«Business as usual». Με αυτήν τη φράση περιγράφει στη «Ν» στέλεχος ναυτιλιακής εταιρείας με tankers τον αντίκτυπο της κρίσης στη Μέση Ανατολή στις διαδρομές των πλοίων και τη ναυλαγορά.
Παρότι πετρελαϊκοί κολοσσοί, όπως η BP και η Equinor, δήλωσαν νωρίς ότι θα αποφύγουν την Ερυθρά Θάλασσα, η μεγάλη πλειοψηφία των δεξαμενόπλοιων εξακολουθεί να ταξιδεύει μέσω της Διώρυγας του Σουέζ, λαμβάνοντας φυσικά όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας.
Ενδεικτικά, με βάση δεδομένα της της ναυτιλιακής πύλης εντοπισμού πλοίων MarineTraffic, στο οριοθετημένο πλαίσιο γύρω από το Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας, στο οποίο εκτρέπουν όσοι αποφεύγουν το Σουέζ, εντοπίστηκαν στις 3 Ιανουαρίου 2024 35 tankers, έναντι 22 στις 3 Δεκεμβρίου 2023. Αντίστοιχα, οι διελεύσεις από την Ερυθρά Θάλασσα είναι κατά το εξεταζόμενο διάστημα μειωμένες κατά 15,4% (από 182 στις 3 Δεκεμβρίου σε 154 στις 3 Ιανουαρίου). Πρόκειται για ήπιες μεταβολές, επισημαίνουν ναυτιλιακοί παράγοντες, εν συγκρίσει με άλλους ναυτιλιακούς κλάδους.
Στον αντίποδα, για παράδειγμα, οι περισσότερες εταιρείες μεταφοράς containers έχουν αποφασίσει να μείνουν μακριά από την επίμαχη περιοχή. Ακόμη και ο δανέζικος κολοσσός Maersk που δήλωσε έτοιμος να επιστρέψει στην Ερυθρά Θάλασσα, υποχρεώθηκε να αναθεωρήσει, μετά από επιθέσεις σε πλοία της. Χαρακτηριστικό στοιχείο είναι ότι οι διελεύσεις των containerships από την Ερυθρά Θάλασσα έχουν υποχωρήσει κατά 72% στο διάστημα πέντε ημερών από τις 28 Δεκεμβρίου 2023, όπως αναφέρεται σε έρευνα της Clarksons Research.
Διστακτικές οι εταιρείες με tankers
Ένα πρόσφατο μέτρο προφύλαξης που λαμβάνουν με μεγάλη συχνότητα όσα δεξαμενόπλοια διέρχονται της «κόκκινης ζώνης» είναι να εκπέμπουν στο Σύστημα Αυτόματης Αναγνώρισης (AIS) την ένδειξη «VSL NO CNTCT ISRAEL», που σημαίνει ότι δεν έχουν καμία επαφή με το Ισραήλ. «Χρειάζεται προσοχή, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ότι το πέρασμα θα γίνει με ασφάλεια» επισημαίνουν αρμόδιες ναυτιλιακές πηγές.
«Μέσα στον Δεκέμβριο εντοπίσαμε λίγα δεξαμενόπλοια που μετέφεραν diesel και jet fuel από την Ινδία και τη Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη να ταξιδεύουν από το Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας και να αποφεύγουν την Ερυθρά Θάλασσα. Η αναδρομολόγηση σημαίνει ότι το ταξίδι θα διαρκέσει δύο με τρεις εβδομάδες περισσότερο συγκριτικά με τη διέλευση από το Σουέζ» λέει στη «Ν» ο Talal Zein, επικεφαλής trading στη ναυτιλιακή εταιρεία Naftomar.
«Όπως μας είπαν brokers το πρωί (χθες), οι traders εμφανίζονται διστακτικοί να αναδρομολογήσουν τα πλοία από το Ακρωτήρι, κυρίως λόγω του σχετικού πρόσθετου κόστους που επιφέρει η μεγάλη διαδρομή και εκτιμάται σε περίπου 1 εκατ. δολάρια για ένα LR (Long Range) tanker» συμπλήρωσε ο ίδιος.
«Άλμα» στα ναύλα
Βέβαια, όπως είναι φυσικό, οι νέες συνθήκες έχουν επιφέρει σημαντική άνοδο των ασφαλίστρων για διελεύσεις από την περιοχή και κατ’ επέκταση των ναύλων, ιδιαίτερα των tankers που μεταφέρουν κυρίως προϊόντα πετρελαίου.
Σύμφωνα με στοιχεία που μοιράστηκε με τη «Ν» η Ειρήνη Διαμαντάρα, στέλεχος του τμήματος Έρευνας και Αποτιμήσεων του ναυλομεσιτικού οίκου Xclusiv Shipbrokers, οι τύποι tankers που διασχίζουν το Σουέζ και έχουν επηρεαστεί είναι κυρίως τα LR2 και LR1 tankers.
Ειδικότερα, στη διαδρομή Μεσογείου – Άπω Ανατολής, τα ναύλα στη spot για ένα LR2 tanker έφταναν χθες στα 25.996 δολάρια ημερησίως από 8.129 δολάρια την ημέρα στις 4 Δεκεμβρίου, ήτοι καταγράφηκε αύξηση 219,79%. Αντίστοιχα, από τη Μέση Ανατολή προς τo Ηνωμένο Βασίλειο, τα ναύλα διαμορφώνονταν χθες στα 57.422 δολάρια ημερησίως από 20.988 δολάρια την ημέρα ένα μήνα πριν (+173,59%).
Στα δεξαμενόπλοια τύπου LR1, τα ναύλα από Μέση Ανατολή προς Ηνωμένο Βασίλειο σημειώνουν τον τελευταίο μήνα άνοδο 133,4%, φτάνοντας τα 49.143 δολάρια την ημέρα από 21.055 δολάρια ημερησίως. Στη διαδρομή Αραβικού Κόλπου – Μεσογείου, τα ναύλα ενισχύθηκαν κατά 76% στα 30.958 δολάρια ημερησίως από 17.592 δολάρια ημερησίως.
«Δυστυχώς υπάρχει μία πιθανότητα κλιμάκωσης της κατάστασης στη Μέση Ανατολή, η οποία αναμένεται να αυξήσει περισσότερο τα ναύλα spot για τα product tankers» λέει ο κ. Zein.
«Διατηρούμε μία bullish οπτική στα product tankers, προβλέποντας μακροχρόνια οφέλη, ιδιαίτερα στα πλοία τύπου LR και MR. Καθώς υποχωρεί η εορταστική περίοδος, αναμένουμε ενισχυμένη δραστηριότητα στην αγορά τις επόμενες εβδομάδες. Με τις τιμές του πετρελαίου σε άνοδο, περιμένουμε αυξημένες ναυλώσεις και ότι οι traders θα προσαρμοστούν στα ανοδικά ναύλα της spot αγοράς» καταλήγει ο ίδιος.
Στα ύψη το spot κόστος container
Παράλληλα, η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα διογκώνει σημαντικά το κόστος μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων διά θαλάσσης. Ειδικότερα, ο σύνθετος δείκτης του οίκου Drewry (WCI) που καταγράφει τη διακύμανση των ναύλων στις βασικότερες διαδρομές της αγοράς «εκτοξεύτηκε» χθες στα 2.670 δολάρια ανά container 40 ποδών (ft) από 1.661 δολάρια στις 21 Δεκεμβρίου, ήτοι καταγράφηκε αύξηση 61%.
Στη διαδρομή από τη Σαγκάη προς το Ρότερνταμ το κόστος μεταφοράς ενός τέτοιου «κουτιού» αναρριχήθηκε στα 3.577 δολάρια από 1.667 δολάρια (+115%). «Άλμα» 114% σημειώθηκε στο μεταφορικό κόστος από τη Σαγκάη έως τη Γένοβα, 30% από τη Σαγκάη έως το Λος Άντζελες και 26% από τη Σαγκάη έως τη Νέα Υόρκη.
Ανεπηρέαστες οι χρονοναυλώσεις
Στον αντίποδα, σε επίπεδο χρονοναυλώσεων, η αγορά αναμένεται να μείνει στο μεγαλύτερο βαθμό ανεπηρέαστη.
«Το ζήτημα είναι ότι οι εκτροπές από το Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας αφορούν σχεδόν αποκλειστικά τα μεγάλα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων χωρητικότητας 10.000 TEUs και παραπάνω και ορισμένα πλοία μεταξύ 5.000 – 10.000 TEUs. Δεν αφορούν τα πλοία με χωρητικότητες 1.000 – 3.000 TEUs» αναφέρει στη «Ν» ο Jan Tiedemann, ναυτιλιακός αναλυτής του οίκου Alphaliner που ειδικεύεται στην αγορά.
«Τα περισσότερα από αυτά τα μεγάλα πλοία είναι ναυλωμένα επί μακρόν, χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι πολλά είναι κλεισμένα σε ναυλώσεις 8-12 ετών. Τα μεγέθη, στα οποία τα ναύλα αντιδρούν γρήγορα στις μεταβολές προσφοράς/ζήτησης, είναι αυτά κάτω των 5.000 TEUs, όπου υπάρχουν πολλές βραχυπρόθεσμες ναυλώσεις κάτω των 6 μηνών και όπου νέες ναυλώσεις προκύπτουν καθημερινά» προσθέτει ο ίδιος.
«Υπό αυτό το πρίσμα, η αγορά επηρεάζεται ελάχιστα από την κρίση. Τα ναύλα δεν είναι σπουδαία, αλλά δεδομένου του νέου τονάζ που εμφανίστηκε στην αγορά το 2023, παραμένουν καλύτερα απ’ ότι αναμενόταν» καταλήγει ο Tiedemann.
Σύμφωνα με την εταιρεία πληροφοριών για τη ναυτιλία και την εφοδιαστική αλυσίδα eeSea, μέχρι και τις 3 Ιανουαρίου, 252 containerships έχουν μεταβεί ή μεταβαίνουν γύρω από την Αφρική, από την έναρξη της κρίσης. Η κορυφαία εταιρεία τακτικών γραμμών MSC είναι στην κορυφή της λίστας με 45 πλοία και ακολουθεί η Maersk με 37.