Ένα νέο πεδίο ανταγωνισμού ανοίγεται ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα, με φόντο αυτή τη φορά την αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας στη ναυτιλιακή βιομηχανία.
Μπορεί οι Αμερικάνοι να έχουν ξεκινήσει νωρίτερα με μία σειρά από projects στηριγμένα κυρίως σε αντιδραστήρες τετηγμένου (λιωμένου) άλατος (Molten Salt Reactor – MSRs), ωστόσο στον «χορό» μπαίνουν τώρα και οι Κινέζοι, ανακοινώνοντας, στο πλαίσιο της έκθεσης Marintec China 2023 στη Σαγκάη, ένα νέο σχέδιο πλοίου που θα αξιοποιεί την εν λόγω τεχνολογία.
Οι δύο, λοιπόν, οικονομικοί κολοσσοί έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους στην πυρηνική ενέργεια, η οποία για αρκετούς ναυτιλιακούς παράγοντες είναι ίσως η μόνη λύση απέναντι στην πρόκληση της απανθρακοποίησης, την ώρα που δε μοιάζει να ξεκαθαρίζει το τοπίο γύρω από τα εναλλακτικά καύσιμα. Φυσικά για την προώθηση των πυρηνοκίνητων πλοίων απαιτείται, πέρα από ένα σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο που θα ορίζει τις προδιαγραφές ασφαλούς χρήσης τους, και η μεγαλύτερη αποδοχή από το κοινό.
Τα πυρηνοκίνητα πλοία που λειτουργούν σήμερα είναι κυρίως πολεμικά, ενώ η Ρωσία διαθέτει στα χωρικά της ύδατα έναν στόλο πυρηνοκίνητων παγοθραυστικών.
Το κινεζικό project
Το κινεζικό ναυπηγείο Jiangnan Shipyard, τμήμα του κορυφαίου ναυπηγικού ομίλου China State Shipbuilding Corporation (CSSC), αποκάλυψε στις 5 Δεκεμβρίου το σχέδιο ανάπτυξης ενός «γιγαντιαίου» πλοίου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, χωρητικότητας 24.000 TEUs, το οποίο θα κινείται με πυρηνική πρόωση.
Η CSSC έκανε ιδιαίτερη αναφορά στα υψηλά πρότυπα ασφάλειας αυτού του τύπου αντιδραστήρα, ο οποίος λειτουργεί σε υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλή πίεση, αποφεύγοντας την τήξη του πυρήνα, επισημαίνοντας ότι σε περίπτωση ατυχήματος, ο πυρήνας στερεοποιείται σε θερμοκρασία περιβάλλοντος.
Σύμφωνα με κινεζικά μέσα ενημέρωσης, η ασιατική χώρα έθεσε σε λειτουργία τον πρώτο MSR νωρίτερα φέτος, κατά τη διάρκεια δοκιμών στην έρημο Γκόμπι.
Όπως λένε πηγές της ναυτιλιακής βιομηχανίας, εάν προχωρήσει η κατασκευή του πλοίου, θα είναι ένα το πρώτο που θα αξιοποιεί την τεχνολογία MSR, η οποία είναι διαφορετική από τη συμβατική τεχνολογία αντιδραστήρων νερού υπό πίεση (PWR) που χρησιμοποιείται στα πλοία μέχρι σήμερα.
Βέβαια, όπως επισημαίνουν ναυπηγικές πηγές, πρόκειται για ένα προκαταρκτικό σχέδιο που απέχει ακόμη αρκετά από την κατασκευή.
O νορβηγικός νηογνώμονας DNV έδωσε αρχική έγκριση (AiP) στο σχέδιο.
Οι Αμερικάνοι
Σημειώνεται ότι η ανάπτυξη MSR για την πρόωση των πλοίων βρίσκεται τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο ενός πολυεπίπεδου project που προχωρά με τη στήριξη της αμερικανικής κυβέρνησης. Στο έργο συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, η αμερικανική ενεργειακή εταιρεία Southern Company, η βρετανική Core Power και η επίσης αμερικανική TerraPower, της οποίας πρόεδρος είναι ο Bill Gates. Στόχους τους είναι ο αντιδραστήρας να είναι έτοιμος το 2026.
Παράλληλα, αρκετά ναυπηγεία στη Νότια Κορέα, παραδοσιακού συμμάχου των ΗΠΑ, διερευνούν τις δυνατότητες της πυρηνικής ενέργειας, τόσο ως σύστημα πρόωσης, όσο και για την παραγωγή εναλλακτικών καυσίμων.
Μέσα στο 2023, το ναυπηγείο Samsung Heavy Industries (SHI) ένωσε τις δυνάμεις του με τη δανέζικη νεοφυή επιχείρηση Seaborg Technologies και την Korea Hydro & Nuclear Power (KHNP), με στόχο την ανάπτυξη πλωτών πυρηνικών σταθμών παραγωγής ενέργειας.
Επίσης, ο ναυπηγικός όμιλος Korea Shipbuilding & Offshore Engineering (KSOE) παρουσίασε εντός του έτους ένα σχέδιο πλοίου με κινητήρα από μικρό αρθρωτό αντιδραστήρα (SMR), ενώ έχει επενδύσει και στην TerraPower, που αναφέρθηκε παραπάνω.
Πώς λειτουργεί ο MSR
Ο MSR είναι ένας προηγμένος πυρηνικός αντιδραστήρας που χρησιμοποιεί υγρό καύσιμο, αντί για στερεό καύσιμο, όπως οι περισσότεροι συμβατικοί αντιδραστήρες. Το άλας καυσίμου σε έναν MSR περιέχει το πυρηνικό καύσιμο, το οποίο διατηρεί το άλας καυσίμου υγρό σε υψηλή θερμοκρασία.
Σύμφωνα με την Core Power που ειδικεύεται στην τεχνολογία, «λόγω του υγρού καυσίμου «κλειστού κύκλου», του μεγάλου χρονικού διαστήματος μεταξύ των ανεφοδιασμών, των εγγενών χαρακτηριστικών παθητικής ασφάλειας και της πολύ χαμηλής πίεσης, ο αντιδραστήρας είναι κατάλληλος για να λειτουργήσει σε θαλάσσιο περιβάλλον σε πλωτούς πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και στο μέλλον σε πυρηνικά ηλεκτρικά πλοία».