Μετά τη σταδιακή εφαρμογή του Συστήματος Εμπορίας Ρύπων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη ναυτιλία από το 2024, και το Ηνωμένο Βασίλειο θα συμπεριλάβει σε αντίστοιχο Σύστημα τον ναυτιλιακό κλάδο από το 2026.
Σημειώνεται ότι η Επιτροπή Προστασίας του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (MEPC 80) του ΙΜΟ συνεδριάζει αυτήν την εβδομάδα (3 – 7 Ιουλίου) με στόχο την υιοθέτηση ενός ενιαίου οδικού χάρτη για την απανθρακοποίηση της ναυτιλίας, χάρτης ο οποίος ενδέχεται να περιλαμβάνει και μέτρα φορολόγησης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τη ναυτιλία.
Την ίδια ώρα, Κίνα και Ηνωμένες Πολιτείες εξετάζουν από τη δική τους πλευρά περιφερειακά μέτρα μείωσης των εκπομπών ρύπων από τα πλοία. Στελέχη της ναυτιλίας επισημαίνουν στη «Ν» ότι, εφόσον σε επίπεδο ΙΜΟ αποφασισθεί ένα παγκόσμιο μέτρο φορολόγησης των ρύπων και παράλληλα αναπτυχθούν περιφερειακά μέτρα, αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη μεγάλη αύξηση του κόστους των θαλάσσιων μεταφορών.
Το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών θα υποχρεώνει τον κάθε πλοιοκτήτη να αγοράζει για κάθε τόνο καυσίμου που καίει τη χρηματιστηριακή αξία του διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπει και θα εφαρμόζεται σε πλοία άνω των 5.000 gt.
Ανακοίνωση
Το βρετανικό υπουργείο για την ενεργειακή ασφάλεια και τις μηδενικές εκπομπές σε ανακοίνωσή του ανέφερε ότι «οι αποφάσεις που ελήφθησαν όχι μόνο θα βάλουν την πορεία της εγχώριας ναυτιλίας προς το καθαρό μηδέν, αλλά θα στηρίξουν επίσης και κρίσιμες βιομηχανίες στην πορεία τους προς τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα».
Επισημαίνεται ότι στο πλαίσιο των μέτρων η αποτέφρωση αποβλήτων και η ενέργεια από τον τομέα των αποβλήτων θα προστεθούν επίσης στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 2028.
Εκπρόσωπος του Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσε ότι «η ανακοίνωση του βρετανικού υπουργείου Ενέργειας αποτελεί σημαντικό βήμα προς τα εμπρός για την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών από την εγχώρια ναυτιλία», ωστόσο πρόσθεσε ότι «μία διεθνής συμφωνία για το θέμα αυτό θα ήταν η καλύτερη λύση για ολόκληρο τον ναυτιλιακό κλάδο».
Πρόσθεσε επίσης ότι τα κεφάλαια που θα συγκεντρωθούν από την ένταξη της εγχώριας ναυτιλίας στο σύστημα εμπορίας εκπομπών ρύπων του Ηνωμένου Βασιλείου θα πρέπει να βοηθήσουν και όχι να εμποδίσουν την πορεία προς τον μηδενισμό των εκπομπών.
Το Βρετανικό Επιμελητήριο απαιτεί τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν να διατεθούν για την υποστήριξη της ανάπτυξης πλοίων, καυσίμων και τεχνολογίας μηδενικών εκπομπών και των σχετικών λιμενικών υποδομών.
Το μέτρο του Ηνωμένου Βασιλείου θα παρέχει κίνητρα για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές μέσω μιας διαδικασίας αγοράς και πώλησης δικαιωμάτων εκπομπών, τα οποία οι εταιρείες θα πρέπει να αποκτούν για κάθε τόνο εκπομπών που παράγουν κάθε χρόνο.
Επίσης οι επιχειρήσεις που επιτυγχάνουν να μειώσουν τις εκπομπές τους μπορούν να πωλούν τα αχρησιμοποίητα δικαιώματα σε άλλες εταιρείες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση
Στην Ε.Ε., οι πλοιοκτήτες θα πρέπει να πληρώνουν για δικαιώματα του συστήματος εμπορίας ρύπων που καλύπτουν το 40% των εκπομπών από το επόμενο έτος, το 70% το 2025 και το 100% από το 2026.
Αυτό θα ισχύσει για τα πλοία άνω των 5.000 κόρων ολικής χωρητικότητας και θα καλύπτει το 100% των εκπομπών CO² εντός ή μεταξύ λιμένων της Ε.Ε., καθώς και το 50% των ταξιδιών όπου ο λιμένας αναχώρησης ή άφιξης είναι εκτός της Ε.Ε.
Σύμφωνα με την Ε.Ε., οι θαλάσσιες μεταφορές αποτελούν ένα από τους παράγοντες εκπομπών CO², αντιπροσωπεύοντας το 3% έως 4% των συνολικών εκπομπών CO² της Ε.Ε., ή πάνω από 144 εκατομμύρια τόνους CO² σύμφωνα με στοιχεία του 2019.
Η μείωση των εκπομπών από τις θαλάσσιες μεταφορές αποτελεί μέρος της δέσμευσης σε επίπεδο οικονομίας της Ε.Ε. στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού για το περιβάλλον.
