Με στόχο την αξιοποίηση περισσότερων χρηματοδοτικών εργαλείων από την Ε.Ε. για το «πρασίνισμα» της ακτοπλοΐας, το υπουργείο Ναυτιλίας προχωρά σε μελέτες μέσω των οποίων θα εξασφαλιστούν τα απαραίτητα κονδύλια για τις πράσινες επενδύσεις.
Ήδη ο χρόνος μετράει αντίστροφα έως το 2030 με βάση τους ευρωπαϊκούς στόχους για μείωση των εκπομπών αερίων στο πλαίσιο της δέσμης «Fit for 55», αλλά και του EU ETS από το οποίο η ελληνική ακτοπλοΐα έχει εξαιρεθεί έως το 2030.
Την ίδια ώρα και στον ιδιωτικό τομέα λαμβάνονται ήδη πρωτοβουλίες για τη ναυπήγηση νέων πλοίων με εναλλακτικά καύσιμα, όπως στην περίπτωση της αναμενόμενης υπογραφής σύμβασης ναυπήγησης πλοίων μεταξύ των Attica Group και των Ναυπηγείων Ελευσίνας.
Όπως ανέφερε πρόσφατα ο πρόεδρος της ONEX Πάνος Ξενοκώστας, στα τέλη Μαΐου αναμένεται να πέσει η πρώτη υπογραφή με την Αttica Group για τη ναυπήγηση ενός επιβατηγού οχηματαγωγού πλοίου, μήκους 100 μέτρων, που θα είναι διπλού καυσίμου, ενώ δεν απέκλεισε έως το τέλος του χρόνου και συμφωνία για τη ναυπήγηση και ενός δεύτερου ίδιου τύπου.
Ο υπουργός Ναυτιλίας Χρήστος Στυλιανίδης έχει αναφέρει ότι στις διαπραγματεύσεις για το «πρασίνισμα» του ακτοπλοϊκού στόλου που θα είναι διαρκείς χρειάζεται να παρουσιαστούν συγκεκριμένα πράγματα οφέλους και κόστους.
Άγονες γραμμές
Σε πρώτη φάση το υπουργείο Ναυτιλίας έχει εξασφαλίσει ένα κονδύλι 80 εκατ. από το ΕΣΠΑ, αλλά για να μπορέσει το ποσό αυτό να ανέβει υψηλότερα θα πρέπει να παρουσιαστούν συγκεκριμένα πράγματα στις Βρυξέλλες.
Για τον λόγο αυτό στις 05/04, μετά από εισήγηση της αρμόδιας μονάδας Β της επιτελικής δομής ΕΣΠΑ, το υπουργείο Ναυτιλίας -έπειτα από υποβολή προσφοράς και σχετικό διαγωνισμό- προχώρησε ήδη στην έγκριση για την εκπόνηση μελέτης στην εταιρεία Hydrus Engineering Α.Ε. για την αξιοποίηση πράσινων τεχνολογιών στην ακτοπλοΐα. Κι αυτό συμβαίνει στο πλαίσιο σύμπραξης δημοσίου – ιδιωτικού τομέα που αφορά συγκεκριμένες αντιπροσωπευτικές άγονες γραμμές, με στόχο τον ακριβή υπολογισμό του κόστους διαμόρφωσης και λειτουργίας τους και τον προσδιορισμό των τεχνικών και λειτουργικών παραγόντων που το διαμορφώνουν.
Η τεχνοοικονομική μελέτη θα πρέπει, σύμφωνα με πληροφορίες, να προσδιορίσει ποιο είναι το «πράσινο» πλοίο που μπορεί να ναυπηγηθεί και να χρησιμοποιηθεί σε δρομολογήσεις μικρών άγονων γραμμών, αλλά και να προσδιορίσει το σχήμα (Σύμπραξη Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα – ΣΔΙΤ) που θα εκτελεί τον εφοπλισμό.
Αναφορικά με το πλοίο, θα πρέπει να προσδιοριστούν ο τύπος του καυσίμου που θα χρησιμοποιεί, το μήκος, ο σχεδιασμός και οι απαιτήσεις που χρειάζονται στο θέμα της λιμενικής υποδομής.
Η μελέτη θα πρέπει να παραδοθεί από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης σε τέσσερις μήνες, ενώ στην πρόσκληση περιγράφονται αναλυτικά οι γενικοί και ειδικοί όροι που διέπουν τις δημόσιες συμβάσεις.
Για πρώτη φορά σε επίπεδο Ε.Ε. έχει γίνει δεκτό τα πλοία της ακτοπλοΐας να μπορούν να χρησιμοποιούν συμβατικά καύσιμα μέχρι και 5% και να λαμβάνουν παράλληλα χρηματοδότηση από τα ευρωπαϊκά Ταμεία.
Η πρώτη ναυπήγηση
Πρόσφατα, ο ακτοπλοϊκός όμιλος της Αttica Group προχώρησε στην υπογραφή μνημονίου συνεργασίας για 10 χρόνια με τα Ναυπηγεία Ελευσίνας και Σύρου του Ομίλου ΟΝΕΧ. Το μνημόνιο, συνολικού προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ, προβλέπει την κατ’ αποκλειστικότητα πραγματοποίηση στα ανωτέρω ναυπηγεία των εργασιών συντήρησης, μετασκευής, επισκευής και περιβαλλοντικής αναβάθμισης των υφιστάμενων πλοίων της Αttica Group, καθώς και της δυνατότητας ναυπήγησης νέων σύγχρονων πλοίων.
Η πρώτη ναυπήγηση αναμένεται να είναι για τον όμιλο ένα πλοίο 100 μέτρων που θα έχει και τη δυνατότητα εναλλακτικού καυσίμου, ενώ η σχετική συμφωνία με τα Ναυπηγεία Ελευσίνας αναμένεται να υπογραφεί στα τέλη Μαΐου.
O όμιλος εντός του 2023 επένδυσε 6,8 εκατ. ευρώ σε τεχνολογίες βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας του στόλου, με στόχο τη μείωση της κατανάλωσης καυσίμου και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Επίσης, ολοκληρώθηκε η τοποθέτηση πλυντρίδων καυσαερίων (scrubbers) στα πλοία «Superfast I» και «Superfast II».
Διαγωνισμός και από το ΤΑΙΠΕΔ
Το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) αναμένεται να προχωρήσει σύντομα και στην προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού που αφορά την κατάρτιση αναλυτικής μελέτης, στρατηγικής και ανάπτυξης μηχανισμού χρηματοδότησης για τη σταδιακή ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου της χώρας, με στόχο τη μείωση εκπομπών CΟ2 και την επιτάχυνση και εξομάλυνση της πράσινης μετάβασης στον κρίσιμο αυτό κλάδο.
Το σύνολο του προϋπολογισμού για το έργο ανέρχεται στο ποσό των 1.233.180 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), ενώ σύμφωνα με τον ορίζοντα υλοποίησης αναμένεται να παραδοθεί έως το δεύτερο τρίμηνο του 2025.
Η Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (PPF) του ΤΑΙΠΕΔ αναλαμβάνει την ωρίμανση και τη διενέργεια της διαγωνιστικής διαδικασίας, με δικαιούχο το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ως υπουργείο ευθύνης. Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Ήδη σχετική σύμβαση υπεγράφη μεταξύ του υπουργείου Ναυτιλίας και της Μονάδας Ωρίμανσης Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (Project Preparation Facility – PPF).
Ο στόχος της μελέτης που θα εκπονηθεί είναι να μπορέσουν να αξιοποιηθούν κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης και το Innovation Fund κυρίως για μεγάλες εταιρείες.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο σύμβουλος που θα επιλεγεί από τη σχετική διαδικασία θα πρέπει μέσω της μελέτης αυτής να προσδιορίζει τις χρηματοδοτικές ανάγκες, την προτεινόμενη τεχνολογία, αλλά και τα χαρακτηριστικά του υφιστάμενου στόλου.
Επίσης θα πρέπει να περιλάβει μελέτη κόστους – οφέλους και να παραδώσει επιχειρησιακό σχέδιο για το εργαλείο χρηματοδότησης με στόχους χρηματοοικονομικής πρόβλεψης.
Το συγκεκριμένο ταμείο δεν αποκλείεται να λειτουργήσει ως ταμείο χαρτοφυλακίου και ενδιάμεσο να έχει την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων.
