Το φιλόδοξο στόχο να προμηθεύσει τις ναυτιλιακές αγορές με 10.000 πλοία έως το 2035 και να επιστρέψει στην κατασκευή μεγάλων εμπορικών πλοίων έως το 2050 θέτει η ευρωπαϊκή ναυπηγική βιομηχανία, προετοιμάζοντας επενδύσεις έως και 10 δισ. ευρώ.
Τη συνολική στρατηγική ξεδίπλωσε χθες (08/04) η Sea Europe, η Ένωση που εκπροσωπεί το 100% του κλάδου σε 16 χώρες, μεταξύ των οποίων φυσικά και η Ελλάδα.
«Η Ευρώπη έχει ακόμη το know-how για να κατασκευάσει οποιοδήποτε τύπο εμπορικού πλοίου» επισημαίνει στη «Ν» ο Γενικός Γραμματέας της Sea Europe, Christophe Tytgat, με αφορμή την επισημοποίηση της στρατηγικής.
«Ωστόσο, τις περασμένες δεκαετίες, απωλέσαμε σχεδόν ολόκληρο τον εμπορικό ναυπηγικό κλάδο (συμπεριλαμβανομένων tankers, bulkers και containerships) έναντι της Ασίας, καθώς και σημαντικά μερίδια κατασκευών στην παραγωγή πλοίων της ακτοπλοΐας και των υπεράκτιων δραστηριοτήτων (offshore)» τονίζει, συμπληρώνοντας ότι επί του παρόντος τα ευρωπαϊκά ναυπηγεία εστιάζουν κυρίως στην παραγωγή σύνθετων και καινοτόμων πλοίων, όπως τα κρουαζιερόπλοια.
Αυτή η νέα ολιστική στρατηγική, σύμφωνα με τον κ. Tytgat, έχει δύο στόχους: Πρώτον, έως το 2035 να ισχυροποιηθεί η θέση της Ευρώπης στη ναυπήγηση σύνθετων πλοίων και στην παραγωγή ναυτιλιακού εξοπλισμού. Αυτό συμπεριλαμβάνει την ανάκτηση στρατηγικών τύπων πλοίων, απαραίτητων για την ευρωπαϊκή γαλάζια οικονομία, όπως η ναυτιλία μικρών αποστάσεων, η επιβατηγός ναυτιλία, η αλιεία, οι υδατοκαλλιέργειες, οι υπεράκτιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και οι μεταφορές βιώσιμων εναλλακτικών καυσίμων.
Δεύτερος στόχος της Sea Europe είναι με ορίζοντα το 2050 ο αποτελεσματικός ανταγωνισμός σε όλα τα τμήματα της ναυπηγικής αγοράς που είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομική ευημερία της Ευρώπης, άρα και στην ποντοπόρο ναυτιλία. «Παρά τη φιλόδοξη φύση αυτής της ατζέντας, παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο τα ευρωπαϊκά ναυπηγεία να ανακτήσουν τη δυνατότητα κατασκευής μεγάλων εμπορικών πλοίων. Με συντονισμένες προσπάθειες και υποστηρικτικές πολιτικές, η ευρωπαϊκή ναυπηγική βιομηχανία μπορεί και πάλι να ευδοκιμήσει και να διαπρέψει σε παγκόσμιο επίπεδο» σημειώνει ο ΓΓ της Sea Europe.
Τέσσερις πυλώνες ανάπτυξης
O στόχος των 10.000 πλοίων περιλαμβάνει κατασκευές ποντοπόρων και εξειδικευμένων πλοίων, καθώς και μετασκευές σε εν ενεργεία βαπόρια μέσα από τέσσερις βασικούς πυλώνες ανάπτυξης.
Αρχικά, η Ένωση θα εστιάσει σε τελευταίας τεχνολογίας εμπορικά πλοία ευθυγραμμισμένα με τις φιλοδοξίες της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παράλληλα, θα δοθεί έμφαση σε πλοία και πλατφόρμες απαραίτητες για τη διασφάλιση του ενεργειακού και επισιτιστικού εφοδιασμού της Ευρώπης, καθώς και στην ενεργειακή μετάβαση, συμπεριλαμβανομένων μεταφορέων βιώσιμων εναλλακτικών καυσίμων. Επιπλέον, η Sea Europe στοχεύει σε εξειδικευμένα πλοία μέσω της κατασκευής και της συντήρησης υπεράκτιων (αιολικών) εγκαταστάσεων για την επίτευξη των ευρωπαϊκών φιλοδοξιών στις υπεράκτιες ανανεώσιμες ενέργειες. Φυσικά, βαρυσήμαντος πυλώνας ανάπτυξης είναι και το Πολεμικό Ναυτικό των ευρωπαϊκών χωρών, είτε μέσα από την παραγωγή καινοτόμων πολεμικών περιουσιακών στοιχείων είτε από τη μετασκευή υφιστάμενων πλοίων για να βελτιωθεί η ενεργειακή αποδοτικότητά τους.
Για να υλοποιήσει αυτές τις επιδιώξεις, η Ένωση σκοπεύει πέρα από τις επενδύσεις σε εγκαταστάσεις να προσλάβει ή/και να αναβαθμίσει τις δεξιότητες 500.000 εξειδικευμένων εργαζομένων.
Νέα στρατηγική
Δεν είναι άγνωστο ότι ο ισχυρός ανταγωνισμός από την Ασία έχει διαβρώσει την εμπορική και υπεράκτια ναυπηγική δραστηριότητα της Ευρώπης. Σύμφωνα με τη Sea Europe, οι σημαντικές διαφορές στο κόστος έως και 40%, συγκριτικά με τα ασιατικά ναυπηγεία, σε συνδυασμό με τα οικονομικά κίνητρα που προσφέρουν – ειδικά αυτά των κινεζικών τραπεζών – έχουν μειώσει αισθητά τις παραγγελίες πλοίων στην Ευρώπη.
«Είναι επιτακτική ανάγκη να ανακτηθεί η ευρωπαϊκή ναυπηγική ικανότητα και να εξασφαλιστούν παραγγελίες από πλοιοκτήτες, συμπεριλαμβανομένων των Ευρωπαίων» σημείωσε ο ΓΓ της Sea Europe.
Υπό αυτό το πρίσμα και προκειμένου να επιτευχθούν και οι παραπάνω φιλόδοξοι στόχοι, η Ένωση καλεί για μία νέα ευρωπαϊκή θαλάσσια βιομηχανική στρατηγική, μιας και το «τρέχον οριζόντιο πλαίσιο της ΕΕ δεν έχει καταφέρει να γεφυρώσει τα κενά ανταγωνιστικότητας».
Σύμφωνα με την Ένωση, βασικά δομικά στοιχεία αυτής της στρατηγικής πρέπει να είναι, μεταξύ άλλων:
● η εισαγωγή «Made in Europe» απαιτήσεων και μη τιμολογιακών κριτηρίων στις δημόσιες συμβάσεις στρατηγικών αγορών (patrol vessels, ferries, offshore κλπ),
● η παροχή οικονομικών κινήτρων για την κατασκευή και μετασκευή πλοίων από πλοιοκτήτες,
● η εισαγωγή νομοθεσίας για τη ναυτιλιακή βιομηχανία που θα υποστηρίξει το επιχειρηματικό πλαίσιο γύρω από τις βιώσιμες και ψηφιακές θαλάσσιες μεταφορές,
● η διευκόλυνση εγγυήσεων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων με ευνοϊκούς όρους για επενδύσεις στην αλυσίδα αξίας των υδάτινων μεταφορών, τη γαλάζια οικονομία και την άμυνα και
● η δημιουργία μιας δεξαμενής εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού σε όλη την Ευρώπη
Η ελληνική ευκαιρία
Αυξημένα μερίδια στην ευρωπαϊκή ναυπηγική αγορά διεκδικεί πλέον με αξιώσεις και η Ελλάδα, μετά την επαναλειτουργία των Ναυπηγείων Ελευσίνας και Σκαραμαγκά, σε συνδυασμό με την ήδη σημαντική δραστηριότητα της μονάδας στη Σύρο.
Πηγές του εγχώριου ναυπηγικού κλάδου επισημαίνουν στη «Ν» ότι η «ανάπτυξη της επισκευαστικής αλλά και ναυπηγικής βιομηχανίας, είναι στρατηγικής σημασίας για την χώρα». Αυτό, διότι πρόκειται για μία βαριά βιομηχανία, με κρίσιμο ρόλο για την αμυντική, διπλωματική αλλά και οικονομική ζωή της Ελλάδας.
«Με τα ναυπηγεία εν λειτουργία, είναι εφικτό να γίνουν εδώ μια σειρά από έργα, που μπορεί να αφορούν την ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου, ή του στόλου των ρυμουλκών ναυαγοσωστικών, αμυντικού υλικού, θαλαμηγών, ή και άλλες ειδικού τύπου ναυπηγήσεις και κατασκευές» συμπληρώνουν οι ίδιες πηγές.
Σημειώνεται ότι μέλος της Sea Europe είναι η Ένωση των Ελλήνων Κατασκευαστών Ναυτιλιακού Εξοπλισμού, η Hemexpo. Μάλιστα, η Πρόεδρος της τελευταίας, Ελένη Πολυχρονοπούλου συγκαταλέγεται και μεταξύ των Αντιπροέδρων της Sea Europe.