμενο έτος.
Σύμφωνα με στοιχεία, τα ναυλωμένα πλοία Ουκρανών και Ρώσων επιλέγουν την Ασία και τον Ειρηνικό μέσω του Σουέζ, ενώ τα περισσότερα άλλα φορτηγά χύδην ξηρού φορτίου -κυριολεκτικά το 99,99% των μη ρωσικών και μη ουκρανικών χύδην φορτηγών- επαναδρομολογούνται μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας.