Πάνω από 5 εκατ. αφίξεις επιβατών κρουαζιέρας στα ελληνικά λιμάνια αναμένεται να έχουμε τη φετινή χρονιά, βάζοντας πλώρη για τα προ πανδημίας επίπεδα.
Όπως επισημαίνει στη «Ν» ο διευθυντής της Majestic Cruises και επίτιμος πρόεδρος της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας, Θεόδωρος Κόντες, η πρόβλεψη για τη φετινή χρονιά είναι 5,06 εκατ. αφίξεις επιβατών κρουαζιέρας στα ελληνικά λιμάνια. Αριθμός κατά πολύ βελτιωμένος σε σχέση με πέρσι, αλλά περίπου 500.000 κάτω σε σχέση με τη χρονιά ρεκόρ του 2019, με 5,55 εκατ. Μάλιστα ο κ. Κόντες δεν αποκλείει περαιτέρω βελτίωση μέχρι το τέλος του έτους.
«Η κρουαζιέρα, όπως αναμενόταν, δείχνει βελτιωμένη εικόνα συγκριτικά με το 2022, αλλά απέχουμε ακόμη για να φθάσουμε τα υψηλά αποτελέσματα του έτους 2019 (χρονιά ρεκόρ) σε αριθμό επισκεπτών», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, σε σχέση με την προ πανδημίας κατάσταση έχει παρατηρηθεί και μια αλλαγή στο προφίλ του στόλου κρουαζιερόπλοιων που καταπλέουν στη χώρα μας.
Ειδικά για το 2022, ο κ. Κόντες επισημαίνει ότι «παρατηρήσαμε την αλλαγή του tonnage των πλοίων με την αύξηση των μικρών/μεσαίων πλοίων σε ικανοποιητικό βαθμό και μείωση των mega cruisers και κατά προτίμηση των expedition και των luxury πλοίων, των cruising πλοίων και των mega yachting plannings. Τα πλοία αυτά είχαν ικανοποιητική πληρότητα, αφού οι επιβάτες “έδειξαν” θετική και ασφαλή πρόσβαση για θαλάσσιο τουρισμό στην πατρίδα μας σε σύγκριση με τα mega cruisers εφόσον ακόμη υπάρχει επιβατηγό κοινό που είναι επιφυλακτικό».
Η πορεία
Όπως υπογραμμίζει στη «Ν» ο κ. Κόντες, το 2019 ήταν πραγματικά έτος ρεκόρ και οι προβλέψεις για το 2020 αρχικά ήταν περαιτέρω βελτίωση περίπου στο 8%.
Η καταστροφική πανδημία του κορωνοϊού όμως ανέτρεψε τις προοπτικές και σχεδόν αδρανοποιήθηκε πλήρως η κίνηση παγκόσμια, αλλά και στην πατρίδα μας, με μείωση της τάξεως πάνω από 98% σε όλη τη χώρα.
«Η χώρα μας χειρίστηκε με πολύ θετικό τρόπο το θέμα του ακινητοποιημένου στόλου των εταιρειών συγκριτικά με την αρνητική διαχείριση άλλων χωρών, κάτι που μας βοήθησε τα μέγιστα για την επανεκκίνηση και την περαιτέρω βελτίωση της κίνησης, στους εξαιρετικούς προορισμούς που διαθέτουμε», σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Κόντες, ενώ τονίζει: «Έτσι φθάσαμε στο έτος 2021, που πραγματικά ήταν ένα start up της κρουαζιέρας, εφαρμόζοντας βέβαια τα σωστά μέτρα προστασίας από την επιδημία και έγινε η επανεκκίνηση του κλάδου με ασφάλεια και ικανοποιητικά αποτελέσματα».
«Όπως ήταν αναμενόμενο, το έτος 2022 σημειώθηκε περαιτέρω βελτίωση της κίνησης, αλλά είχαμε ορισμένες παρατηρήσεις που άλλαξαν το σκηνικό στην κρουαζιέρα, και ίσως και στην πατρίδα μας περισσότερο, παρόλο που είχαμε αυξημένο αριθμό αφίξεων.
Ειδικά η πληρότητα των μεγάλων πλοίων ήταν χαμηλή, της τάξεως του 50%-60%, με αποτέλεσμα να έχουμε μικρότερο αριθμό επιβατών σε σύγκριση με τις αφίξεις πλοίων. Αυτό βέβαια είναι ένα γεγονός απόλυτα δικαιολογημένο, διότι αφενός τα πλοία έπρεπε να ενεργοποιηθούν και πάλι, αφετέρου έπρεπε και το επιβατηγό κοινό να πεισθεί ότι ο κορωνοϊός είναι παρελθόν και η κρουαζιέρα είναι ασφαλής θαλάσσιος τουρισμός», προσθέτει.
Όσον αφορά τη φετινή χρονιά, υπάρχει μια βελτιωμένη περίοδος, με αυξημένες πληρότητες και ελπίζουμε ότι θα υπάρξουν περίπου 5.060.000 επιβατοαφίξεις, δεδομένου ότι μέχρι στιγμής υπολογίζεται πως σε όλους τους ελληνικούς προορισμούς έχουμε μια κίνηση περίπου 2.500.000 επιβατών εν μέσω της τουριστικής περιόδου.
Σχετικά με τους τύπους των πλοίων αναφέρει: «Επίσης καταγράφεται μεγαλύτερη κινητικότητα σε μικρά και μεσαίου μεγέθους πλοία με υψηλές πληρότητες και υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στα πλοία αυτά. Βέβαια υπάρχουν και τα mega cruisers περισσότερο για μαζικό τουρισμό».
Μπαίνοντας στο δεύτερο ήμισυ της θερινής περιόδου, αναμένεται ότι η αγορά θα κινηθεί ανάλογα, «ευχόμενοι να μην προκύψουν αρνητικά φαινόμενα που μπορεί να επηρεάσουν τουλάχιστον άμεσα την εξέλιξη του κλάδου στην περιοχή μας», αναφέρει μεταξύ άλλων ο κ. Κόντες.
Όσον αφορά τα επόμενα χρόνια, επισημαίνει ότι του χρόνου μπορούμε να ξεπεράσουμε το 2019, με 5,61 εκατ. αφίξεις επιβατών, ενώ το 2025 θα ξεπεράσουμε, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τα 5,8 εκατ. αφίξεις.
Οι προορισμοί, το κλίμα και τα νέα πλοία
Αναφερόμενος στην πράσινη μετάβαση της κρουαζιέρας και την κλιματική αλλαγή, ο κ. Κόντες σημειώνει ότι για την επίτευξη αυτών των στόχων εκδίδονται νέοι κανονισμοί προς εφαρμογή και απαιτούνται βελτιωμένες τεχνικές εφαρμογές για τη μείωση της ρύπανσης της ατμόσφαιρας, νέοι κανονισμοί ασφάλειας και reporting των ταξιδιών και αυτά όλα με τη σειρά τους απαιτούν τις ανάλογες οργανώσεις στους λιμένες, ελέγχους και διαδικασίες που δυσχεραίνουν τη διαχείριση και απαιτούν κοστοβόρες εξελίξεις.
«Οι εξελίξεις της κλιματικής αλλαγής και η ρύπανση της ατμόσφαιρας μας προβληματίζουν για την εξέλιξη του κλάδου της κρουαζιέρας. Η απομάκρυνση των κρουαζιερόπλοιων από τη Βενετία, αλλά και η πρόσφατη απόφαση στην πόλη του Άμστερνταμ για μείωση, περιορισμό και τελικά απομάκρυνση κυρίως των mega cruisers -με την CLIA να διαχειρίζεται το θέμα προς τη σωστή κατεύθυνση- είναι μόνο η αρχή και ίσως ακολουθήσουν και άλλες μεγαλουπόλεις και προορισμοί.
Αυτά τα γεγονότα θα πρέπει να θορυβήσουν και τη δική μας περιοχή, μιας που πρόσφατα υπήρξαν αντιδράσεις σε κύριους προορισμούς της χώρας μας. Μύκονος, Σαντορίνη, Ρόδος είναι μόνο μερικοί προορισμοί που λόγω της υπερφόρτωσης στην τουριστική κίνηση γενικότερα, ορισμένοι βρίσκουν εύκολο στόχο τα κρουαζιερόπλοια. Για τον λόγο αυτό και για να προλάβουμε έντονες αντιδράσεις, η πολιτεία θα πρέπει να ενεργήσει άμεσα ώστε να εφαρμόσει το καθολικό σύστημα berth allocation (προτεραιότητα αφίξεων) σε όλους τους προορισμούς με συγκεκριμένο αριθμό πλοίων και επισκεπτών, υπολογίζοντας πάντα και τη φέρουσα ικανότητα του προορισμού και τις υπηρεσίες που δύνανται να προσφέρουν, τις υποδομές που υπάρχουν, αλλά και την τοπική κοινωνία και το χερσαίο τουριστικό ρεύμα που υπάρχει», σημειώνει ο κ. Κόντες.
Τονίζει επίσης τη μελλοντική εξέλιξη των νέων κατασκευών και των βελτιώσεων που επίσης είναι αναγκαίες για την περιβαλλοντική εξέλιξη και εφαρμογή κανονισμών, όπως απαιτούνται, με στόχο το 2050 να έχουμε zero carbon emissions. Με ενδιάμεσα στάδια το 2030 και 2040, με σχετικές βελτιώσεις κάνοντας χρήση εναλλακτικών καυσίμων και εφαρμογή διπλού καυσίμου, μετατρέποντας εγκαταστάσεις σε πλοία αλλά και σε λιμάνια ώστε να μπορούν να εξυπηρετηθούν οι νέες απαιτήσεις.
Περαιτέρω απαιτήσεις για τον ίδιο σκοπό βελτίωσης είναι η εγκατάσταση electric shore power στους λιμένες/προορισμούς προς αποφυγή επιπλέον μολύνσεων του περιβάλλοντος στις πόλεις.
Ήδη σε κάποια κρουαζιερόπλοια (περίπου 88) έχει εγκατασταθεί μέχρι στιγμής και υπάρχει σχεδόν 100% σχεδιασμός στις νέες κατασκευές ή προγραμματισμός για μελλοντική εγκατάσταση. Έχουμε βέβαια τους λιμένες με εγκαταστάσεις παροχής (cold ironing), με βελτίωση στις λιμενικές υποδομές, ενώ ήδη είναι σε λειτουργία 18 εγκαταστάσεις σε ευρωπαϊκούς λιμένες μέχρι στιγμής και περίπου 56 παγκοσμίως.
Οι λιμενικές υποδομές βέβαια για τις ανωτέρω βελτιώσεις απαιτούν περαιτέρω εξελίξεις.
Η κρουαζιέρα πολυτελείας
Σχετικά με το luxury cruising που είναι σε ανάπτυξη, όπως προαναφέραμε, υπάρχουν συνολικά 77 πλοία σε πλήρη λειτουργία, με τα περισσότερα να πληρούν τους νέους βελτιωμένους κανονισμούς περιβάλλοντος, τις αποδόσεις λειτουργίας και βελτιωμένες ανέσεις, προσφέροντας υψηλού επιπέδου υπηρεσίες.
Τα εν λόγω πλοία εξυπηρετούν περίπου ένα εκατομμύριο επιβάτες ετησίως, ενώ υπάρχουν υπό κατασκευή περίπου 30 ανάλογα luxury cruisers για παράδοση έως το 2028, που προβλέπεται ότι η συνολική εξυπηρέτηση θα είναι στο 1,5 εκατομμύριο επισκεπτών ετησίως.