Σοβαρές επιπτώσεις στην παγκόσμια αγορά τροφίμων και τη ναυτιλία θα προκαλέσει η απόφαση της Ρωσίας να συνεχίσει να απέχει από την πρωτοβουλία για τη μεταφορά των σιτηρών από τρία ουκρανικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας (Οδησσό, Τσορνομόρσκ, Πιβντένι).
Το Κρεμλίνο προειδοποίησε την Τρίτη ότι οποιαδήποτε απόπειρα μεταφοράς σιτηρών από τα συγκεκριμένα λιμάνια χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας από τη Ρωσία εγκυμονεί κίνδυνο για την ασφαλή ναυσιπλοΐα.
Στελέχη της αγοράς επισημαίνουν ότι αν η κατάσταση αυτή συνεχιστεί για αρκετό διάστημα, το σίγουρο είναι ότι θα υπάρξει αλματώδης αύξηση στις τιμές των σιτηρών παγκοσμίως, ενώ μειωμένο θα παραμείνει το ενδιαφέρον των πλοιοκτητών να συνεχίσουν να στέλνουν πλοία στην περιοχή λόγω των υψηλών τιμών στα ασφάλιστρα, κάτι που θα δημιουργήσει πιέσεις και στη ναυλαγορά.
Ήδη ένας μεγάλος αριθμός πλοίων γενικού φορτίου εκτρέπονται σε άλλες γραμμές, αυξάνοντας την προσφορά και ασκώντας πίεση στους ναύλους.
Ο ρωσικός αποκλεισμός της Μαύρης Θάλασσας σημαίνει ότι εκατομμύρια τόνοι σιτηρών είχαν κολλήσει στα ουκρανικά σιλό, με κίνδυνο να σαπίσουν, καθώς σε Ουκρανία και Ρωσία αρχίζει αυτή την περίοδο η νέα συγκομιδή.
Την ίδια ώρα δεν είναι σαφές εάν η Ουκρανία θα μπορέσει να βρει εναλλακτικές διαδρομές για την αποστολή των ουκρανικών σιτηρών είτε μέσω της Μαύρης Θάλασσα είτε μέσω των λιμανιών του Δούναβη, καθώς μια ρωσική πυραυλική επίθεση προκάλεσε ζημιές σε εγκαταστάσεις κοντά στο λιμάνι της Οδησσού και έντονες ανησυχίες.
Σύμφωνα πάντως με το marine traffic, μεγάλος αριθμός πλοίων ξηρού φορτίου βρίσκεται ήδη ανοιχτά του λιμανιού Σουλίνα της Ρουμανίας στο Δέλτα του Δούναβη.
Διεθνείς αναλυτές αναφέρουν ότι το Κρεμλίνο δεν θα επιθυμούσε αυτή τη στιγμή μια κακή δημοσιότητα από τη βύθιση ενός εμπορικού πλοίου. Ωστόσο, επισημαίνεται ότι για τη Μόσχα οι συνεχόμενες απειλές μπορεί να αποτελούν ένα διαπραγματευτικό χαρτί προκειμένου να εξασφαλίσει ορισμένες παραχωρήσεις.
Η Ρωσία ζητά διευκολύνσεις των εξαγωγών των δικών της σιτηρών και των λιπασμάτων εν μέσω των δυτικών οικονομικών κυρώσεων.
Σημειώνεται ότι από την έναρξη της συμφωνίας Black Sea Grain Initiative (BSGI) την 1η Αυγούστου του περασμένου έτους, είχαν πραγματοποιηθεί 1.004 ταξίδια για σχεδόν 33 εκατ. τόνους εξαγωγών τροφίμων από την Ουκρανία.
Απροθυμία για ασφαλίσεις
Η ασφάλιση κινδύνου πολέμου στην Ουκρανία εξακολουθεί να είναι διαθέσιμη μετά την κατάρρευση του διαδρόμου σιτηρών, αλλά η ζήτηση είναι μηδενική. Από τις 16 Ιουλίου κανένα πλοίο δεν έχει καταπλεύσει σε κάποιο από τα τρία ουκρανικά λιμάνια.
Όπως αναφέρουν ναυλομεσίτες, ο νορβηγικός αλληλασφαλιστικός οργανισμός DNK δεν προσφέρει επί του παρόντος κάλυψη, ενώ οι ασφαλιστές των Lloyd’s και του Λονδίνου επιβεβαιώνουν την προθυμία τους να προσφέρουν κάλυψη αν κάποιος το ζητούσε.
Στελέχη της αγοράς επισημαίνουν ότι η κατάσταση στη συγκεκριμένη περιοχή είναι πιθανό να παραμείνει ρευστή για αρκετές εβδομάδες, καθώς λίγοι πλοιοκτήτες προσφέρουν τα πλοία τους, ενώ από την άλλη πλευρά δυσκολεύονται στην πρόσληψη πληρωμάτων. Η κάλυψη του ναυτικού κινδύνου πολέμου ήταν μέχρι στιγμής διαθέσιμη καθ’ όλη τη διάρκεια των εχθροπραξιών, αν και τα επιτόκια σε αυτόν τον τομέα έκαναν διακυμάνσεις.
Υπάρχουν αναφορές για τιμές που έφτασαν το 10% -και σύμφωνα με πληροφορίες έως και το 20%- τις πρώτες εβδομάδες μετά τη διέλευση των ρωσικών αρμάτων μάχης από τα σύνορα, προκαλώντας κατηγορίες για αύξηση των τιμών από ορισμένους ιδιοκτήτες.
Πάντως, από την πλευρά της η Ουκρανία δημιούργησε το δικό της ταμείο ναυτασφάλισης ύψους 500 εκατ. δολαρίων νωρίτερα φέτος, εν μέρει λόγω των απειλών για τερματισμό του διαδρόμου εκείνη την εποχή. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν γνωστές απαιτήσεις.
