Την πρώτη θέση στον κόσμο, ως το μεγαλύτερο κέντρο πλοιοδιαχείρισης, κρατάει η Ελλάδα, σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεση της Menon Economics και του DNV. Ωστόσο, ως κορυφαίο shipping center η χώρα μας χάνει μία θέση από τη Σιγκαπούρη, και βρίσκεται στη δεύτερη θέση.
Και αυτό γιατί παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι πρώτη στην πλοιοδιαχείριση, στο μέγεθος του στόλου και στην αξία, η Σιγκαπούρη μάς προσπερνάει με τις πρωτιές που καταγράφει σε τρεις ερωτήσεις τις οποίες απαντούν ειδικοί για τις προτιμήσεις τους αναφορικά με τα κορυφαία ναυτιλιακά κέντρα στον κόσμο.
Έτσι, τα φετινά top shipping centres στον κόσμο είναι η Σιγκαπούρη, η Αθήνα, το Τόκιο, η Σαγκάη και το Αμβούργο. Ακολουθούν το Λονδίνο, η Κοπεγχάγη, το Ρότερνταμ και το Όσλο.
Η μόνη αλλαγή
Αυτό συνάδει με την κατάταξη του 2022, με τη μόνη εξαίρεση ότι η Σιγκαπούρη κερδίζει φέτος την Αθήνα. Τρεις ευρωπαϊκές πόλεις, η Κοπεγχάγη, το Ρότερνταμ και το Όσλο, ανεβαίνουν στην κατάταξη, ενώ δύο ασιατικές πόλεις, το Χονγκ Κονγκ και η Τζακάρτα, πέφτουν.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, παρατηρείται σημαντική αύξηση της αξίας του παγκόσμιου στόλου τα τελευταία χρόνια, από 873 δισ. δολάρια το 2016, σε 951 δισ. δολάρια το 2019 και σε περίπου 1,3 τρισ. δολάρια το 2023. Η άνοδος της αξίας αποδίδεται κυρίως στις βελτιωμένες οικονομικές προοπτικές της ναυτιλίας, τις οποίες γνωρίζουν τα τελευταία χρόνια κυρίαρχα τμήματα της αγοράς, όπως τα τμήματα των πλοίων μεταφοράς ξηρού φορτίου και των containerships, σε σύγκριση με την προηγούμενη δεκαετία.
Σε επίπεδο πόλεων, οι 10 κορυφαίες πόλεις όσον αφορά την αξία του ιδιόκτητου στόλου ελέγχουν περισσότερα από 576 δισ. δολάρια ΗΠΑ, ποσό που προσεγγίζει το 44% της αξίας του παγκόσμιου στόλου, γεγονός που καταδεικνύει τη σημασία αυτών των πόλεων στον παγκόσμιο κόσμο της ναυτιλίας.
Ωστόσο, το μερίδιο των 10 κορυφαίων πόλεων ήταν ακόμη υψηλότερα το 2022 και συγκεκριμένα στο 50%. Ιστορικά, οι ευρωπαϊκές πόλεις κατείχαν τα περισσότερα πλοία, αλλά αυτό αλλάζει σιγά-σιγά, καθώς οι Ασιάτες πλοιοκτήτες ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος της επέκτασης του στόλου τα τελευταία δέκα χρόνια.
Οι Ασιάτες πλοιοκτήτες έχουν αυξήσει το μερίδιο αγοράς τους στο 48% του παγκόσμιου στόλου, από 36% το 2012 (σε όρους GT), με τους Κινέζους πλοιοκτήτες που συγκεντρώνονται στη Σαγκάη και το Χονγκ Κονγκ να δίνουν τη συγκεκριμένη ώθηση.
Το ευρωπαϊκό μερίδιο του παγκόσμιου στόλου, αντίστοιχα, μειώθηκε ελαφρώς από 43% σε 42%. Το υπόλοιπο 10% κατανέμεται μεταξύ των άλλων ηπείρων. Τα στρατηγικά πλεονεκτήματα της Σιγκαπούρης έχουν τις ρίζες τους στη
γεωγραφική της θέση κατά µήκος της εµπορικής οδού Ανατολής – Δύσης και στην εγγύτητά της σε πυκνοκατοικηµένες αγορές όπως η Κίνα και η Ινδία. Χρησιμεύει, έτσι, ως κρίσιμος κόμβος για τη ναυτιλία και την εμπορική διαχείριση.
Ειδικότερα, η Σιγκαπούρη διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στόλο στον κόσμο που ανήκει στην πόλη και τον δεύτερο μεγαλύτερο στόλο που διαχειρίζεται η πόλη από άποψη χωρητικότητας. Οι ειδικοί την αναγνωρίζουν ως το σημαντικότερο ναυτιλιακό κέντρο και κορυφαία επιλογή για την αναβάθμιση των ναυτιλιακών δραστηριοτήτων.
Η παγκόσμια ελκυστικότητα της πόλης υπογραμμίζεται περαιτέρω από τη σημαντική παρουσία ξένης ιδιοκτησίας. Αν και η Σιγκαπούρη έχει ηττηθεί σε ότι αφορά τον πυλώνα της ναυτιλίας στο σύνολό του, η Αθήνα είναι μακράν η πόλη με τον μεγαλύτερο στόλο πλοίων στον κόσμο.
Από το 2022, τόσο η ιδιοκτησία στόλου όσο και η διαχείριση πλοίων της Αθήνας έχουν αυξηθεί κατά περίπου 10% σε όρους χωρητικότητας.
Κορυφαίες υπηρεσίες
Τα δυνατά σημεία της Αθήνας είναι βαθιά ριζωμένα στην ισχυρή πλοιοκτητική της κοινότητα, με τους Έλληνες εφοπλιστές να διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη ναυτιλιακή βιομηχανία εδώ και δεκαετίες. Προσφέρονται κορυφαίες υπηρεσίες που καλύπτουν ναυτιλιακές επιχειρήσεις, καθώς και τεχνική διαχείριση και διαχείριση πληρωμάτων, ενώ απασχολεί εξειδικευμένα τοπικά ταλέντα.
Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει η αντίληψη ότι η Αθήνα εξυπηρετεί κυρίως τοπικές ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες και όχι διεθνείς ομοειδείς οντότητες. Κατά συνέπεια, οι ειδικοί έχουν στρέψει την εμπιστοσύνη τους προς άλλα εξέχοντα ναυτιλιακά κέντρα, κυρίως τη Σιγκαπούρη και το Ντουμπάι.
Οι πόλεις αυτές έχουν αναδειχθεί ως προτιμώμενες επιλογές για παγκόσμιες ναυτιλιακές δραστηριότητες, αποσπώντας την προσοχή από την ιστορικά εξέχουσα θέση της Αθήνας.
Το δε Τόκιο, μακροχρόνιος κόμβος της παγκόσμιας ναυτιλίας, διατηρεί τη θέση του ως του τρίτου μεγαλύτερου παίκτη του κλάδου από το τέλος του 2023.
Στην Άπω Ανατολή
Οι πλοιοκτήτες που εδρεύουν στο Τόκιο έχουν επεκτείνει σημαντικά τη συμμετοχή τους σε βασικούς τομείς ανάπτυξης, αναδεικνυόμενοι ιδίως ως οι πρώτοι ιδιοκτήτες φιλικών προς το περιβάλλον στόλων παγκοσμίως.
Επιπλέον, το Τόκιο συγκαταλέγεται μεταξύ των τριών πρώτων πόλεων παγκοσμίως όσον αφορά την ιδιοκτησία χωρητικότητας ικανής να χρησιμοποιεί εναλλακτικά καύσιμα.
Με τα πλοία αυτά διευκολύνουν το ιαπωνικό και το παγκόσμιο εμπόριο ναυλώνοντας πολλά από αυτά με μακροπρόθεσμα συμβόλαια με καθιερωμένους διαχειριστές ή μεγάλους παίκτες στους τομείς της μεταποίησης και της ενέργειας, εξασφαλίζοντας σταθερές πηγές για τα κέρδη τους.
Παρ’ όλα αυτά, διάφοροι παράγοντες όπως το υψηλό λειτουργικό κόστος και η έλλειψη τοπικών ταλέντων έχουν μειώσει την ελκυστικότητα του Τόκιο ως βάσης για τη διαχείριση πλοίων, άποψη που συμμερίζονται και οι ειδικοί του κλάδου.
Η Σαγκάη έχει επιτύχει αξιοσημείωτη πρόοδο στις ναυτιλιακές της δραστηριότητες τα τελευταία χρόνια.
