Το 2021, το Ever Given έκλεισε τη διέλευση του Σουέζ για μία εβδομάδα και ο αντίκτυπος στους καταναλωτές ήταν τελικά σχετικά μικρός. Αυτή τη φορά, ωστόσο, το εμπόριο διαταράσσεται όχι από ατύχημα ή λάθος, αλλά από σκόπιμες ενέργειες μιας ένοπλης ομάδας.
Το αποτέλεσμα θα μπορούσε να είναι ένας παρατεταμένος αντίκτυπος στο εμπόριο ή χειρότερα. Με τις εκλογές να πλησιάζουν στις Ηνωμένες Πολιτείες και τους αιματηρούς πολέμους στη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη να συνεχίζονται, η απειλή περαιτέρω παγκόσμιας οικονομικής αναταραχής αποτελεί ένα πολύ επικίνδυνο «παιχνίδι». Και θα χρειαστούν πολλά περισσότερα για να επανέλθει γενικότερα το εμπόριο σε κανονικότητα.
Η Xclusiv Shipbrokers
«Περίπου 19.000 πλοία πλέουν μέσω της Διώρυγας του Σουέζ ετησίως και ο εκτεταμένος χρόνος που το πλοίο χρειάζεται για να ολοκληρώσει ένα μακρύτερο σε μίλια και χρόνο ταξίδι αναμένεται να απορροφήσει ένα 20% της παγκόσμιας χωρητικότητας του στόλου, οδηγώντας σε καθυστερήσεις στη διαθεσιμότητα ναυτιλιακών πόρων. Οι καθυστερήσεις είναι αναπόφευκτες. Και δεδομένου ότι τα πλοία χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να φτάσουν στους προορισμούς τους, η λύση οδηγεί σε μια αντιληπτή “κρίση χωρητικότητας πλοίων”».
Με τον τρόπο αυτό περιγράφει η Xclusiv Shipbrokers σε ανάλυσή της για τη «Ν» τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν για την παγκόσμια οικονομία οι συνεχιζόμενες επιθέσεις των ανταρτών Χούθι σε εμπορικά πλοία, στο πλαίσιο της γενικότερης ανάφλεξης στην Άπω Ανατολή.
Οι συνεχόμενες επιθέσεις των ανταρτών Χούθι σε πλοία έχουν ωθήσει πολλές εταιρείες -κυρίως κοντέινερ και τάνκερ για την ώρα- να ανακοινώσουν ότι θα σταματήσουν να διέρχονται από τη Διώρυγα του Σουέζ και θα κάνουν τον κύκλο της Αφρικής για τα δρομολόγια προς την Ασία.
Η Διώρυγα του Σουέζ, η συντομότερη ναυτιλιακή διαδρομή μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, αντιπροσωπεύει περίπου το 12% της παγκόσμιας ναυτιλιακής κίνησης.
Διακοπή διέλευσης
MSC, Maersk, Hapag Lloyd, CMA CGM, Yang Ming Marine Transport, Evergreen και Zim έχουν ανακοινώσει ότι σταματάνε τη διέλευση από το κανάλι του Σουέζ και την Ερυθρά Θάλασσα, μέχρι να ξαναγίνει ασφαλής για τα πλοία και τα πληρώματα. Συλλογικά, αυτοί οι σημαντικοί μεταφορείς αντιπροσωπεύουν περίπου το 60% του παγκόσμιου εμπορίου.
Η Evergreen δήλωσε επίσης ότι θα σταματήσει προσωρινά να δέχεται οποιοδήποτε φορτίο με προορισμό το Ισραήλ, αναστέλλοντας τη γραμμή της προς τη χώρα.
Η Orient Overseas Container Line (OOCL), η οποία αποτελεί μέρος της κινεζικής COSCO Shipping Group, έχει επίσης σταματήσει να δέχεται ισραηλινό φορτίο, επικαλούμενη λειτουργικά ζητήματα.
Περίπου το 30% των ισραηλινών εισαγωγών έρχονται μέσω της Ερυθράς Θάλασσας, σε πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που έχουν κλείσει δύο έως τρεις μήνες νωρίτερα για καταναλωτικά ή άλλα προϊόντα, πράγμα που σημαίνει ότι εάν το ταξίδι παραταθεί τώρα, τα προϊόντα με διάρκεια ζωής δύο έως τριών μηνών δεν θα αξίζει τον κόπο να εισαχθούν από την Άπω Ανατολή.
Οι εισαγωγείς θα πρέπει να αυξήσουν το απόθεμά τους (stock) λόγω της αβεβαιότητας και να πληρώσουν πολύ περισσότερα, και άλλοι θα χάσουν στις αγορές τους, καθώς ο χρόνος διάθεσης στην αγορά δεν θα είναι ανταγωνιστικός.
Για προϊόντα εποχικά ή με ημερομηνία λήξης, η εναλλακτική θα είναι αεροπορική μεταφορά με υπερ-πολλαπλάσιο κόστος και αδυναμία μεταφοράς σε μεγάλες ποσότητες.
Τα ναύλα για μεταφορά κοντέινερ μεταξύ Ευρώπης και Ασίας έχουν σχεδόν διπλασιαστεί, από περίπου 1.400 δολάρια ανά κοντέινερ σε 2.500 την ημέρα. (Σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Ν», έκτακτες αποστολές με αεροπορικές εταιρείες containers από Ασία προς Ευρώπη μπορεί να φτάνουν ακόμα και τα 50.000 δολάρια.
Όσον αφορά τα τάνκερ, η μακρύτερη διαδρομή από το Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας για τη μεταφορά πετρελαίου στην Ευρώπη θα προσθέσει 10-14 μέρες στο ταξίδι (33% περισσότερος χρόνος), επιφέροντας πέραν της καθυστέρησης και αρκετά υψηλότερο κόστος καυσίμων, αλλά και ρύπων που από 1ης/1/2024 θα μπει σημαντικά στην εξίσωση των ευρωπαϊκών port calls.
Ώθηση στα ναύλα
Αυτό σίγουρα θα δώσει μια περιστασιακή ώθηση στα ναύλα, η οποία θα ενισχυθεί σημαντικά αν η κατάσταση αυτή διατηρηθεί για αρκετούς μήνες.
Στο κομμάτι των φορτηγών ξηρού φορτίου, η χρήση της διώρυγας και η διέλευση από την Ερυθρά Θάλασσα συνεχίζεται ακόμα από την πλειονότητα των καραβιών.
Σχεδόν το 7% του παγκόσμιου εμπορίου ξηρού φορτίου διέρχεται από τη Διώρυγα του Σουέζ. H διαταραχή πιθανά να επηρεάσει το εμπόριο σιτηρών περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο εμπόρευμα Drybulk.
Στις αγορές αερίου, να προσθέσουμε πως μόνο το 8% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου αερίου περνάει από το Σουέζ και λιγότερο από το μισό αυτού συνεχίζει ανατολικά για την Ασία.