Η «παραγωγή» έμπειρων και καλά εκπαιδευμένων ναυτικών για τη διαχείριση των πλοίων νέας γενιάς είναι σήμερα μία από τις κορυφαίες προτεραιότητες για τη ναυτιλιακή βιομηχανία, σύμφωνα με εκτενή έρευνα που διενήργησε η Ένωση Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (Helmepa).
Η μελέτη, η οποία διενεργήθηκε σε συνεργασία με το «The Nautical Institute» και την εταιρεία Maritime Learning Systems, εστίασε στις εκπαιδευτικές ανάγκες και ανησυχίες των ναυτικών για την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση. Συνολικά συμμετείχαν 605 μέλη της ναυτιλιακής κοινότητας, εκ των οποίων το 59,3% είναι ναυτικοί, το 29,8% στελέχη εταιρειών και προσωπικό στη στεριά, ενώ απάντησαν ακόμη κυβερνητικές υπηρεσίες, νηογνώμονες και άλλοι.
Στην έρευνα, λοιπόν, αναδείχτηκε ότι η μεγαλύτερη ανησυχία για την ασφάλεια των ναυτικών είναι η ελλιπής εμπειρία και εκπαίδευση των πληρωμάτων (10,3%). Ακολουθεί με 6,5% η περιορισμένη ποιότητα και εξειδίκευση της εκπαίδευσης και με 5,7% η πειρατεία. Η χρήση των νέων περιβαλλοντικών τεχνολογιών εν πλω (5,5%) και η ανεπαρκής συντήρηση εξοπλισμού (5%) συμπληρώνουν τη λίστα με τις μεγαλύτερες ανησυχίες.
Αναφορικά με τις αναδυόμενες τάσεις στη ναυτιλιακή βιομηχανία, το 21,2% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι ανησυχεί για τις πρόσθετες ευθύνες και τον εργασιακό φόρτο λόγω των νέων κανονισμών, το 17,1% για τις δυσκολίες στις αλλαγές πληρωμάτων λόγω της πανδημίας και το 16,3% για τις μεγαλύτερες απαιτήσεις εκπαίδευσης και προσόντων με αφορμή τους νέους περιβαλλοντικούς κανονισμούς.
Σε ερώτηση, τέλος, για τα τρία σημαντικότερα θέματα που απαιτούν επανεκπαίδευση των ναυτικών, οι συμμετέχοντες ανέφεραν την αποτροπή μόλυνσης (11,3%), την υγεία και ασφάλεια (11%) και την ευημερία των πληρωμάτων (7,9%). Σε απόσταση αναπνοής ακολουθούν οι νέοι «πράσινοι» δείκτες του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ), EEXI και CII (7,5%), οι οποίοι τέθηκαν σε εφαρμογή την πρώτη ημέρα του 2023.
«Σημαντικότερη από ποτέ η εκπαίδευση»
«Κινούμαστε σε ένα μέλλον πολλαπλών καυσίμων, με νέες διαδικασίες, εξοπλισμό και πλοία που είναι πιο συνδεδεμένα και βασίζονται περισσότερο στις ψηφιακές τεχνολογίες. Αυτό σημαίνει ότι τα πληρώματα και οι αξιωματικοί θα χρειαστούν αυξημένες τεχνικές, ψηφιακές και οργανωτικές ικανότητες για να ανταποκριθούν σε αυτές τις απαιτήσεις. Επομένως, υπάρχει ανάγκη για σημαντική εκπαίδευση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων των ναυτικών, προκειμένου να κατανοήσουν τα νέα καύσιμα και τις τεχνολογίες που συνδέονται με την απαλλαγή από τον άνθρακα» λέει στη «Ν» ο Ιάσωνας Στεφανάτος, περιφερειακός διευθυντής απανθρακοποίησης στον νηογνώμονα DNV.
«Υπάρχουν ορισμένες προκλήσεις στην παροχή αυτής της εκπαίδευσης, καθώς χρειαζόμαστε μεγαλύτερες επενδύσεις σε εκπαιδευτικά κέντρα, σύγχρονο εξοπλισμό, ενώ πρέπει να ενισχύσουμε τον αριθμό των ικανών εκπαιδευτών που είναι διαθέσιμοι για να βοηθήσουν πλοιοκτήτες και operators να ενδυναμώσουν τα πληρώματά τους. Ναυτικοί με υψηλές δεξιότητες και καλή εκπαίδευση μπορούν να προσφέρουν ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στους operators» συμπληρώνει.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του DNV που παραθέτει ο κ. Στεφανάτος, περίπου 750.000 ναυτικοί θα πρέπει να υποβληθούν σε ενισχυμένη εκπαίδευση μέχρι το 2050 για να διαχειριστούν τα εναλλακτικά καύσιμα και τις τεχνολογίες. «Αυτό δείχνει ότι τώρα είναι σημαντικότερο από ποτέ να επενδύσει κάποιος στην εκπαίδευση πληρωμάτων και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων σήμερα» υπογραμμίζει.
Οι δράσεις της Helmepa
Την ανάγκη για περαιτέρω εκπαίδευση και κατάρτιση των ναυτικών, αλλά και τη δέσμευση για ευρεία συνεργασία της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας για την αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων ανέδειξαν και τα ποιοτικά στοιχεία του Επιμορφωτικού Προγράμματος 2022 της Helmepa, που υλοποίησε το Ναυτιλιακό Επιμορφωτικό της Κέντρο, καταγράφοντας 186 ώρες επιμόρφωσης, με την ενεργό συμμετοχή 160 ναυτιλιακών εταιρειών και οργανισμών.
Τα 35 συνολικά εργαστήρια και σεμινάρια της Helmepa το 2022 παρακολούθησαν 3.121 αξιωματικοί Εμπορικού Ναυτικού (ΕΝ) γέφυρας και μηχανής, Πολεμικού Ναυτικού και Λιμενικού Σώματος, ναυτιλιακά στελέχη, σπουδαστές Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ) και υπότροφοι της Ένωσης.
Αξιοσημείωτη είναι και η αυξημένη συμμετοχή ξένων πληρωμάτων και σπουδαστών των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού. Ειδικότερα για τις ΑΕΝ, και με σκοπό την περιβαλλοντική επιμόρφωση των νέων υποψηφίων αξιωματικών διοργανώθηκε πρόσφατα διήμερο σεμινάριο για 300 υποψήφιους αξιωματικούς γέφυρας και μηχανής πλοίων της ΑΕΝ Ασπροπύργου με θέμα τον ασφαλή χειρισμό εμπορευματοκιβωτίων, ξηρών φορτίων και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), σε συνεργασία με τις εταιρείες-μέλη της Helmepa, Costamare Shipping και Gaslog Ltd.
Τέλος, ανακοινώθηκε η λειτουργία της νέας εκπαιδευτικής ψηφιακής πλατφόρμας, με την υποστήριξη της εταιρείας μέλους SQLearn και παρουσιάστηκαν οι διευρυμένες δυνατότητες του προσομοιωτή γέφυρας ‘Nautis Class A Standard’ του Ναυτιλιακού Επιμορφωτικού Κέντρου της Helmepa, ο οποίος αναβαθμίστηκε πρόσφατα, με την ευγενική υποστήριξη των εταιρειών-μελών Gaslog Ltd., Drylog Ltd. και του Hellenic War Risks.
