Στο στόχαστρο της ναυτιλιακής κοινότητας μπαίνουν οι «ανορθογραφίες» του νέου κανονισμού του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού για τη μέτρηση της έντασης άνθρακα στα πλοία (CII).
Το κλίμα στους κόλπους της ναυτιλίας περιγράφει η Intercargo, η οποία από τη μια αναγνωρίζει το έργο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, από την άλλη όμως αφήνει αιχμές για τα «κενά» στις αποφάσεις του.
«Η ναυτιλία είναι μια παγκόσμια βιομηχανία, που μόνο μια ρυθμιστική αρχή, όπως ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός, μπορεί να παρέχει τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού που απαιτούνται για αυτόν τον ποικιλόμορφο κλάδο και όλα τα έθνη που εξυπηρετεί», λέει η Intercargo. «Ωστόσο», προσθέτει, «ακόμη και ο ΙΜΟ, που είναι ένας Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών, θα πρέπει να είναι προσεκτικός ώστε να μη δημιουργήσει κανονισμούς που θα θέσουν τη ναυτιλία σε απομόνωση».
Στο πλαίσιο αυτό, τόσο η Intercargo, που εκπροσωπεί τα πλοία μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου, όσο και η BIMCO αναμένεται να καταθέσουν σειρά προτάσεων στην Επιτροπή Περιβάλλοντος του ΙΜΟ για αλλαγές στον υπολογισμό του δείκτη έντασης άνθρακα – CII.
Μπορεί ο συγκεκριμένος κανονισμός, που βαθμολογεί τα πλοία, να τέθηκε σε ισχύ στις αρχές του χρόνου, αλλά ήδη η ναυτιλιακή βιομηχανία έχει διαπιστώσει πολλά λάθη. Λάθη τα οποία μπορεί να δημιουργήσουν μια στρεβλή εικόνα για τις πραγματικές eco αποδόσεις ενός πλοίου. Λάθη που ενδέχεται να οδηγήσουν σε χαμηλές βαθμολογίες ακόμα και για σύγχρονα πλοία. Σε βάθος χρόνου τα λάθη αυτά ενδέχεται να προκαλέσουν μείωση της προσφερόμενης χωρητικότητας. Ένας κανονισμός που την ίδια στιγμή αφήνει στο «απυρόβλητο» τους υπόλοιπους κρίκους της μεταφορικής αλυσίδας, όπως είναι για παράδειγμα τα λιμάνια, η λειτουργία των οποίων σε πολλές περιπτώσεις επηρεάζει τη βαθμολογία του CII.
Για να διατηρηθεί ένα πλοίο σε πλήρη λειτουργική κατάσταση θα πρέπει η βαθμολογία του να είναι από C και πάνω.
Οι προτάσεις
Στις προτάσεις των δύο ναυτιλιακών Ενώσεων, που παρουσιάζει σήμερα η «Ν», ο πρόεδρος της Intercargo Δημήτρης Φαφαλιός σημειώνει: «Η ρύθμιση της ναυτιλίας από μόνη της θα επιφέρει στρεβλώσεις και κινδύνους στο παγκόσμιο εμπόριο. Οι πλοιοκτήτες και οι διαχειριστές πλοίων, οι παραγωγοί καυσίμων, οι ναυλωτές, οι ιδιοκτήτες φορτίων, οι φορτωτές και οι παραλήπτες, τα λιμάνια και οι διαχειριστές τερματικών σταθμών, όλοι μοιράζονται ευθύνες στο καθημερινό ναυτιλιακό εγχείρημα που είναι η ναυτιλία ξηρού φορτίου», εξήγησε.
«Η ναυτιλία χύδην ξηρού φορτίου, η οποία είναι ήδη ένας από τους πιο φιλικούς προς το περιβάλλον τρόπους μεταφοράς χύδην φορτίων, επιθυμεί σθεναρά την απεξάρτηση από τον άνθρακα. Ωστόσο, τονίζω ότι δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό μόνοι μας», σχολίασε.
Η Ένωση υποστηρίζει πλήρως τη φιλοδοξία του ΙΜΟ να επιτύχει τον στόχο για μηδενικές εκπομπές μέχρι το 2050. Ωστόσο, τονίζει ότι η ευθύνη για την απαλλαγή από τις εκπομπές CO2 δεν μπορεί να ανατεθεί αποκλειστικά στους ώμους του διαχειριστή πλοίου – πρόκειται για μια πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπιστεί ολιστικά από ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού.
Η Intercargo συμμετέχει ενεργά στον ΙΜΟ, που βρίσκεται επί του παρόντος στη διαδικασία αναθεώρησης της στρατηγικής του για τα αέρια του θερμοκηπίου (GHG), και σκοπεύει να υποβάλει έγγραφο στη συνεδρίαση MEPC 81 (Επιτροπή Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος) το 2024. Το έγγραφο αυτό θα αφορά την επίδραση του χρόνου αδράνειας (π.χ. αναμονή στο λιμάνι), των σύντομων ταξιδιών και την επίδραση της αναλογίας των ταξιδιών με φορτίο.
Η Intercargo σχεδιάζει να καταθέσει έγγραφα μέσα στο 2024. Ωστόσο η BIMCO, στην οποία πρόσφατα εξελέγη στη θέση της αντιπροέδρου η κ. Ιωάννα Προκοπίου, κατέθεσε ήδη σειρά εγγράφων με τα οποία επιχειρηματολογεί για σειρά αλλαγών που ζητάει. Οι δύο βασικότερες από αυτές είναι να γίνεται ο υπολογισμός του CII με βάση το μεταφερόμενο φορτίο και όχι με βάση το DWT, καθώς και να μην υπολογίζεται στον υπολογισμό το διάστημα που ένα πλοίο δεν ταξιδεύει (π.χ. αναμονή στο λιμάνι). Στο πρώτο έγγραφο της BIMCO προτείνεται ο υπολογισμός του CII για τα πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου, τα δεξαμενόπλοια, τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, μεταφοράς αερίου, μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου, μεταφοράς γενικού φορτίου, μεταφοράς φορτίου ψυγείου και τα πλοία συνδυασμένων μεταφορών να γίνεται με βάση την πραγματική μεταφερόμενη χωρητικότητα (DWT-carried) αντί της μέγιστης χωρητικότητας μετρημένη σε DWT.
Κατά συνέπεια, σημειώνει η BIMCO, προτείνεται επίσης η τροποποίηση των κατευθυντήριων γραμμών του 2022 σχετικά με τους λειτουργικούς δείκτες έντασης άνθρακα και τις μεθόδους υπολογισμού MEPC.352(78).
Το ζήτημα των δεμένων πλοίων
Τόσο η Intercargo, με πρόεδρο τον κ. Δημήτρη Φαφαλιό, όσο και η BIMCO, της οποίας αντιπρόεδρος εξελέγη πρόσφατα η κ. Ιωάννα Προκοπίου, αναδεικνύουν τις αδυναμίες του νέου κανονισμού του IMO για τη μέτρηση της έντασης άνθρακα στα πλοία (CII). Ειδικότερα, μια από τις μεγαλύτερες «ανισότητες» που έχει εισαγάγει ο CII είναι για τα πλοία που κάνουν συχνά calls σε λιμάνια. Για τον λόγο αυτό η BIMCO στο έγγραφό της προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος του ΙΜΟ προτείνει να αφαιρεθεί η κατανάλωση καυσίμου από τον υπολογισμό του δείκτη Έντασης Άνθρακα όταν το πλοίο δεν βρίσκεται εν πλω.
Η BIMCO αναφέρει ότι:
Τα πλοία τιμωρούνται για τον χρόνο παραμονής στα λιμάνια, παρά το γεγονός ότι η διάρκεια παραμονής τους είναι εντελώς εκτός του ελέγχου ενός πλοίου. Η διάρκεια της παραμονής σε ένα λιμάνι εξαρτάται από την αποτελεσματικότητα και τους περιορισμούς που θέτει κάθε λιμάνι ή τερματικός σταθμός.
Τα πλοία που δραστηριοποιούνται στη ναυτιλία μικρών αποστάσεων επίσης «τιμωρούνται» επειδή η φύση της δραστηριοποίησής τους περιλαμβάνει σημαντικά περισσότερες προσεγγίσεις λιμένων.
