Στον ενεργειακό μετασχηματισμό των λιμενικών τους εγκαταστάσεων, προκειμένου να μπορούν να παρέχουν στο προσεχές μέλλον παράκτια ηλεκτρική ενέργεια σε πλοία της κρουαζιέρας και της ακτοπλοΐας, προχωρούν τα λιμάνια του Πειραιά και του Ηρακλείου.
Οι δύο βασικοί λιμένες της χώρας βρίσκονται στη στροφή για τις «πράσινες» μορφές ενέργειας, καθώς ήδη περιλαμβάνονται στη λίστα των λιμένων της Διεθνούς Ένωσης Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA).
Σημειώνεται ότι τα τελευταία χρόνια οι μεγάλες εταιρείες κρουαζιερόπλοιων πραγματοποιούν σημαντικές επενδύσεις στα πλοία τους προκειμένου να μπορούν να συνδεθούν κατά τον ελλιμενισμό τους με υποδομές παράκτιας ηλεκτρικής ενέργειας.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη από την Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ, η σύνδεση με την παράκτια ηλεκτρική ενέργεια επιτρέπει την απενεργοποίηση των μηχανών των κρουαζιερόπλοιων όταν βρίσκονται στο λιμάνι, μειώνοντας τις εκπομπές αερίων έως και 98%.
Πειραιάς – Ηράκλειο
Όσον αφορά το λιμάνι του Πειραιά, αυτή τη στιγμή έχει ήδη ωριμάσει όλο το μελετικό στάδιο για την ηλεκτροδότηση των πλοίων της κρουαζιέρας και της ακτοπλοΐας.
Για το κομμάτι που αφορά την κρουαζιέρα, στον υφιστάμενο χώρο του λιμανιού προβλέπονται τέσσερις θέσεις ηλεκτροδότησης κρουαζιερόπλοιων και άλλες πέντε θέσεις για το επιβατικό λιμάνι της ακτοπλοΐας.
Ήδη οι υπηρεσίες του ΟΛΠ εργάζονται αυτή τη στιγμή προκειμένου να υποβάλουν πρόταση χρηματοδότησης κατασκευής των πέντε θέσεων της ακτοπλοΐας από τις αρχές του 2024, καθώς ήδη στον συγκεκριμένο χώρο ο λιμένας διαθέτει την απαραίτητη μέση ηλεκτρική ισχύ και, μάλιστα, σε μορφή «πράσινης» ενέργειας για να μπορέσει να λειτουργήσει.
Για τις θέσεις των κρουαζιερόπλοιων η διαδικασία αναμένεται να είναι πιο χρονοβόρα, καθώς ο ΑΔΜΗΕ δεν έχει εξασφαλίσει ακόμα την απαραίτητη ηλεκτρική ισχύ υψηλής τάσης, καθώς για τις υφιστάμενες θέσεις θα απαιτηθούν περίπου 80 μεγαβάτ.
Ο ΟΛΠ έχει ξεκινήσει συνεργασία με τον ΑΔΜΗΕ, τη ΔΕΔΗΕ και τη ΡΑΕ προκειμένου να καταλήξουν σε ένα συγκεκριμένο αίτημα για τη μεταφορά της απαραίτητης ισχύος, καθώς πρόκειται για ένα μεγάλο έργο, κομμάτι του οποίου θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το 2030.
Αναφορικά με το λιμάνι του Ηρακλείου αναπτύσσονται οι διαδικασίες παροχής παράκτιας ηλεκτρικής ενέργειας σε πλοία και κρουαζιερόπλοια.
Το έργο χρηματοδοτείται από τον μηχανισμό χρηματοδότησης CEF 2020 που περιλαμβάνει την ολοκλήρωση των σχετικών μελετών.
Για το λιμάνι του Ηρακλείου προβλέπονται πέντε θέσεις ηλεκτροδότησης, ενώ το επόμενο διάστημα αναμένεται να υπάρξουν συζητήσεις προκειμένου να ξεπεραστούν διάφορα τεχνικά προβλήματα συμβατότητας.
Σύμφωνα με την CLIA, μέχρι το 2028 περισσότερα από 210 πλοία έχουν προγραμματιστεί να διαθέτουν συστήματα ηλεκτροδότησης από την ξηρά ή να διαμορφωθούν ώστε να προσθέσουν ηλεκτροδότηση.
Σήμερα, στο σύνολο του στόλου των μελών εταιρειών της CLIA, 120 πλοία (το 46% του συνόλου) είναι εξοπλισμένα για να συνδεθούν με παράκτια ηλεκτρική ενέργεια, ενώ μόνο 33 λιμάνια παγκοσμίως διαθέτουν τουλάχιστον ένα κρηπίδωμα εξοπλισμένο με χερσαία ηλεκτρική ενέργεια.
Τι απαιτεί ο κανονισμός της Ε.Ε.
Σύμφωνα με τον κανονισμό FuelEU Maritime, άρθρο 6, από την 1η Ιανουαρίου 2030 τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και τα επιβατηγά πλοία με ολική χωρητικότητα (GT) μεγαλύτερη ή ίση των 5.000 θα συνδέονται με την ηλεκτρική ενέργεια ξηράς και θα αντικαθιστούν τις ανάγκες τους σε ηλεκτρική ενέργεια στους μεγάλους λιμένες της Ε.Ε. που αναφέρονται στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών (TEN-T).
Το Διεθνές Συμβούλιο για τις Καθαρές Μεταφορές ICCT εκτιμά ότι η Ε.Ε. πρέπει να τριπλασιάσει ή να τετραπλασιάσει την εγκατεστημένη ισχύ ξηράς μέχρι το 2030 για να ανταποκριθεί στις τρέχουσες φιλοδοξίες του κανονισμού για τη ναυτιλία FuelEU και του κανονισμού για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων.
Τα 33 λιμάνια
Σύμφωνα με την CLIA, τα λιμάνια που παρέχουν ηλεκτρική ενέργεια είναι στον Καναδά (Χάλιφαξ, Μόντρεαλ, Βανκούβερ), στην Κίνα (Guangzhou, Qingdao, Sanya, Shanghai, Shenzhen, Tianjin, Xiamen), στη Δανία (Άαρχους), στη Γερμανία (Αμβούργο, Κίελο, Ροστόκ), στην Ισλανδία (Hafnarfjorour), στη Λετονία (Ventspils), στη Νορβηγία (Alesund, Bergen, Fredrikstad, Karmsund, Kristiansand, Lyngdal, Skjolden), στη Νότια Κορέα (Σεούλ), στη Σουηδία (Verko), στο Ηνωμένο Βασίλειο (Southampton) και στις ΗΠΑ (Μπρούκλιν, Νέα Υόρκη, Τζούνο, Λονγκ Μπιτς, Λος Άντζελες, Σαν Ντιέγκο, Σαν Φρανσίσκο).
Αυτά τα 33 λιμάνια αντιπροσωπεύουν μόλις το 2% των λιμανιών του κόσμου όπου τα κρουαζιερόπλοια μπορούν να συνδεθούν και να μειώσουν τις εκπομπές ρύπων.
