Να ταξιδεύουν στον αγέρα τα νησάκια,
οι κάβοι, τ’ ακρογιάλια σαν μεταξένιοι αχνοί
και με τους γλάρους συνοδεία κάποτ’ ένα καράβι
ν’ ανοίγουν να το παίρνουν οι ουρανοί. (2)
NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4926
Εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου για τη δραστηριοποίηση των πλοίων αναψυχής και των τουριστικών ημερόπλοιων, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του κλάδου των επαγγελματικών πλοίων αναψυχής και άλλες διατάξεις.
Μικρή εισαγωγή
Ο θαλάσσιος και παράκτιος τουρισμός, εκτός από την συμβολή του στο οικονομικό προϊόν της πατρίδας μας, δίνει ζωή σε κάθε απομακρυσμένο νησί και βράχο της χώρας, τονίζοντας την συνοχή ξηράς και θάλασσας. Η Ελλάδα, η χώρα των θεών, όπως διαφήμιζε κάποτε ο ΕΟΤ είναι μια χώρα προικισμένη από Αυτούς.
Ο αέρας της; μυρωμένος από τα χιλιάδες βότανα ασύγκριτης ποικιλίας και μοναδικών θεραπευτικών ιδιοτήτων!
Τα βουνά της; Προσφέρονται για περιπάτους και εξερευνήσεις ψυχαγωγικού χαρακτήρα, αλλά θα μπορούσαν επίσης να θρέψουν εκατομμύρια αιγοπρόβατα!
Το υπέδαφος; Κάποτε χλευάστηκε η άποψη του Δημ Μπάτση (3) ότι τα κοιτάσματα της χώρας μπορούν τα τροφοδοτήσουν την βιομηχανία τόσο στο κοντινό όσο και στο μακρινό μέλλον, σήμερα, είναι κοινώς αποδεκτό. Ακόμα σπάνιες γαίες και ουράνιο διαθέτει αυτή η γωνιά του πλανήτη, που έχουμε την τύχη να βρεθούμε.
Και τέλος η θάλασσα! Μια θάλασσα γύρω από την οποία άνθισε ο πιο σπουδαίος, ο πιο μεγάλος και ο πιο ήπιος πολιτισμός του πλανήτη!
«Πρόσεχε να προφέρεις καθαρά τη λέξη θάλασσα
έτσι που να γυαλίσουν μέσα της όλα τα δελφίνια». (4)
Μικρό Ιστορικό
Ο θαλάσσιος τουρισμός άνθησε με τον απλό Νόμο του Παπαδόγγονα, τον περίφημο 438, πέρασε σε μια ανάλαφρη γραφειοκρατία με αυτόν του κ. Σουμάκη έγινε προσπάθεια απλοποίησης από τον κ. Βαρβιτσιώτη, έπεσε στα μαύρα με τον κ. Κουρουμπλή και έβαλε πλερέζα με τον σημερινό υπουργό Ναυτιλίας κ. Πλακιωτάκη
Ο φιλόδοξος τίτλος του τελευταίου Νόμου για τον θαλάσσιο τουρισμό παρέμεινε στην φιλοδοξία, καθώς ολόκληρος ο Νόμος είναι ένας ζοφερός δαίδαλος γραφειοκρατίας ανούσιος, επικίνδυνος και ακατανόητος.
Την εποχή του Υπουργού Ναυτιλίας κ. Σουμάκη και του πρόεδρου του ΝΕΕ, με πρωτοβουλία του δεύτερου συστάθηκε επιτροπή που επεξεργάστηκε το Νομοσχέδιο του αντί 438 (έτσι ονομάζαμε τότε την αλλαγή του νομικού πλαισίου του θαλάσσιου τουρισμού). Από τότε ισχύει η απαράβατη Αρχή: κάθε πέρσι και καλύτερα. Όλοι οι «Νομοθέτες» αγνοούν επιδεικτικά τις προτάσεις των φορέων και τις προτάσεις της δημόσιας διαβούλευσης.
Φορολογικό πλαίσιο:
Αυτό που πρέπει να κάνει το υπουργείο, έλεγε ο πρόεδρος του ΝΕΕ κ. Γράτσος το 2005, είναι να καταργήσει τους φόρους, καθώς ήδη στην Ευρώπη, έχουν αρχίσει να καταργούνται. Σύμφωνα με μελέτη του London School of Economics (Mediterranean yachting solution), αποδεικνύεται ότι η Ελλάδα έχει τα χαμηλότερα έσοδα από ενοικιάσεις σκαφών άνω των 24 μέτρων σε σχέση με τρεις άλλες χώρες. Έτσι, η Ιταλία έχει έσοδα, 353 εκατ. ευρώ, η Γαλλία 314 εκατ. ευρώ, η Iσπανία 303 εκατ. ευρώ και η Ελλάδα, μόλις 46 εκατ. ευρώ.
1. Τι να πούμε όμως σήμερα; Όχι μόνο δεν καταργήθηκαν, αλλά αυξήθηκαν και μάλιστα με εξαιρετική φαντασία με μοναδικό στόχο την όσο γίνεται πιο γρήγορη εκτέλεση του κλάδου.
Εισήχθη ο φόρος πλόων, (e-τεπαΐ) σε κάθε πλοίο, ανεξαρτήτου σημαίας, ποσό καθόλου ευκαταφρόνητο, επιπροσθέτως δε δυσανάλογο της φοροδοτικής ικανότητας των φορολογουμένων. Ο φόρος αυτός υπολογίζεται ανά μέτρο μήκους, ωστόσο άλλη η αξία ενός πλοίου 12 μέτρων άλλη ενός 40 μέτρων! Η σχέση δεν είναι γραμμική αλλά εκθετική. Αν δηλαδή, η τιμή αγοράς ενός καινούργιου ιστιοπλοϊκού 12 μέτρων είναι το πολύ 150.000€ η αντίστοιχη του 40-μετρου είναι τουλάχιστον 15.000.000€.
a.Επίσης, άλλη επιπρόσθετη διάκριση, στο παραπάνω Νόμο είναι η διάκριση ιδιωτικού – επαγγελματικού, εις βάρος του επαγγελματικού! Ενώ το ιδιωτικό πλοίο έχει την δυνατότητα να πληρώνει μόνο τους μήνες που ταξιδεύει, το επαγγελματικό υποχρεώνεται να πληρώνει όλους τους μήνες, εκτός αν είναι στην ξηρά.
2. Ιδιαίτερα καταστροφική είναι η πολιτική των τελευταίων ετών για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, για τις μονοκάραβες και για τα μικρά πλοία. Επιβάλλεται εταιρικός φόρος 1000 ευρώ για κάθε εταιρεία, ανεξαρτήτου ύψους κύκλου εργασιών και 1000 ευρώ/ανά πλοίο ανεξαρτήτου μεγέθους.
3. Ενώ μέχρι σήμερα υπήρχαν παράβολα ύψους 70 ευρώ για κάθε τροποποίηση καταστατικού ή ΔΣ, με τον δήθεν εκσυγχρονισμό του Νόμου επιβάλλεται αυτό το ποσόν κάθε χρόνο! Πάλι εδώ η μονοκάραβη εταιρεία τραβάει το ζόρι.
4. Και η καταστροφική πολιτική εναντίον των ΜΜΕ (μικρομεσαίων επιχειρήσεων) συνεχίζεται.
Κατάργησαν την απαλλαγή (στην ουσία διευκόλυνση ρευστότητας και όχι απαλλαγή) ΦΠΑ, επί της τιμής αγοράς, στο μικρό πλοίο (κάτω των 12 μέτρων) με την δικαιολογία ότι δήθεν δεν ταξιδεύει σε ανοιχτό πέλαγος, ενώ είναι της ίδιας κατηγορίας πλόων με το μεγάλο, επιχείρημα, εξ άλλου, από φορολογικής άποψης άσχετο και ασύστατο, για να μην πω κακόβουλο. Κάθε εταιρεία αφαιρεί τον ΦΠΑ των παγίων της από τον ΦΠΑ των πωλήσεων, σε όλη την ΕΕ. Στην ουσία δηλαδή, το κράτος με αυτό το μέτρο, στραγγαλίζει την ρευστότητα των ΜΜΕ, χωρίς το ίδιο να κερδίζει κάτι, εκτός από το να διευκολύνει την δική του ρευστότητα, δηλαδή μερικές χιλιάδες ευρώ ετησίως, αστείο πράγμα δηλαδή.
Δικαιολογήθηκαν, οι εκπρόσωποι του υπουργείου, ότι αυτό ζήτησε η ΕΕ. Δεν είναι αλήθεια, γιατί η ΕΕ, προτείνει να ληφθούν μέτρα για την προάσπιση των ΜΜΕ. Αλλά, ακόμα και αν είναι αλήθεια, σε όλα τα σοβαρά κράτη, όταν ο ΦΠΑ είναι αρνητικός επιστρέφεται σε ένα μήνα από την υποβολή δηλώσεως, καθώς αυτό το νόημα έχει ο Φόρος Προστιθεμένης Αξίας. Η δική μας όμως διοίκηση, δεν τον επιστρέφει, όπως έχει υποχρέωση, αδιαφορώντας για την καταστροφή που προκαλεί στον μικρό επιχειρηματία. Τον παρακρατάει παράνομα, μέχρι να υποβληθεί αίτηση επιστροφής ΦΠΑ, της οποίας η ανταπόκριση κρατάει καμιά 5-ετία.
Ο ΦΠΑ του κλάδου από τον μικρό συντελεστή που ήταν μέχρι πριν 3 χρόνια, πέρασε στον μεγάλο. Ο λόγος που ήταν στον μικρό συντελεστή ήταν γιατί το παραγόμενο προϊόν είναι υπηρεσίες ξενοδοχειακής μορφής και θαλάσσιων μεταφορών. Το τουριστικό πλοίο είναι ένα μικρό κινούμενο ξενοδοχείο.
Η υπηρεσία των μεταφορών πέρασε στον μεγάλο συντελεστή, και αυτομάτως κατατάχτηκε ο κλάδος στις μεταφορές, ενώ αγνοήθηκε η συγγένειά του με το ξενοδοχείο που παρέμεινε στον χαμηλό συντελεστή.
Έτσι, χάσαμε το 13% και περάσαμε στο 24%. Σήμερα, οι μεταφορές πέρασαν και αυτές στον μικρό συντελεστή, αλλά ο θαλάσσιος τουρισμός παρέμεινε στο 24%!
Μας υποχρέωσαν να υποασφαλίζουμε τον στόλο μας, καθώς η εφορία δεν δέχεται ως τιμή πώλησης την τιμή που αναγράφεται στη συνηθισμένη «σύμβαση μεταβίβασης» αλλά την τιμή που αναγράφεται στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο.
Ο καθένας γνωρίζει, ότι άλλο ασφάλεια, άλλο τιμή πώλησης.
Πρόσθεσαν «φόρο αλληλεγγύης». Αυτός υπολογίζεται στα κέρδη. Είναι ίσως ο μόνος δίκαιος φόρος, επειδή είναι και αναλογικός, και κυρίως όταν όλη η χώρα υποφέρει, δεν είναι και του θανατά να πληρώνουμε και μείς το κάτι τις μας.
Αυτόν τον φόρο τον κατάργησαν! Πάμε μπροστά; Αντί να τροποποιηθεί ο φόρος πλοίων, που βγάζει μάτι, καταργήθηκε ο φόρος αλληλεγγύης.
Και δεν τελείωσαν εδώ τα βάσανά μας.
Ο Υπουργός Ναυτιλίας, αποφάσισε να εκσυγχρονίσει τον Νόμο καίτοι είναι δικό του δημιούργημα.
Απαγορεύουν στους μετόχους ή και στα μέλη της Διοίκησης και σε συγγενείς τους μέχρι β’ βαθμού να ναυλώνουν κατευθείαν τα πλοία τους, παρότι πληρώνουν τον ΦΠΑ, που αναλογεί στην κάθε ναύλωση. Αντί γι αυτό, υποχρεώνεται ο ναυλωτής (που συμβαίνει να είναι και μέτοχος ή συγγενής του ή μέλος ΔΣ ) να συνάψει σύμβασης ναύλωσης με τουριστικό γραφείο. Οποία ομορφιά!
Δηλαδή ο μανάβης δεν επιτρέπεται να αγοράσει τα πορτοκάλια του, αλλά πρέπει να στείλει τον γείτονά του να τα αγοράσει αντ΄ αυτού. Και εδώ, είναι καταφανές ότι πλήττεται η μονοκάραβη εταιρεία.
Και τέλος
10 και φαρμακερό!
Στην Ελληνική Επικράτεια μέχρι το 2004 είχαν δικαίωμα να εκναυλώνονται μόνο πλοία με Ελληνική σημαία. Σύντομα επετράπησαν και τα πλοία με κοινοτική σημαία. Λογικό!
Με τον «εκσυγχρονισμό» του Νόμου, πλοιοκτήτης μπορεί πια να είναι και μη κοινοτικός πολίτης. Και επειδή δεν περιμένουμε Κινέζους, είναι προφανές ότι νοούνται οι γείτονες. Δεν ξέρω αν με τις σημερινές εχθρικές σχέσεις μας, μια τέτοια τροποποίηση είναι υπέρ ημών!
Τα σκοτεινά νερά της θάλασσας στην οποία υποχρεωθήκαμε να ψαρεύουμε θα το αναδείξουν!
Πάντως ρωτάω τον Υπουργό:
Πώς θα αντιμετωπίσει η Ελλάδα ένα Αιγαίο γεμάτο με πλοία με Ελληνική σημαία μεν, αλλά τουρκικών συμφερόντων;
Και πιο απλά: Αν αυτά τα πλοία είναι γεμάτα με Τούρκους στρατιώτες, πώς θα δράσει το Ελληνικό πολεμικό ναυτικό; Θα βουλιάξει πλοία με ελληνική σημαία που φαίνονται αθώα τουριστικά πλοία;
Και αν αποφασίσει να τα βουλιάξει πώς θα τα αναγνωρίζει;
Αν κάποιος σκέφτονταν πραγματικά να εκσυγχρονίσει το νομικό πλαίσιο του θαλάσσιου τουρισμού, θα έπρεπε να βάλει στόχους, που θα δώσουν αέρα στην ομορφιά του τόπου μας.
Είναι ύβρις, να ζούμε σε Παράδεισο και να το μετατρέπουμε σε Κόλαση και μάλιστα κάθε φορά που κάποιος φιλοδοξεί να αφήσει έναν Νόμο με την υπογραφή του, να πηγαίνουμε σε όλο και πιο σκοτεινές γωνιές της, καθώς όπως φαίνεται
«Οι πιο σκοτεινές γωνιές στην Κόλαση είναι φυλαγμένες
για εκείνους που διατηρούν την ουδετερότητά τους σε εποχές ηθικής κρίσης» (5)
*Η Αγγέλα Ταβιανάτου είναι Αντιπρόεδρος του ΔΣ. Yachting Power -Διπλ. ηλεκ. Μηχανικός T.U. Muenchen
Σημειώσεις
(1)Ομήρου Οδύσσεια Α183, σε ελεύθερη μετάφραση της έκφρασης : «πλέων ἐπὶ οἴνοπα πόντον»
(2) Κώστας Βάρναλης , από την ποιητική συλλογή « Το φως που καίει»
(3) Δημ. Μπάτσης, «Η βαριά βιομηχανία στην Ελλάδα» εκδ. ΚΕΔΡΟΣ
(4) Οδυσσέας Ελύτης
(5) Δάντης «θεία κωμωδία»
