Διστακτικότητα καταγράφεται στις τάξεις πλοιοκτητών και ναυτασφαλιστών για ταξίδια προς τα λιμάνια της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα, μετά το θανάσιμο χτύπημα ρωσικού πυραύλου σε bulk carrier την περασμένη Τετάρτη.
«Είναι εμφανές ότι πλέον υπάρχει μεγαλύτερη απροθυμία από τις ναυτιλιακές εταιρείες» λένε στη «Ν» ναυλομεσιτικές πηγές. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση πλοιοκτήτη, ο οποίος, με βάση τις ίδιες πηγές, είχε στείλει πρόσφατα – πριν το χτύπημα – δύο πλοία στην περιοχή, αλλά τώρα αποφάσισε να αναστείλει τη δραστηριότητά του εκεί.
Η συζήτηση ανάμεσα σε πλοιοκτήτες και ναυλωτές εστιάζει πλέον, σύμφωνα με ναυλομεσίτες, πέρα από την ασφάλεια των ταξιδιών και στο ύψος των ναύλων κάτω από αυτές τις νέες συνθήκες.
Όπως έγραψε η «Ν» στα μέσα Οκτωβρίου, ένα bulk carrier, τύπου handysize, αποκόμιζε περίπου υπετριπλάσια έσοδα για μία διαδρομή προς την Ουκρανία, συγκριτικά με τα ναύλα που προσφέρονταν στις «mainstream» διαδρομές. Πλέον, όμως, και δεδομένου του αυξημένου κινδύνου, οι πλοιοκτήτες φέρεται να ζητούν περισσότερα για τη διενέργεια των ταξιδιών και οι ναυλωτές δεν είναι πρόθυμοι να ανταποκριθούν άμεσα σε αυτό το αίτημα.
Άλλωστε, όσοι πλοιοκτήτες συνεχίζουν να συζητούν για ταξίδια, θα κληθούν πλέον να καταβάλουν μεγαλύτερα ασφάλιστρα κινδύνου πολέμου (war risk premiums), τα οποία φέρεται να πήραν την ανιούσα μετά το χτύπημα.
Επί του παρόντος, τα premiums στα ναύλα πάντως παραμένουν αμετάβλητα, αλλά είναι βέβαιο, ότι σε βάθος χρόνου θα διογκωθούν, εκτιμούν ναυλομεσίτες.
Αναφορικά με τη θαλάσσια κυκλοφορία στην περιοχή, σημειώνεται ότι τα τρία βασικά λιμάνια υποδοχής σιτηρών στη Μαύρη Θάλασσα (Οδησσός, Γιούζνι και Τσορνομόρσκ) έχουν μόνο μία προγραμματισμένη άφιξη πλοίου το επόμενο διάστημα, με βάση δεδομένα της ναυτιλιακής πύλης εντοπισμού πλοίων MarineTraffic, στοιχείο, ίσως ενδεικτικό της «παγωμάρας» που επικρατεί μετά το χτύπημα. To εν λόγω πλοίο αναμένεται να φτάσει στο Γιούζνι στις 13 Νοεμβρίου.
Επαναξιολόγηση κινδύνων
Στο πεδίο των ναυτασφαλιστών, πηγές της Διεθνούς Ένωσης Ναυτικών Ασφαλίσεων (IUMI) λένε στη «Ν» πως είναι πιθανό οι ασφαλιστικές εταιρείες που κάλυπταν μέχρι σήμερα τα ταξίδια στο διάδρομο να θέλουν να επαναξιολογήσουν τους κινδύνους που προκύπτουν από αυτά, στον απόηχο του τραγικού περιστατικού.
«Δεν είναι εύκολο να εκτιμήσουμε την πραγματική πρόθεση πίσω από την επίθεση ή να γνωρίζουμε αν το πλοίο ήταν ο επιδιωκόμενος στόχος ή το θύμα ενός τυχαίου χτυπήματος.
Σε κάθε περίπτωση, το περιστατικό πρέπει να εξεταστεί στο συνολικό πλαίσιο των ρωσικών στρατιωτικών δράσεων στην περιοχή» υπογραμμίζουν οι ίδιες πηγές.
«Είναι πιθανό η Ρωσία να προσπαθεί να μειώσει τις εξαγωγές της Ουκρανίας, αποδυναμώνοντας την οικονομία της και ωθώντας προς τα πάνω τις τιμές των εμπορευμάτων, προς όφελός της. Σε μία τέτοια περίπτωση, πλοία και λιμενικές εγκαταστάσεις που εμπλέκονται στο ουκρανικό εμπόριο, θα μπορούσαν να γίνουν, τουλάχιστον τυχαία, σαφείς στόχοι για τη Ρωσία» καταλήγει η IUMI.
Αλλαγή στόχευσης
Ο Munro Anderson, επικεφαλής Λειτουργιών της Vessel Protect, εξειδικευμένης εταιρείας ασφαλίσεων για κινδύνους πολέμου λέει στη «Ν» ότι η τελευταία «φονική» επίθεση αντιπροσωπεύει μια σημαντική αλλαγή στη μεθοδολογία στόχευσης της Ρωσίας απέναντι στις ουκρανικές εξαγωγές σιτηρών. «Οι προηγούμενες επιθέσεις είχαν ως στόχο υποδομές στα τρία λιμάνια σιτηρών» τονίζει.
«Παρά την άμεση επίθεση στο πλοίο, εκτιμάται ότι κύριος στόχος της Ρωσίας παραμένει να πλήξει την εμπιστοσύνη της αγοράς και να περιορίσει την ικανότητα της Ουκρανίας να εξάγει σιτηρά και άλλα εμπορεύματα» συμπληρώνει ο Anderson και καταλήγει:
«Στο πλαίσιο των αυξημένων κινδύνων στην περιοχή, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο περισσότερων άμεσων επιθέσεων σε πλοία, ωστόσο, σε μεσοπρόθεσμη έως και μακροπρόθεσμη βάση, είναι απίθανο αυτό το περιστατικό να σημάνει μία νέα εκστρατεία συνεχούς στόχευσης εμπορικών πλοίων».
Το ιστορικό
Υπενθυμίζεται ότι μετά την αποχώρηση της Ρωσίας από τη συμφωνία για τα σιτηρά, η Ουκρανία «έστησε» το δικό της διάδρομο για να διευκολύνει τις εξαγωγές μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
Από το Σεπτέμβριο όταν και ξεκίνησε να λειτουργεί αυτός ο διάδρομος καταγράφηκαν ορισμένα περιστατικά, κατά τα οποία πλοία χτύπησαν σε θαλάσσιες νάρκες, εγείροντας ανησυχίες για την ασφάλεια της διαδρομής.
Αυτές οι ανησυχίες επιβεβαιώθηκαν την Τετάρτη, όταν το bulk carrier Kmax Ruler χτυπήθηκε από ρωσικό πύραυλο, με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του ο πλοηγός και να τραυματιστούν τέσσερα μέλη του πληρώματος.