«Γιγαντώνεται» χρόνο με τον χρόνο το ελληνικό ναυτιλιακό κέντρο, φτάνοντας πλέον στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας τουλάχιστον δεκαετίας, τόσο στον αριθμό των ναυτιλιακών γραφείων όσο και στις εταιρείες με αντικείμενο την πλοιοδιαχείριση.
Τα στοιχεία του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής που έχει στη διάθεσή της η «Ν» δείχνουν ότι τα γραφεία των ναυτιλιακών εταιρειών στη χώρα μας ανέρχονταν στο τέλος του 2023 σε 1.593, βάσει του Ν. 27/75, αυξημένα κατά 4% σε ετήσια βάση. Ο αριθμός των γραφείων έχει «εκτοξευτεί» σχεδόν 20% συγκριτικά με το 2013. Εδώ συμπεριλαμβάνονται εταιρείες με δραστηριότητα στη διαχείριση πλοίων, τη ναύλωση και τη ναυλομεσιτεία, μεταξύ άλλων.
Εξετάζοντας αποκλειστικά τις εταιρείες με αντικείμενο τη διαχείριση πλοίων, τα στοιχεία της «Ν» φανερώνουν κι εδώ σημαντική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Ειδικότερα, στο τέλος του περασμένου έτους καταγράφηκαν 854 τέτοιες εταιρείες στη χώρα μας, βάσει του Ν. 27/75.
Το προηγούμενο υψηλό σημειώθηκε πέρυσι με 833 εταιρείες πλοιοδιαχείρισης (+2,5% σε ετήσια βάση), ενώ από το 2013 οι αριθμοί έχουν διογκωθεί κατά σχεδόν 7%.
Σημειώνεται ότι υπήρξαν σημαντικές διακυμάνσεις κατά την τελευταία δεκαετία στα μεγέθη των εταιρειών με έδρα στη χώρα μας, αλλά από το 2020 κι έπειτα τόσο τα ναυτιλιακά γραφεία όσο και συγκεκριμένα η πλοιοδιαχείριση έχουν εισέλθει σε σταθερή ρότα ανάπτυξης.
Πλοιοκτήτες
Μιλώντας την περασμένη εβδομάδα στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών ο Αντώνης Λαιμός, αντιπρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών και πρόεδρος της Enesel, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ισχυρή παρουσία των Ελλήνων πλοιοκτητών στη χώρα μας.
«Είμαστε ισχυροί, έχουμε ευρεία πρόσβαση σε κεφάλαιο, έχουμε υπομονή και πάνω απ’ όλα είμαστε εδώ, όχι στη Νέα Υόρκη ή το Λονδίνο, είμαστε στη χώρα μας, ανταγωνιζόμαστε και εμπνέουμε ο ένας τον άλλον και είμαι αισιόδοξος ότι θα δείξουμε τον δρόμο μπροστά» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Αυτό μαρτυρούν και τα στοιχεία. Η μεγάλη έρευνα που εκπόνησαν το 2022 οι DNV και Menon Economics προσέδωσε στην Ελλάδα τον τίτλο της «παγκόσμιας πρωτεύουσας» στην πλοιοδιαχείριση, ενώ τη δυναμική της χώρας μας σε αυτό το πεδίο αναδεικνύει σε ετήσια βάση η έκθεση Xinhua-Baltic International Shipping Centre Development Index για τα μεγαλύτερα ναυτιλιακά κέντρα του κόσμου.
Αυτή η «ισχυρή παρουσία» φαίνεται πως αποτελεί και το σημαντικότερο κίνητρο πολλών ναυτιλιακών εταιρειών που προσφέρουν ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών να εγκατασταθούν στην Ελλάδα. «Θέλουν να είναι κοντά στις εταιρείες με τους μεγαλύτερους στόλους διεθνώς», αναφέρουν αρμόδιες πηγές.
Third-party management
Η ανάθεση της διαχείρισης του στόλου σε εξειδικευμένες εταιρείες (third-party management) είναι μια πολύ συνηθισμένη πρακτική στις τάξεις των πλοιοκτητών τα τελευταία χρόνια και μια δραστηριότητα με μεγάλη άνθηση εντός του εγχώριου ναυτιλιακού οικοσυστήματος.
Μάλιστα, οι πληροφορίες της «Ν» αναφέρουν πως αρκετά ξένα κεφάλαια έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον τους τελευταίους μήνες για να επεκτείνουν τη δραστηριότητα διαχείρισης στη χώρα μας.
«Η ελληνική πλοιοκτησία είναι σίγουρα πιο ανοικτή από ποτέ στο third-party management, ζητώντας βέβαια ακόμη αρκετά εχέγγυα πριν προχωρήσει σε ανάλογες κινήσεις», σημειώνουν ναυτιλιακές πηγές.
Οι εταιρείες που προσφέρουν τέτοιες υπηρεσίες ασχολούνται με την καθημερινή λειτουργία ενός πλοίου, δίνοντας το ελεύθερο στους εφοπλιστές να αφιερώσουν περισσότερο χρόνο στις εμπορικές δραστηριότητες. Συγκεκριμένα, οι ευθύνες του thirdparty manager εκτείνονται, μεταξύ άλλων, στην τεχνική διαχείριση των πλοίων, στη διαχείριση
πληρωμάτων, των λειτουργικών δαπανών, αλλά και των εκπομπών ρύπων στη νέα περιβαλλοντική πραγματικότητα.
Σημειώνεται ότι σε παγκόσμια κλίμακα, περίπου το 14% της πλοιοκτησίας συνεργάζεται με third-party managers.
H Navilands
Μια «φρέσκια» εταιρεία με υπηρεσίες third-party στην Ελλάδα είναι η Navilands, η οποία έλαβε τις σχετικές αδειοδοτήσεις από το υπουργείο Ναυτιλίας στο τέλος Δεκεμβρίου 2023. Οι πληροφορίες της «Ν» αναφέρουν πως η ναυτιλιακή οντότητα ξεκίνησε τη δραστηριότητά της με τη στήριξη του πλοιοκτήτη Κωνσταντίνου Κωνσταντακόπουλου (Costamare), εστιάζοντας αρχικά στις αγορές των bulkers και containerships.
Στο «τιμόνι» της βρίσκονται, όπως φαίνεται από σχετικές ενημερώσεις στην πλατφόρμα LinkedIn, άνθρωποι με αρκετά χρόνια εμπειρίας στο shipmanagement.
Η Navilands φαίνεται πως θα βασιστεί σε σημαντικό βαθμό στην αξιοποίηση των τελευταίων τεχνολογικών εφαρμογών για την ενίσχυση των υπηρεσιών της. Πριν από περίπου έναν μήνα γνωστοποίησε, μέσω των social media, την ανάπτυξη συνεργασίας με την πλατφόρμα ψηφιακών υπηρεσιών 90POE.
Το OpenOcean Studio της 90POE είναι μια αποκλειστική πλατφόρμα βασισμένη στο cloud, κατασκευασμένη από τον κλάδο, που χρησιμοποιεί δεδομένα για να αυξήσει τις εμπορικές, επιχειρησιακές και τεχνικές γνώσεις παγκοσμίως. Εδρεύει στο Λονδίνο, ενώ διαθέτει στρατηγικά γραφεία σε Ελλάδα και Νορβηγία.
Δύο ευκαιρίες
Την ίδια ώρα, όμως, η προσπάθεια της ναυτιλιακής βιομηχανίας να επιτύχει σημαντική μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και ταυτόχρονα να καταστεί πιο «έξυπνη», έχει δημιουργήσει την ανάγκη για νέες εταιρείες με ρόλο συμβούλου επί των δύο προκλήσεων.
Αυτές οι εταιρείες διεκδικούν όλο και συχνότερα φυσική παρουσία στο ελληνικό ναυτιλιακό hub, «βλέποντας» ότι οι «Greeks» θα είναι στην πρώτη γραμμή των σημαντικών αλλαγών που συντελούνται στη βιομηχανία σήμερα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι δεκάδες νεοφυείς επιχειρήσεις που «φυτρώνουν» αρκετά συχνά, λανσάροντας καινοτόμες λύσεις που καθίστανται ανάρπαστες στον χώρο της πλοιοδιαχείρισης.