Η ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ της πορείας της ναυτιλίας για την πλήρη απεξάρτηση από τον άνθρακα παραμένει ο «ύφαλος» που θα πρέπει να ξεπεράσει με επιτυχία ο κλάδος τα επόμενα χρόνια. Στο πλαίσιο αυτό, τον προσεχή Ιούλιο η Επιτροπή Περιβάλλοντος του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού θα εξετάσει για ακόμα μια φορά σειρά μέτρων που θα δώσουν ώθηση σε αυτούς τους στόχους.
Το «στοίχημα» για τη ναυτιλία είναι και η υιοθέτηση ενός παγκόσμιου μέτρου χρηματοδότησης. Προς την κατεύθυνση αυτή, η πρόταση που έχει καταθέσει το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο (ICS) είναι μια υποχρεωτική συνεισφορά των πλοίων ανά τόνο εκπεμπόμενου διοξειδίου του άνθρακα (CO2) σε ένα ταμείο του ΙΜΟ, το οποίο θα επιβραβεύει τους πρώτους που θα προχωρούν στη χρήση εναλλακτικών καυσίμων, όπως μεθανόλης, αμμωνίας και υδρογόνου, καθώς και βιώσιμων βιοκαυσίμων και συνθετικών καυσίμων, αλλά και νέων τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης άνθρακα.
Το ICS και συνολικά η ναυτιλιακή κοινότητα έχουν κάνει πολύ μεγάλη προεργασία. Oι αντιρρήσεις, ωστόσο, δεν έχουν καμφθεί ακόμα σε όλα τα επίπεδα, αν και το διάστημα που απομένει μέχρι τον Ιούλιο είναι αρκετό και οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται.
Η ναυτιλιακή κοινότητα
Όπως επισημαίνουν στη «Ν» ναυτιλιακοί παράγοντες, το Επιμελητήριο έχει εργαστεί σκληρά για να πετύχει τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση (σ.σ.: πρόσφατα ο πρόεδρος του ICS, Emanuele Grimaldi, ταξίδεψε στην Κίνα, η οποία έχει καταθέσει δική της πρόταση με ένα μπλοκ χωρών), αλλά δεν θα είναι εύκολο να επιτευχθεί συμφωνία. Όσον αφορά τις αιτίες, οι ίδιοι παράγοντες τόνισαν ότι το σχέδιο αυτό δεν το υποστηρίζουν περιοχές που εκπροσωπούν μεγάλο μερίδιο του διά θαλάσσης εμπορίου. Η καθιέρωση της νέας εισφοράς, που θέλει η ναυτιλία, αποτελεί μια διαφορετική προσέγγιση από το ETS και αν υιοθετηθεί σε παγκόσμιο επίπεδο, ουσιαστικά θα καταργήσει το ETS EU στην πράξη.
Παρ’ όλα αυτά, άνθρωποι που γνωρίζουν καλά το παρασκήνιο των διαπραγματεύσεων υποστηρίζουν ότι ακόμα κι αν δεν περάσει τον προσεχή Ιούλιο, δεν θα είναι η τελευταία ευκαιρία για την υιοθέτηση της πρότασης του ICS. «Όσο δηλαδή δεν προχωρούν σε ανάλογα συστήματα εμπορίας ρύπων η Κίνα και οι ΗΠΑ, οπότε εκ των πραγμάτων θα αποκτήσει παγκόσμια ισχύ, όπως θέλει και η Ε.Ε., τόσο το πρακτικό σχέδιο της ναυτιλιακής βιομηχανίας θα έχει πιθανότητες να υιοθετηθεί σε επίπεδο ΙΜΟ» σημειώνουν στη «Ν» άνθρωποι της ναυτιλίας στην Αθήνα.
Τον Ιούλιο οι κυβερνήσεις του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) του ΟΗΕ θα καθορίσουν την πορεία προς ένα καθαρό μηδενικό μέλλον. Η ναυτιλία έχει καλέσει τα κράτη-μέλη να ορίσουν μια σαφή κατεύθυνση με αυξημένη φιλοδοξία για την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050. Ωστόσο, το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο (ICS) υποστηρίζει ότι «το να ξέρεις πού θέλεις να πας είναι μόνο ένα μέρος του ταξιδιού, πρέπει να έχεις τα εργαλεία για να φτάσεις στον προορισμό σου». Το μήνυμα αυτό είναι το τελευταίο μιας σειράς που έχει «εκπέμψει» τους τελευταίους μήνες το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο, καλώντας τα κράτη-μέλη του ΙΜΟ να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Τι υποστηρίζει το ICS
Το ICS υπέβαλε λεπτομερείς και καλά μελετημένες προτάσεις για τον επόμενο γύρο των διαπραγματεύσεων στον ΙΜΟ. Αυτές υποστηρίζουν την ανάπτυξη ενός παγκόσμιου προτύπου καυσίμων ως τεχνικό μέτρο για τη μείωση της έντασης των αερίων του θερμοκηπίου (GHG) των ναυτιλιακών καυσίμων, με στόχο το 5% έως το 2030 και με αυστηροποίηση του προτύπου αυτού μετά το 2030.
Όπως τονίζεται, «ένα πρότυπο καυσίμων δεν θα πετύχει από μόνο του. Πρέπει να υποστηριχθεί από ένα οικονομικό μέτρο, το οποίο θα λειτουργεί σε όλο τον κόσμο για να δώσει κίνητρα για την παραγωγή και την υιοθέτηση των καυσίμων χαμηλών και μηδενικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που είναι απαραίτητα για την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης».
Ο μηχανισμός «Fund and Reward» του ICS είναι ένα δίκαιο μέτρο, που θα διασφαλίσει επίσης ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν μερικά από τα κεφάλαια που θα δημιουργούνται κάθε χρόνο, από τις συνεισφορές των πλοιοκτητών, για τη δημιουργία των υποδομών του μέλλοντος, δίνοντας παράλληλα κίνητρα στους πρώτους που θα αναλάβουν δράση.
Εκτός από τη χρηματοδότηση του προγράμματος επιβράβευσης για την υιοθέτηση καυσίμων χαμηλών και μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, οι συνεισφορές των ναυτιλιακών εταιρειών θα αποφέρουν δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για τη στήριξη της παραγωγής εναλλακτικών ναυτιλιακών καυσίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Το Ταμείο θα είναι επίσης διαθέσιμο για την άρση του κινδύνου της ανάπτυξης της νέας υποδομής δεξαμενισμού που θα απαιτηθεί σε επιταχυνόμενη χρονική κλίμακα.
Στηρίζει την πρόταση η ΕΕΕ
Η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών έχει χαιρετίσει την πρόταση του ICS, αναφέροντας ότι η δημιουργία ενός συστήματος «Fund & Reward» μέσω του Ταμείου, που θα παρέχει χρηματική επιβράβευση στα πλοία που χρησιμοποιούν εναλλακτικά καύσιμα, επιζητεί να διασφαλίσει έως το 2030 ότι τουλάχιστον το 5% της ενέργειας που χρησιμοποιείται στα πλοία θα προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές. Η ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα ενώνει τη φωνή της με το ICS, καλώντας τα κράτη που συμμετέχουν στον ΙΜΟ να υιοθετήσουν αυτή την πρόταση, που πρόκειται να επιταχύνει την ενεργειακή μετάβαση της ναυτιλίας.
