Η διπλή κρίση που βιώνει σήμερα η ναυτιλία, με τους κινδύνους στην Ερυθρά Θάλασσα και την ξηρασία στη Διώρυγα του Παναμά, φέρνει αύξηση στα ναύλα, καθυστερήσεις στις παραδόσεις των προϊόντων και ενισχυμένες τιμές στα «ράφια».
Αυτό αναφέρει εκτενής έρευνα που εκπόνησε ο οίκος S&P Global. Οι αναλυτές εστίασαν τη μελέτη στον Παναμά, όπου οι επιπτώσεις του προβλήματος στο θαλάσσιο εμπόριο είναι καταλυτικές και δεν έχουν λάβει ακόμη την πρέπουσα έκταση, δεδομένης της επικίνδυνης κατάστασης στην Ερυθρά Θάλασσα.
Υπενθυμίζεται ότι η ξηρασία στο κανάλι, λόγω των άνευ προηγουμένου χαμηλών επιπέδων βροχοπτώσεων, οδήγησε την αρμόδια αρχή στην απόφαση μείωσης των ημερήσιων διελεύσεων των πλοίων. Παρότι στα μέσα Δεκέμβρη ανακοινώθηκε μια αύξηση στα περάσματα (24) από τις 16 Ιανουαρίου, αυτά παραμένουν αρκετά λιγότερα από τα 38-
40 που πραγματοποιούνται κάθε μέρα σε κανονικές συνθήκες. Το αποτέλεσμα είναι να παρατηρείται συμφόρηση στο κανάλι και τα πλοία να επαναδρομολογούνται σε άλλες, μεγαλύτερες διαδρομές.
Στα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, ένα ταξίδι από την Κίνα έως την Ακτή Ατλαντικού των ΗΠΑ μέσω του Παναμά διαρκεί 34 ημέρες χωρίς καθυστερήσεις. Το σύστημα κρατήσεων της αρχής της Διώρυγας καταδεικνύει αναμονή 11,7 ημερών σε διελεύσεις για ταξίδια με νότια κατεύθυνση, αλλά operators πλοίων, τους οποίους επικαλείται η S&P, αναφέρουν ότι έχουν περιμένει έως και 49 ημέρες.
Οι εναλλακτικές διαδρομές από το Σουέζ (με τους τωρινούς κινδύνους σε ισχύ) ή από το Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας ανεβάζουν τη διάρκεια του ταξιδιού σε 40 και 47 ημέρες αντίστοιχα.
Αντίστοιχα, στα bulk carriers ένα ταξίδι από τον Κόλπο των ΗΠΑ έως το Qingdao της Κίνας, μέσω του Παναμά, διαρκεί 32 ημέρες.
Η αρχή του καναλιού κάνει λόγο για αναμονή της τάξης των 11,8 ημερών για ταξίδια με νότια κατεύθυνση, αλλά operators μιλούν για καθυστερήσεις που ανέρχονται σε 27-29 ημέρες. Η εναλλακτική του Σουέζ ή του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας προσθέτει 13 και 17 ημέρες αντίστοιχα στη συνολική διάρκεια του ταξιδιού.
Για ένα δεξαμενόπλοιο μεταφοράς προϊόντων πετρελαίου, το ταξίδι Ακτής Κόλπου των ΗΠΑ – Χιλής διαρκεί 14 ημέρες μέσω του Παναμά. Εδώ η εναλλακτική είναι το Στενό του Μαγγελάνου, η διέλευση από το οποίο αυξάνει στις 27 ημέρες το ταξίδι.
Σημειώνεται ότι η αρχή της Διώρυγας του Παναμά αναφέρει αναμονή 11,8 ημερών για τη νότια κατεύθυνση, αλλά η S&P τονίζει ότι οι operators ανεβάζουν αυτό το νούμερο σε 27-29 ημέρες.
Παρόμοια είναι τα δεδομένα και για ένα πλοίο μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), το οποίο ακολουθεί τη διαδρομή Ακτής Κόλπου των ΗΠΑ – Νότιας Κορέας, μέσω του καναλιού.
Τα ναύλα
Οι αναταραχές στα logistics επιφέρουν και αυξήσεις στο μεταφορικό κόστος. Μιλώντας για τα εμπορευματοκιβώτια, οι αναλυτές της S&P λένε πως οι μεταφορές ήταν σχετικά προφυλαγμένες από τον άμεσο αντίκτυπο στο τέλος του 2023, διότι οι liners είχαν προτεραιότητα στις κρατήσεις για διέλευση.
Ωστόσο, οι τελευταίες εισήγαγαν «Γενικές Αυξήσεις Ναύλων» στις αρχές του 2024, με ορισμένες να αναφέρουν ως αιτίες θέματα στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Την πιο «δραματική αντίδραση» στα ναύλα, λόγω των «σφιχτών» συνθηκών στον Παναμά, είδαν τα MR tankers μεταφοράς προϊόντων πετρελαίου. Τον Νοέμβριο, το κόστος στη διαδρομή (Ακτή Κόλπου ΗΠΑ – Χιλή) σημείωσε άλμα, στο υψηλότερο επίπεδο ιστορικά. Ανοδικές μετατοπίσεις παρατηρήθηκαν κατά περιόδους και σε bulk carriers και LNG carriers.
«Παρότι τα ναύλα έχουν μειωθεί από το αρχικό ανοδικό ξέσπασμα στο τέλος του 2023, η ζήτηση ανά τονο-μίλια αναμένεται να αυξηθεί το 2024 κι έπειτα. Όσο περισσότερα φορτωμένα πλοία πραγματοποιούν δρομολόγια σε μεγαλύτερες αποστάσεις, τόσο λιγότερα είναι διαθέσιμα να παραλάβουν σε μια δεδομένη χρονική στιγμή» καταλήγουν οι αναλυτές.
Οι απαιτήσεις σε καύσιμα
Όσες ναυτιλιακές αποφεύγουν τον Παναμά, αλλά και το Σουέζ και εκτρέπουν τα πλοία σε εναλλακτικές μακρινές διαδρομές, καλούνται να καταβάλουν διογκωμένα ποσά για τον ανεφοδιασμό με καύσιμα.
Ενδεικτικά, η S&P σημειώνει ότι για ένα MR tanker που μεταφέρει προϊόντα πετρελαίου, η κατανάλωση καυσίμου αυξάνεται κατά 86%, όταν στη διαδρομή Ακτής Κόλπου ΗΠΑ – Χιλής επιλέγει να πλεύσει από το Στενό του Μαγγελάνου, αποφεύγοντας τη Διώρυγα του Παναμά.
