Αδιευκρίνιστο παραμένει μέχρι στιγμής αν η συμφωνία για τη μεταφορά των σιτηρών της Μαύρης Θάλασσας που λήγει απόψε τα μεσάνυχτα θα ανανεωθεί, καθώς μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να έχουν ικανοποιηθεί τα αιτήματα της Μόσχας. Η ανανέωση της συμφωνίας χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα κρίσιμη αυτή την περίοδο καθώς σε Ουκρανία και Ρωσία αρχίζει η νέα συγκομιδή σιτηρών, ενώ μια ενδεχόμενη μη συνέχισή της, με διακοπή των εξαγωγών, θα οδηγήσει στα ύψη τις τιμές των παγκόσμιων τιμών τροφίμων. Την ίδια ώρα το ρωσικό υπουργείο Άμυνας προειδοποίησε για αυξημένο κίνδυνο στην ασφαλή ναυσιπλοΐα, μετά τον εντοπισμό μια θαλάσσιας νάρκης στη Μαύρη Θάλασσα.
Κάλεσμα Γκουτέρες σε Πούτιν
Η συμφωνία για τη μεταφορά των σιτηρών της Μαύρης Θάλασσας που επιτεύχθηκε τον Ιούλιο του 2022 και έχει ανανεωθεί δύο φορές μέχρι τώρα, λήγει τα μεσάνυχτα της Δευτέρας (ώρα Ελλάδας). Με βάση αυτή εξήχθησαν φέτος περίπου 33 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια, παρά τον πόλεμο, ενώ συνέβαλε στη μείωση των τιμών και στην άμβλυνση της παγκόσμιας κρίσης τροφίμων. Ο γενικός γραμματέας Αντόνιο Γκουτέρες κάλεσε τα εμπλεκόμενα μέρη να κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να διασφαλίσουν τη συνέχιση αυτής της ζωτικής σημασίας συμφωνίας, που πρόκειται να ανανεωθεί στις 17 Ιουλίου. Ανέφερε ότι οι εξαγωγές τροφίμων μέσω της Μαύρης Θάλασσας έχουν μειωθεί από το μέγιστο των 4,2 εκατομμυρίων μετρικών τόνων τον Οκτώβριο του περασμένου έτους σε μόλις 1,3 εκατομμύρια τόνους τον περασμένο μήνα, τον χαμηλότερο όγκο από τότε που τέθηκε σε λειτουργία, ενώ δήλωσε επίσης απογοητευμένος για τον αποκλεισμό του λιμανιού Πιβντένι, κοντά στην Οδησσό, που φέρεται να μην έχει δεχθεί κανένα πλοίο από τις 2 Μαΐου.
Η μεταφορά ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας προς τις παγκόσμιες αγορές γίνεται από τα τρία ουκρανικά λιμάνια: Οδησσό, Τσορνομόρσκ, Πιβντένι. Ο κ. Γκουτέρες σε επιστολή του προς τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, την Τρίτη 11 Ιουλίου, ζήτησε να επιτρέψει τη συνέχιση της συμφωνίας για αρκετούς μήνες, ώστε να δοθεί χρόνος στην Ε.Ε. να προχωρήσει σε επανασύνδεση της θυγατρικής της Ρωσικής Αγροτικής Τράπεζας με το διεθνές δίκτυο πληρωμών SWIFT, προκειμένου να επιτραπούν οι συναλλαγές για τα ρωσικά σιτηρά και λιπάσματα.
Σύμφωνα με το Ρόιτερ, αξιωματούχοι του ΟΗΕ, ως παράκαμψη της έλλειψης πρόσβασης στο SWIFT, ζήτησαν από την αμερικανική τράπεζα JPMorgan Chase & Co (JPM.N) να αρχίσει να επεξεργάζεται ορισμένες πληρωμές για τις ρωσικές εξαγωγές σιτηρών με διαβεβαιώσεις από την αμερικανική κυβέρνηση. Επίσης συνεργάζονται με την Αφρικανική Τράπεζα Εξαγωγών-Εισαγωγών για τη δημιουργία μιας πλατφόρμας που θα βοηθήσει στη διεκπεραίωση συναλλαγών για τις ρωσικές εξαγωγές. Πάντως, ο ΟΗΕ δεν έχει λάβει ακόμα την επίσημη ρωσική απάντηση στην πρόταση που υπέβαλε στον Πούτιν, προσφέροντας μελλοντικές παραχωρήσεις. Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Νοτιοαφρικανό ομόλογό του Σίριλ Ραμαφόζα εκτίμησε ότι οι δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν με το μνημόνιο Ρωσίας-ΟΗΕ για την άρση των εμποδίων για την εξαγωγή ρωσικών τροφίμων και λιπασμάτων δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί.
Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας σε ανακοίνωσή του την Παρασκευή προειδοποίησε τους ναυτικούς που δραστηριοποιούνται στα ουκρανικά χωρικά ύδατα στη βορειοδυτική Μαύρη Θάλασσα για αυξημένο κίνδυνο από πλωτές νάρκες. Το υπουργείο Άμυνας ανέφερε ότι η προειδοποίηση προκλήθηκε από τον εντοπισμό μιας παρασυρόμενης ουκρανικής ναυτικής νάρκης, που αναπτύχθηκε στις αρχές του 2022, στα παράκτια ύδατα της Μαύρης Θάλασσας απειλώντας την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας υπενθύμισε ότι παρόμοιες περιπτώσεις είχαν αναφερθεί και στο παρελθόν. «Τον Μάρτιο του 2022, δύο νάρκες άγκυρας που αναπτύχθηκαν στα ύδατα στα ανοικτά των ακτών της Οδησσού εντοπίστηκαν να παρασύρονται στα ανοικτά των ακτών της Ρουμανίας και της Τουρκίας. Η τραγωδία αποφεύχθηκε τότε» αναφέρεται στην ανακοίνωση
