Η πλήρης απουσία υποδομών στα λιμάνια δυσχεραίνει την υιοθέτηση της τεχνολογίας δέσμευσης και αποθήκευσης CO2 από τα πλοία. Η συγκεκριμένη τεχνολογία θεωρείται από τις κορυφαίες όσον αφορά το ενδιάμεσο στάδιο απανθρακοποίησης της ναυτιλίας.
Παρά το γεγονός ότι η τεχνολογία υπάρχει, η χαμηλή ετοιμότητα των λιμένων είναι ένα σημαντικό εμπόδιο που δυσχεραίνει την υιοθέτηση του συστήματος δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα επί του πλοίου (CCS) ως εφαρμόσιμης λύσης για την απαλλαγή από τον άνθρακα.
Τις επισημάνσεις αυτές κάνει έρευνα που εκπόνησε το Παγκόσμιο Κέντρο για την απανθρακοποίηση στη Ναυτιλία (GCMD), σε συνεργασία με τους Lloyd’s Register και την ARUP.
Η έκθεση, με τίτλο «Μελέτη έννοιας για την εκφόρτωση επί του πλοίου του δεσμευμένου CO2», διαπίστωσε ότι, ενώ ένας περιορισμένος αριθμός λιμένων διαθέτει την υποδομή για την εκφόρτωση υγροποιημένου CO2 (LCO2), είναι σχεδιασμένες κυρίως για να διαχειρίζονται CO2 ποιότητας τροφίμων.
Τα υψηλότερα πρότυπα καθαρότητας που συνοδεύουν αυτή τη χρήση περιορίζουν τη διαλειτουργικότητα των εγκαταστάσεων για τη διαχείριση του δεσμευμένου CO2 επί του πλοίου.
Η μελέτη εξέτασε πάνω από δέκα προγραμματισμένα έργα υποδομών που σχετίζονται με το LCO2 σε όλο τον κόσμο. Τα έργα αυτά σχεδιάζεται να γίνουν κοντά σε βιομηχανικές περιοχές που εκπέμπουν CO2.
Σύμφωνα με τη μελέτη, λιμενικές υποδομές που απαιτούνται για την εκφόρτωση, αποθήκευση και μεταφορά υγροποιημένου CO2 επί των πλοίων θα πρέπει πιθανότατα να ενσωματωθούν σε αυτά τα έργα για την επίτευξη οικονομιών κλίμακος.
Ωστόσο, επισημαίνεται ότι πολλά από τα έργα δεν έχουν φτάσει σε τελική επενδυτική απόφαση (FID) και τα λιμάνια, στις περιοχές αυτές, δεν έχουν προχωρήσει σε επενδύσεις για υποδομές εκφόρτωσης.
«Αυτό το δίλημμα “κότα και αυγό” αναδεικνύει τη συνολική νηπιακή ηλικία της αλυσίδας αξίας του άνθρακα», σημειώνεται χαρακτηριστικά στην έρευνα.
Επιπλέον, η εισαγωγή της εκφόρτωσης LCO2 στις ήδη πολύπλοκες λιμενικές λειτουργίες θα επηρεάσει πιθανώς την αποδοτικότητα και τις λειτουργικές επιδόσεις των λιμένων. Η ανάγκη για πρόσθετες απομονωμένες ζώνες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων ασφάλειας που σχετίζονται με τη διαχείριση και την αποθήκευση LCO2 θα δυσκολέψει περισσότερο στους ήδη περιορισμένους χώρους στους λιμένες και τους τερματικούς σταθμούς.
Η δέσμευση άνθρακα
Η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα στα πλοία κερδίζει συνεχώς έδαφος ως πιθανή ενδιάμεση λύση για να βοηθήσει τη διεθνή ναυτιλία να επιτύχει τους στόχους του ΙΜΟ για τη μείωση των εκπομπών.
Η επίτευξη μείωσης των εκπομπών μέσω των συστημάτων αυτών εξαρτάται από την επιτυχή ενσωμάτωση ενός συμβατού με το πλοίο συστήματος (ανάλογα με τη διάθεση κατάλληλων ελεύθερων χώρων), ενώ εξίσου σημαντική είναι και η εκφόρτωση CO2 με την ταυτόχρονη καθιέρωση τρόπων αξιοποίησης ή δέσμευσής του.
Η παρούσα μελέτη συμπληρώνει το έργο «REMARCCABLE» (Realising Maritime Carbon Capture to demonstrate the Ability to Lower Emissions) της GCMD, εξετάζοντας τη σκοπιμότητα του CCS ως εφαρμόσιμης, ολοκληρωμένης λύσης σε κλίμακα.
Προκειμένου τα συστήματα CCS να είναι λειτουργικά εφικτά, ο κλάδος πρέπει να αναπτύξει ένα συνεργατικό οικοσύστημα για να καταστεί δυνατή η αλυσίδα αξίας για τη διαχείριση του CO2.
Η μελέτη σημειώνει ότι το CO2 στην υγροποιημένη του μορφή είναι πιθανότατα η πιο αποδοτική και οικονομική επιλογή για αποθήκευση και μεταφορά επί του πλοίου.
Ο χειρισμός του υγροποιημένου CO2 επί του πλοίου παρουσιάζει ένα μοναδικό σύνολο προκλήσεων ασφαλείας που δεν συναντώνται συνήθως κατά τον χειρισμό καυσίμων στη ναυτιλία.
Η μελέτη προσφέρει μια εις βάθος εξέταση των κινδύνων, όπως η ασφυξία και η τοξικότητα, σε περίπτωση διαρροής ή απώλειας περιορισμού του αερίου.
Επιτυχείς τεχνολογίες
Ο καθηγητής Lynn Loo, διευθύνων σύμβουλος της GCMD, δήλωσε: «Ενώ πιλοτικά προγράμματα έχουν επιδείξει με επιτυχία πολλές τεχνολογίες δέσμευσης σε πλοία, εξακολουθεί να είναι αβέβαιο το πώς ο δεσμευμένος άνθρακας σε εμπορικά πλοία μπορεί να εκφορτωθεί με ασφάλεια. Η παρούσα μελέτη ρίχνει φως σε αυτές τις προκλήσεις».
Ο Nick Brown, διευθύνων σύμβουλος της LR, δήλωσε: «Η ναυτιλιακή βιομηχανία απαιτεί την ολοκληρωμένη κατανόηση των προκλήσεων ασφάλειας και λειτουργίας που θέτουν όλες οι τεχνολογίες μείωσης των εκπομπών. Η μελέτη αυτή αντιμετωπίζει ορισμένα από τα κενά που υπάρχουν στην αλυσίδα αξίας της δέσμευσης άνθρακα».