Μια σειρά από γειτονικές χώρες, όπως η Πολωνία, επέκτειναν νωρίτερα αυτό τον μήνα τους περιορισμούς εισαγωγής ουκρανικών σιτηρών, προκειμένου να προστατεύσουν τους δικούς τους αγρότες.
Παρά το γεγονός ότι η Μόσχα έχει απειλήσει με επιθέσεις σε εμπορικά πλοία μετά το τέλος της συμφωνίας για τα σιτηρά, Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι είναι η πρώτη φορά που εμπορικά πλοία φτάνουν σε ουκρανικό λιμάνι. Προηγουμένως ο διάδρομος είχε χρησιμοποιηθεί μόνο από πλοία που αναχωρούσαν από την Ουκρανία. Ήδη δύο φορτηγά πλοία απέπλευσαν από το λιμάνι του Chornomorsk, ενώ άλλα τρία bulk carriers κατέπλευσαν σε ουκρανικά λιμάνια.
Τα πλοία που αναχώρησαν είναι τουρκικών συμφερόντων. Πρόκειται για το Aroyat, που απέπλευσε την περασμένη Παρασκευή φορτωμένο με 17.600 τόνους ουκρανικού σιταριού με προορισμό την Αίγυπτο, ενώ το Resilient Africa αναχώρησε την περασμένη Τρίτη με προορισμό το Ισραήλ και φορτωμένο με 3.000 μετρικούς τόνους σίτου.
Την ίδια ώρα, τρία bulk carriers κατέπλευσαν στην εμπόλεμη ουκρανική ζώνη για να φορτώσουν σιτηρά. Πρόκειται για τα πλοία: Eneida με έδρα τον Παναμά, Ying Hao 01 που φέρει σημαία Λιβερίας και είναι υπό κινεζική διαχείριση, και Azara το οποίο είναι υπό ουκρανική και πολωνική διαχείριση. Τα πλοία βρίσκονται ήδη στους προορισμούς τους, τα λιμάνια Chornomorsk και Pivdennyi.
Περίπου 127.000 τόνοι γεωργικών προϊόντων και σιδηρομεταλλεύματος θα φορτωθούν για εξαγωγή στην Κίνα, την Αίγυπτο και την Ισπανία, ανέφερε σε tweet ο υπουργός υποδομών της Ουκρανίας Oleksandr Kubrakov.
Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί προς το παρόν με τη χρήση του Αυτόματου Συστήματος Πλοήγησης αν άλλα πλοία βρίσκονται καθ’ οδόν προς ουκρανικά λιμάνια, δεδομένου ότι τα περισσότερα δηλώνουν προορισμό τη Ρουμανία.
Η επιτυχής ολοκλήρωση του κυκλικού ταξιδιού τους δίνει ώθηση στην Ουκρανία να δημιουργήσει τον δικό της θαλάσσιο διάδρομο, χωρίς να εξαρτάται από τη Μόσχα.
Στο πλαίσιο του νέου θαλάσσιου διαδρόμου, τα πλοία πλέουν κοντά στις ρουμανικές και ουκρανικές ακτές και στη συνέχεια περνούν από το Chornomorsk βορειότερα για να συναντήσουν ένα ουκρανικό πλοηγικό σκάφος στα ανοιχτά της Οδησσού.
Το Κίεβο έχει ήδη χρησιμοποιήσει τον νέο διάδρομο (από τον Αύγουστο) για να βγάλει έξω πέντε πλοία που είχαν παγιδευτεί στην Ουκρανία όταν άρχισε ο πόλεμος. Πρόκειται για ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων και τέσσερα bulkers.
Η ασφαλιστική κάλυψη
Αναφορικά με τις ασφαλιστικές καλύψεις πολέμου των πλοίων που διέρχονται από τη Μαύρη Θάλασσα, η εταιρεία συμβούλων της Marsh Oliver Wyman ελπίζει να καταρτίσει ένα πιο αξιόπιστο από εμπορικής άποψης πακέτο, το οποίο θα υποστηρίζεται από αναγνωρισμένους ασφαλιστές και θα καταστήσει το εμπόριο σιτηρών στην Ουκρανία πιο αποδοτικό από πλευράς κόστους. Αυτό είναι πιθανό να περιλαμβάνει επίσης την υποστήριξη του ουκρανικού κράτους.
Κύριες ασφαλιστικές εταιρείες πολεμικού κινδύνου έχουν αποσυρθεί από το εμπόριο στη Μαύρη θάλασσα, αφού τα πλοία αυτά θα έπρεπε να πληρώσουν περίπου το 5% επί της ασφαλιστικής αξίας σε ασφάλιστρα. Συγκριτικά, οι πιο τυπικές καλύψεις πολεμικού κινδύνου τιμολογούνται αυτή τη στιγμή σε περίπου 0,1% επί της ασφαλιστικής αξίας του πλοίου.
Σημειώνεται ότι τις τελευταίες ημέρες η Ουκρανία έπληξε με επιτυχία στρατιωτικές και ναυτικές εγκαταστάσεις μέσα στην Κριμαία, το βασικό προκεχωρημένο φυλάκιο που χρησιμοποιεί η Ρωσία για να ελέγχει τη Μαύρη Θάλασσα.
Η Ουκρανία δήλωσε επίσης νωρίτερα αυτό τον μήνα ότι ανακατέλαβε κάποιες εγκαταλελειμμένες υπεράκτιες εξέδρες φυσικού αερίου και πετρελαίου στην περιοχή, γεγονός που θα της επιτρέψει να ελέγχει καλύτερα τα παρακείμενα ύδατα.
Ένας πρόσθετος παράγοντας που ωθεί το Κίεβο να επιταχύνει τις προσπάθειές του να βγάλει τα σιτηρά του από τη θάλασσα είναι ότι αντιμετωπίζει αυξανόμενες δυσκολίες να κάνει το ίδιο από τη στεριά.
Μια σειρά από γειτονικές χώρες, όπως η Πολωνία, επέκτειναν νωρίτερα αυτό τον μήνα τους περιορισμούς εισαγωγής ουκρανικών σιτηρών προκειμένου να προστατεύσουν τους δικούς τους αγρότες.
Τι υποστηρίζει η Μόσχα και γιατί εγκατέλειψε τη συμφωνία
Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν δηλώσει ότι η απόφαση της Ρωσίας να εγκαταλείψει τη συμφωνία ενέχει τον κίνδυνο να επιδεινωθεί η παγκόσμια επισιτιστική κρίση, πλήττοντας περισσότερο τις φτωχές χώρες, καθώς κρατάει εκτός αγοράς σιτηρών έναν από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς στον κόσμο.
Η Ρωσία, από την πλευρά της, υποστηρίζει ότι εγκατέλειψε τη συμφωνία αναφέροντας ότι τμήματα αυτής που επέτρεπαν την εξαγωγή των ρωσικών τροφίμων και λιπασμάτων δεν τηρήθηκαν, περιορίζοντας παράλληλα τις δικές της γεωργικές εξαγωγές.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, μιλώντας πρόσφατα στη έδρα του ΟΗΕ, είπε ότι η Μόσχα αποχώρησε από την πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά καθώς οι υποσχέσεις που δόθηκαν στη Ρωσία -συμπεριλαμβανομένης της άρσης των κυρώσεων σε ρωσική τράπεζα και της επανασύνδεσής της με το παγκόσμιο σύστημα SWIFT- δεν εκπληρώθηκαν. Είπε επίσης ότι το προτεινόμενο ειρηνευτικό σχέδιο της Ουκρανίας, όπως και οι τελευταίες προτάσεις του ΟΗΕ για την αναβίωση της πρωτοβουλίας της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά είναι και τα δύο «μη ρεαλιστικά».
Σημειώνεται ότι η Μόσχα έχει απειλήσει να αντιμετωπίσει τα εμπορικά πλοία που πλέουν προς την Ουκρανία ως πιθανούς στρατιωτικούς στόχους, αλλά και τις ουκρανικές λιμενικές υποδομές.
Η Ουκρανία είναι ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές παγκοσμίως καλλιεργειών όπως το ηλιέλαιο, το κριθάρι, ο αραβόσιτος και το σιτάρι.
Όταν η Ρωσία εισέβαλε τον Φεβρουάριο του 2022, το ναυτικό της απέκλεισε τα λιμάνια της χώρας στη Μαύρη Θάλασσα – παγιδεύοντας 20 εκατομμύρια τόνους σιτηρών που προορίζονταν για εξαγωγή.
