Αυξάνεται ο βαθμός δυσκολίας στις θαλάσσιες μεταφορές της Ρωσίας, αλλά και της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας. Οι ασφαλιστικές εταιρείες ακυρώνουν την κάλυψη κινδύνου πολέμου για τις περιοχές αυτές μετά την «έξοδο» των αντασφαλιστών από αυτά τα συμβόλαια.
Την ίδια στιγμή όμως ο λεγόμενος «σκοτεινός στόλος» («dark fleet») δεξαμενόπλοιων που πιάνουν σε ρωσικά λιμάνια αυξάνεται ραγδαία.
Ειδικότερα, όπως επισημαίνουν σε ανακοινώσεις τους τα P&I Club από την Αμερική, τη Βρετανία αλλά και την Ευρώπη, δεν είναι πλέον σε θέση να προσφέρουν κάλυψη κινδύνου πολέμου για ορισμένες υποχρεώσεις στην περιοχή από την 1η Ιανουαρίου.
Το UK P&I Club δήλωσε στις 23 Δεκεμβρίου ότι το ζήτημα προέκυψε λόγω της έλλειψης διαθεσιμότητας αντασφάλισης γι’ αυτά τα συμβόλαια.
«Οι αντασφαλιστές του Club δεν είναι πλέον σε θέση να εξασφαλίσουν αντασφάλιση για έκθεση σε κίνδυνο πολέμου σε Ρωσία, Ουκρανία ή Λευκορωσία», ανέφερε.
Και το American P&I ανέφερε ότι είχε λάβει «ειδοποίηση ακύρωσης» για την περιοχή από τους αντασφαλιστές και ως αποτέλεσμα ακύρωσε τη δική του ασφάλιση.
Η απόσυρση της κάλυψης για την Ουκρανία και τη Ρωσία ισχύει για ορισμένους, αλλά όχι όλους τους τύπους συμβολαίων που προσφέρονται από τα P&I.
Οι ακυρώσεις αυτές θα δυσκολέψουν, σύμφωνα με τους αναλυτές, τους ναυλωτές να βρουν ασφάλιση (war risk) για τα πλοία, θα αυξήσουν το κόστος λειτουργίας, ενώ ορισμένα πλοία μπορεί να πλέουν και ανασφάλιστα, ειδικά αν πρόκειται για τον λεγόμενο «dark fleet».
Σε αναφορά του το Reuters σημείωνε ότι μια προτεινόμενη ρήτρα ασφαλιστικού συμβολαίου από αντασφαλιστές απέκλειε αξιώσεις που σχετίζονται με τον πόλεμο τόσο για αεροπλάνα όσο και για πλοία στην Ουκρανία, στη Ρωσία και τη Λευκορωσία.
Η ιαπωνική κυβέρνηση από την πλευρά της προέτρεψε τις ασφαλιστικές εταιρείες να αναλάβουν πρόσθετους κινδύνους για να συνεχίσουν να παρέχουν ασφάλιση θαλάσσιου πολέμου για φορτωτές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στα ρωσικά ύδατα, δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της ασιατικής χώρας.
Ο «σκοτεινός στόλος»
Και ενώ οι κυρώσεις στις εξαγωγές από τη Ρωσία ενεργειακών προϊόντων βρίσκονται σε πλήρη ισχύ από τις 5 Δεκεμβρίου 2022, το ποσοστό του «σκοτεινού στόλου» που «αναλαμβάνει τη δύσκολη αποστολή» μεταφοράς ρωσικού πετρελαίου κάτω από τα ραντάρ των δυτικών κυρώσεων αυξάνεται ραγδαία.
Σύμφωνα με στοιχεία της Lloyds Intelligence, το 34% των δεξαμενόπλοιων aframax ή suezmax που έπιασαν σε βασικά ρωσικά λιμάνια εξαγωγής πετρελαίου της Βαλτικής και της Μαύρης Θάλασσας μετά την παράταση των κυρώσεων στις 5 Δεκεμβρίου έχουν είτε άγνωστους ιδιοκτήτες είτε είχαν δραστηριοποιηθεί στο παρελθόν σε εμπορία πετρελαίου στη Βενεζουέλα ή στο Ιράν (χώρες πετρελαιοπαραγωγοί στις οποίες έχουν επιβληθεί κυρώσεις).
Αυτή είναι η πρώτη φορά που πλοία που αποτελούν μέρος του λεγόμενου «σκοτεινού στόλου» αποτελούν τη μεγαλύτερη κατηγορία δεξαμενόπλοιων που καταπλέουν σε ρωσικά λιμάνια.
Οι Lloyds επισημαίνουν ότι τα στοιχεία αφορούν τα calls των πλοίων και όχι πετρελαϊκά προϊόντα.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία οι κυρώσεις έχουν επιφέρει μια θεαματική αύξηση στον αριθμό των μεγάλων σε ηλικία δεξαμενόπλοιων που πωλούνται σε άγνωστες εταιρείες, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν για τον περιορισμό των επιπτώσεων από τις κυρώσεις.
Στον αντίποδα των κυρώσεων η Ρωσία δήλωσε ότι θα απαγορεύσει τις πωλήσεις αργού σε χώρες που συμμορφώθηκαν με το ανώτατο όριο της τιμής του πετρελαίου από την 1η Φεβρουαρίου έως την 1η Ιουλίου.
Ένα διάταγμα που υπογράφηκε από τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν ανέφερε ότι οι εξαγωγές θα απαγορευθούν βάσει συμβάσεων που «προβλέπουν άμεσα ή έμμεσα τη χρήση του μηχανισμού ανώτατου ορίου τιμών».
Η Ινδία, η Τουρκία και η Κίνα έχουν αναδειχθεί ως οι μεγαλύτεροι αγοραστές ρωσικού αργού από τότε που η Ε.Ε. και το Ηνωμένο Βασίλειο άρχισαν να ανακαλούν τις εισαγωγές πριν από τις εκκρεμείς κυρώσεις.
Η ανάλυση των φορτίων για πλοία suezmax κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου δείχνει ότι τα περισσότερα πλέουν μέσω της Μεσογείου και μέσω της διώρυγας του Σουέζ προς προορισμούς στη Νοτιοανατολική Ασία ή την Ινδία.
Από τα 23 δεξαμενόπλοια suezmax, τα έξι δηλώνουν ότι το επόμενο λιμάνι τους είναι στην Ινδία. Τουλάχιστον δύο «δείχνουν» τη Σιγκαπούρη ως τον επόμενο προορισμό τους.
Τα τελευταία στοιχεία
Συνολικά, περίπου 110 δεξαμενόπλοια άνω των 20.000 dwt έπιασαν στα εξαγωγικά λιμάνια της Αγίας Πετρούπολης, του Primorsk, του Novorossiysk και του Tuapse από τις 5 έως τις 28 Δεκεμβρίου, σύμφωνα με την ανάλυση της Lloyd’s List.
Στα ίδια λιμάνια για ολόκληρο τον Νοέμβριο, τον τελευταίο μήνα πριν από την επιβολή των κυρώσεων, έπιασαν 172 δεξαμενόπλοια.
Την περίοδο αυτή περίπου 300 δεξαμενόπλοια θεωρούνται ότι αποτελούν τον λεγόμενο «σκοτεινό στόλο» ο οποίος είναι σχεδόν διπλάσιος σε σχέση με τα 160 που εντοπίστηκαν στα μέσα του 2020, μετά τις κυρώσεις που είχαν επιβάλει οι Αμερικανοί σε Ιράν και Βενεζουέλα από τις αρχές του 2019.
