Σε «θρίλερ» εξελίσσεται η ανανέωση της συμφωνίας για τη μεταφορά των ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας μετά τη 18η Μαΐου, καταληκτική ημερομηνία, σύμφωνα με τη ρωσική πλευρά.
Πηγές ελληνικής ναυτιλιακής εταιρείας, η οποία συμμετέχει στον διάδρομο, αναφέρουν στη «Ν» ότι από την περασμένη Κυριακή (7 Μαΐου) το αρμόδιο κέντρο συντονισμού, που έχει στηθεί στην Κωνσταντινούπολη, δεν διενεργεί επιθεωρήσεις στα πλοία χωρίς φορτίο με κατεύθυνση προς τα ουκρανικά λιμάνια. Την ίδια ώρα, πηγές από το κέντρο συντονισμού επισημαίνουν στη «Ν» ότι από τις 5 Μαΐου δεν έχουν το «πράσινο φως» για να εγγράψουν νέα πλοία στον διάδρομο. Στον αντίποδα, αποχωρούν κανονικά από την Ουκρανία πλοία που έχουν φορτωθεί με σιτηρά. Οι επιθεωρήσεις των εξερχόμενων πλοίων επανεκκίνησαν στις 9 Μαΐου. Σύμφωνα με το τελευταίο σημείωμα του κέντρου (9/5), υπήρχαν 14 πλοία στα ουκρανικά λιμάνια που θα φόρτωναν περίπου 600.000 μετρικούς τόνους σιτηρών και τροφίμων.
Οι τελευταίες πληροφορίες που έρχονται από την Κωνσταντινούπολη αναφέρουν πως το κέντρο θα συνεχίσει να επιθεωρεί τα εξερχόμενα πλοία μέχρι να επέλθει συμφωνία, ενώ αντιθέτως δεν θα επιθεωρούνται εισερχόμενα βαπόρια. Σημειώνεται ότι οι επιθεωρήσεις πραγματοποιούνται από ομάδες αποτελούμενες από αντιπροσωπείες των Ηνωμένων Εθνών, της Τουρκίας, της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Τις τελευταίες ημέρες η ουκρανική πλευρά κατηγορεί τη Μόσχα ότι διέταξε τους επιθεωρητές της να σταματήσουν τις διαδικασίες, «μπλοκάροντας», έτσι, τα ταξίδια προς τα ουκρανικά λιμάνια.
Τα μηνύματα
Η Ρωσία έχει διαμηνύσει ότι δεν θα επιτρέψει ανανέωση της συμφωνίας, εκτός κι αν ικανοποιηθούν μία σειρά από αιτήματα που έχει θέσει για τη διευκόλυνση των δικών της εξαγωγών σιτηρών και λιπασμάτων. Οι πηγές της ελληνικής ναυτιλιακής επισημαίνουν ότι οι ναυλωτές δεν έχουν επικοινωνήσει ακόμη μαζί τους για να τους ζητήσουν διακοπή των ναυλοσυμφώνων στις 18 Μαΐου. Όπως εξηγούν, αυτό είναι ένα θετικό σημάδι για συνέχιση της συμφωνίας, δεδομένου ότι οι ναυλωτές γνωρίζουν πολύ καλά και άμεσα τις εξελίξεις γύρω από τον διάδρομο. Παράλληλα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανέφερε, μιλώντας σε δημοσιογράφους, ότι η συμφωνία μπορεί να παραταθεί για δύο μήνες ακόμη. Χθες το τουρκικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι διεξήχθησαν «εποικοδομητικές συζητήσεις» μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών το τελευταίο διήμερο. Ωστόσο, ακόμη δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία.
Σε κάθε περίπτωση, τα ναυλοσύμφωνα μεταξύ πλοιοκτητών και traders περιλαμβάνουν ρήτρες διακοπής των ταξιδιών, καλύπτοντας έκτακτες περιπτώσεις, όπως το ενδεχόμενο να κλείσει ο διάδρομος. Δεν λείπουν, βέβαια, και παραδείγματα εταιρειών που λαμβάνουν προληπτικά μέτρα για να ολοκληρώσουν τα ταξίδια τους μέχρι τις 18 του τρέχοντος μήνα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση που μεταφέρει στη «Ν» ναυλομεσίτης: Ένα bulk carrier εκφορτώνει στην Οδησσό ακριβώς στις 18 του τρέχοντος μήνα και οι υπεύθυνοι «τρέχουν» να προλάβουν για να μην εγκλωβιστεί το βαπόρι εντός του διαδρόμου, εάν τελικά δεν ανανεωθεί η συμφωνία.
Premium στα ναύλα των bulk carriers
Σύμφωνα με τον ναυλομεσιτικό οίκο Braemar, από τα 764 bulk carriers που έχουν εξυπηρετήσει μέχρι σήμερα τον διάδρομο για τη μεταφορά των ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας, τα 386 είναι handysize (χωρητικότητας 10.000 – 39.999 dwt), τα 216 panamaxes (χωρητικότητας 58.000 – 78.999 dwt) και τα υπόλοιπα supramaxes ή ultramaxes (50.000 – 69.999 dwt). Η μεταφορά των ουκρανικών σιτηρών προσφέρει σήμερα premiums στα ναύλα των φορτηγών πλοίων.
Ναυλομεσιτικές πηγές, με τις οποίες επικοινώνησε η «Ν», αναφέρουν ότι ένα handysize ιαπωνικής κατασκευής, που εξυπηρετεί το εμπόριο Μεσογείου – Μαύρης Θάλασσας, αποκομίζει περίπου 2.000
δολάρια την ημέρα κατά μέσο όρο περισσότερο από ένα ίδιου τύπου πλοίο που ταξιδεύει σε άλλες εμπορικές διαδρομές.
Από την ημέρα που τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία για τη μεταφορά των ουκρανικών σιτηρών, εν μέσω του πολέμου με τη Ρωσία, μέχρι σήμερα (βάσει στοιχείων έως τις 9 Μαΐου), έχουν εξαχθεί συνολικά 29,79 εκατ. μετρικοί τόνοι σιτηρών και άλλων τροφίμων από τα ουκρανικά λιμάνια. Κορυφαίος
προορισμός είναι η Κίνα και έπονται Ισπανία, Τουρκία και Ιταλία.