Σημαντική ευκαιρία για τη χώρα μας και την ελληνική οικονομία αποτελεί το 2024 η αναγέννηση του ναυτιλιακού και παραναυτιλιακού cluster με επίκεντρο το λιμάνι του Πειραιά.
Παρά τις έντονες γεωπολιτικές εξελίξεις, ήδη μια σειρά από σημαντικές συνέργειες μεταξύ εταιρειών ναυτιλιακού εξοπλισμού, προϊόντων και υπηρεσιών δημιουργούν τις βασικές προϋποθέσεις για την ενδυνάμωση του cluster από την ισχυρότερη ναυτιλία του κόσμου.
Σημαντικό ρόλο σε αυτό αναμένεται να διαδραματίσει και η επαναδραστηριοποίηση των μεγαλύτερων ναυπηγείων στη χώρα μας: του Νεωρίου, της Ελευσίνας και του Σκαραμαγκά.
Στελέχη της ναυτιλιακής αγοράς επισημαίνουν στη «Ν» ότι η ενίσχυση της υγιούς επιχειρηματικότητας με σταθερό ευνοϊκό θεσμικό πλαίσιο, η μείωση της γραφειοκρατίας, η προσέλκυση πλοίων στην ελληνική σημαία, αλλά και νέων στα ναυτικά επαγγέλματα, αποτελούν τη βασική προϋπόθεση για την αναγέννηση και επέκταση του ναυτιλιακού κέντρου.
Επισημαίνουν ότι ο μετασχηματισμός της ναυτιλίας προς την πράσινη μετάβαση θα απαιτήσει επίσης ένα μίγμα σημαντικών συνεργασιών και πρωτοβουλιών μεταξύ ιδιωτικών και δημοσίων υπηρεσιών, αλλά και νέες δεξιότητες.
Ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Χρήστος Στυλιανίδης, αναφερόμενος πρόσφατα στο θέμα, είπε ότι η διαχείριση των περισσότερων ελληνόκτητων πλοίων προϋποθέτει ένα ισχυρό ναυτιλιακό cluster, υπογραμμίζοντας ότι ο Πειραιάς επιλέγεται συστηματικά από τις διαχειρίστριες εταιρείες τα τελευταία χρόνια, αφού έχει μετεξελιχθεί σε κέντρο καινοτομίας για τη ναυτιλία.
Ψηφιακό νηολόγιο
Στις προτεραιότητες του υπουργείου Ναυτιλίας μέσα από τα νέα δεδομένα που δημιουργούνται για το επόμενο διάστημα είναι εξάλλου η ψηφιοποίηση του νηολογίου, αλλά και η δημιουργία ενός νέου ισχυρού θεσμικού πλαισίου για την αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, με στόχο την προσέλκυση περισσότερων νέων στο ναυτικό επάγγελμα.
Οι ναυτιλιακές εταιρείες που βρίσκονται εγκατεστημένες στην Ελλάδα, κατά κύριο λόγο στον Πειραιά, ξεπερνούν τις 1.570, ενώ λειτουργούν περισσότερες από 3.600 ναυτιλιακές εταιρείες για τη διαχείριση μικρότερων πλοίων, παρέχοντας άμεση απασχόληση σε περίπου 10.000 εργαζομένους, που απασχολούνται σε νηογνώμονες, χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, νομικά γραφεία, εταιρείες παροχής χρηματοοικονομικών συμβούλων, εταιρείες ναυτασφαλιστικών υπηρεσιών κ.λπ.
Πρόσφατα ο δρ Νίκος Τσάκος, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Τsakos Energy Navigation, μιλώντας σε αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο, υπογράμμισε ότι η ναυτιλία είναι μία διεθνής βιομηχανία και στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλη τεχνογνωσία και δικαίως αποκαλείται η Silicon Valley της Ναυτιλίας.
Τόνισε ότι η Ελλάδα μπορεί είναι μία μικρή χώρα 11 εκατομμυρίων κατοίκων, όμως οι Έλληνες πλοιοκτήτες ελέγχουν ανάλογα με τον τύπο των πλοίων από το 20% έως το 25% της παγκόσμιας χωρητικότητας.
Αναγέννηση ναυπηγείων
Με αφορμή την αναγέννηση των ναυπηγείων στην Ελλάδα, ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ Βασίλης Κορκίδης επεσήμανε ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις του cluster θα πρέπει να διεκδικήσουν κομμάτι της πίτας που δημιουργήθηκε.
«Έχει υπολογιστεί ότι τα ελληνικά ναυπηγεία μπορούν να αυξήσουν τον πρώτο χρόνο επαναλειτουργίας τους κατά 1,35 δισ. ευρώ τις ελληνικές εξαγωγές σε εξοπλισμό πλοίων, ενώ η ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου, μέχρι το 2030, θα απαιτήσει επενδύσεις άνω των 4,5 δισ. ευρώ, μεγάλο μέρος των οποίων θα πρέπει να γίνει σε ελληνικά ναυπηγεία», πρόσθεσε ο ίδιος.
Επισημαίνεται ότι πρόσφατα υπεγράφη μνημόνιο Συνεργασίας (MoU) 1 δισ. ευρώ μεταξύ της ONEX SA (ιδιοκτήτρια των Ναυπηγείων Νεωρίου και Ελευσίνας) και της Attica Group, διάρκειας δέκα ετών, με δυνατότητα παράτασης.
Το μνημόνιο προβλέπει την κατ’ αποκλειστικότητα πραγματοποίηση στα ναυπηγεία των εργασιών συντήρησης, μετασκευής, επισκευής και περιβαλλοντικής αναβάθμισης των υφιστάμενων πλοίων του Ομίλου Attica, καθώς και τη δυνατότητα ναυπήγησης νέων σύγχρονων πλοίων.
Εντός της κορυφαίας δεκάδας στον κόσμο
Η πλήρης λειτουργία του Πύργου στο λιμάνι από τον Μάρτιο του 2024 -του μεγαλύτερου εμβληματικού κτιρίου στην Ελλάδα, που παρέμενε κλειστό επί 47 χρόνια- σηματοδοτεί την επιστροφή πολλών ναυτιλιακών επιχειρήσεων στον μεγαλύτερο λιμενικό κόμβο της ανατολικής Μεσογείου σε συνδυασμό με τη δημιουργία ενός ισχυρού ναυτιλιακού cluster.
Στο μεγαλύτερο μέρος του κτιρίου θα στεγάζονται ναυτιλιακές εταιρείες αλλά και αυτές νέων τεχνολογιών στη ναυτιλία, ενώ εκτιμάται ότι στο σύνολο του κτιρίου θα απασχολούνται καθημερινά έως και 2.500 άτομα.
Σημειώνεται ότι το λιμάνι του Πειραιά είναι μεταξύ των 10 κορυφαίων λιμανιών παγκοσμίως στον δείκτη ναυτιλίας 2023, καθώς έχει καταλάβει την 8η θέση διεθνώς στον Δείκτη Ναυτιλιακών Κέντρων Xinhua-Baltic (ISCD).
Την πρώτη θέση εξασφάλισε η Σιγκαπούρη ως το κορυφαίο ναυτιλιακό κέντρο στον κόσμο, ενώ το νησιωτικό κράτος ακολουθήθηκε από το Λονδίνο και τη Σαγκάη.
Η έκθεση δημοσιεύεται από κοινού από το κινεζικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua και τον παγκόσμιο πάροχο ναυτιλιακών δεδομένων Baltic Exchange.
Η Σιγκαπούρη συγκέντρωσε 95,32 από τους 100 δυνατούς βαθμούς, ενώ η ατμομηχανή των υπηρεσιών ναυτιλιακής υποστήριξης του Λονδίνου συγκέντρωσε 83,35 βαθμούς και η πανίσχυρη λιμενική πόλη της Σαγκάης καταλαμβάνει την τρίτη θέση με 81,58 βαθμούς.