Με ιλιγγιώδη ταχύτητα ανεβαίνει το μεταφορικό κόστος των εμπορευματοκιβωτίων διά θαλάσσης τις τελευταίες εβδομάδες, εν μέσω της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα. Τα διογκωμένα ναύλα και οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα από τις αναδρομολογήσεις των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στο νότιο άκρο της Αφρικής οδηγούν στο ερώτημα αν οι αγορές θα βιώσουν ξανά μία κρίση, παρόμοια με αυτήν που προκάλεσε η πανδημία.
Σύμφωνα με στοιχεία του εξειδικευμένου στην αγορά οίκου Alphaliner, έως τις 15 Ιανουαρίου, συνολικά 338 containershιps είχαν εκτραπεί προς το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, αποφεύγοντας την Ερυθρά Θάλασσα. Από αυτά, 192 για δρομολόγια προς τα δυτικά και 146 με ρότα ανατολική.
Το μεταφορικό κόστος
Όπως λέει στη «Ν» ο Hua Joo Tan, αναλυτής του οίκου Linerlytica, το μεταφορικό κόστος των containers έχει αυξηθεί τις τελευταίες οκτώ εβδομάδες με τον ταχύτερο ρυθμό, συγκριτικά με οποιαδήποτε άλλη ιστορική περίοδο, συμπεριλαμβανομένης της κρίσης που προκάλεσε ο κορωνοϊός.
Στοιχεία της πλατφόρμας αναλύσεων εμπορευμάτων Xeneta φανερώνουν ότι 52 ημέρες μετά το ξέσπασμα των διαταραχών στην Ερυθρά Θάλασσα, τα ναύλα στη διαδρομή Άπω Ανατολής – Μεσογείου «εκτοξεύτηκαν» κατά 218%.
Μετρώντας τον αντίκτυπο της πανδημίας, οι αναλυτές επισημαίνουν ότι στο ίδιο διάστημα μετά την εκκίνηση της κρίσης, η άνοδος των ναύλων έφτασε το 156%.
Αντίστοιχα, στο δρομολόγιο Άπω Ανατολής – Βόρειας Ευρώπης, μετά τις αναταραχές στη Μέση Ανατολή, το κόστος έχει αναπτυχθεί κατά 217%, έναντι 176% μετά την πανδημία, ενώ από την Άπω Ανατολή έως την Ευρώπη (Ατλαντικός) η διαφορά είναι 149%-134%.
«Τα ναύλα δεν έχουν ακόμη φτάσει καθόλου κοντά στα επίπεδα που είδαμε στη διάρκεια του Covid-19, αλλά η ξαφνική φύση της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα έχει επιφέρει μία ταχύτερη άνοδο στα ναύλα, η οποία ομολογουμένως δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερες διαταραχές συγκριτικά με τους πρώτους μήνες της πανδημίας» επισημαίνει η αναλύτρια δεδομένων της Xeneta, Emily Stausbοll.
Ο αντίκτυπος στα logistics
Καθησυχαστικοί για τον τελικό αντίκτυπο στην εφοδιαστική αλυσίδα μοιάζουν άλλοι αναλυτές.
«Όλα φυσικά εξαρτώνται από το πόσο ακόμη θα παραμείνει κλειστή η Ερυθρά Θάλασσα. Τέσσερις ακόμη εβδομάδες ή τέσσερις μήνες; Κανείς δεν ξέρει» λέει αρχικά στη «Ν» ο Jan Tiedemann, senior αναλυτής της Alphaliner.
Ο ίδιος παραθέτει δύο λόγους για τους οποίους η επίδραση της τρέχουσας κρίσης θα είναι χαμηλότερη, συγκριτικά με την πανδημία. Πρώτον, υπογραμμίζει ότι τα προβλήματα δεν επηρεάζουν την αγορά Ασίας – ΗΠΑ, η οποία λειτουργεί κανονικά. Δεύτερον, συνεχίζει, μπορεί μεν η αναδρομολόγηση των πλοίων στη ρότα Ασίας – Ευρώπης από το Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας να φέρνει μεγαλύτερες αποστάσεις, αλλά είναι διαχειρίσιμη: Οι αφίξεις των πλοίων μπορούν να προβλεφθούν.
«Η εφοδιαστική αλυσίδα μπορεί να αντιμετωπίσει τους μεγαλύτερους χρόνους διαμετακόμισης των φορτίων, όσο οι αφίξεις είναι προβλέψιμες και τα αναθεωρημένα χρονοδιαγράμματα των πλοίων αξιόπιστα» συμπληρώνει ο Tiedemann.
«Είμαστε ήδη κοντά στο peak της τρέχουσας κρίσης και δεν περιμένω τα ναύλα να φτάσουν σήμερα στα επίπεδα του κορωνοϊού» σημειώνει, από την πλευρά του, ο Hua Joo Tan.
«Καθώς η αναδρομολόγηση των πλοίων θα σταθεροποιείται, η ανισορροπία χωρητικότητας και εξοπλισμού θα βελτιωθεί σταδιακά από τα τρέχοντα επίπεδα και δεν αναμένω παρόμοιο αντίκτυπο με αυτόν της πανδημίας» συμπληρώνει.
Ωστόσο, ο ίδιος εκτιμά ότι τα ναύλα θα παραμείνουν σε ενισχυμένα επίπεδα, όσο διαρκεί αυτή η ανισορροπία.
Πιέσεις
Βέβαια, το timing δεν είναι το καλύτερο. «Η σημερινή κρίση είναι το αποτέλεσμα της απροσδόκητης έλλειψης χωρητικότητας και εξοπλισμού, ενώ το χρονικό σημείο συμπίπτει με το peak της ζήτησης λίγο πριν από την κινεζική Πρωτοχρονιά» τονίζει ο Hua Joo Tan.
«Αυτό που βλέπουμε επί του παρόντος είναι ένα πρόβλημα χωρητικότητας στην Άπω Ανατολή, καθώς τα πλοία δεν επιστρέφουν στην ώρα τους για την επόμενη προγραμματισμένη αναχώρηση. Αυτό, με τη σειρά του, οδηγεί τους αποστολείς των προϊόντων να πληρώνουν υψηλότερα ναύλα για να εξασφαλίσουν ότι το φορτίο τους θα είναι μεταξύ αυτών που θα επιβιβαστούν στο επόμενο διαθέσιμο πλοίο» σημειώνεται σε ανάλυση της Xeneta.
Όπως αναφέρουν οι αναλυτές, αυτή η ανάγκη για τη μεταφορά των αγαθών είναι αυξημένη λόγω του κινεζικού σεληνιακού νέου έτους, που πλησιάζει και θα φέρει το κλείσιμο των εργοστασίων στην Κίνα και την Ταϊβάν για τουλάχιστον επτά ημέρες από τις 10 Φεβρουαρίου.
Πρόκειται για μία ετήσια εκδήλωση με «τεχνητή άνοδο της ζήτησης», καθώς οι αποστολείς των προϊόντων επισπεύδουν τις φορτώσεις για να διασφαλίσουν ότι τα αγαθά τους θα μεταφερθούν πριν από το κλείσιμο των δραστηριοτήτων.
