Με αφορμή τις 11 νέες εκδόσεις του Ιδρύματος Ευγενίδου για τους σπουδαστές των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ), ο Καθηγητής κ. Ιωάννης Γκόλιας, Διοικητής του Ιδρύματος, τ. Πρύτανης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, μίλησε μαζί μας.
Το Ίδρυμα Ευγενίδου, εδώ και χρόνια, έχει αναλάβει σχεδόν αποκλειστικά την συγγραφή και έκδοση των βιβλίων των ΑΕΝ. Ποια είναι η επιδίωξή σας μέσα από το έργο αυτό;
«Η ναυτική εκπαίδευση ήταν από τους πρώτους τομείς στους οποίους επικεντρώθηκε το Ίδρυμα Ευγενίδου. Ήδη από το 1958 δημιουργείται στο Ίδρυμα η Επιτροπή Εκδόσεων για τη Ναυτική Εκπαίδευση, που λειτουργεί μέχρι σήμερα με τη συμμετοχή και μελών του Υπουργείου Ναυτιλίας. Σκοπός της Επιτροπής είναι η συγγραφή εκπαιδευτικών βιβλίων για τις Σχολές Εμπορικού Ναυτικού, τα οποία θα αποτελούν και εκπαιδευτικά βοηθήματα για το στελεχιακό δυναμικό της ναυτιλίας γενικότερα».
Σε έναν κλάδο συνεχώς μεταβαλλόμενο όπως η ναυτιλία, ποια διαδικασία ακολουθείτε για να παραμένουν τα βιβλία αυτά σύγχρονα;
«Η Επιτροπή Εκδόσεων αξιολογεί περιοδικά τους 65 διαφορετικούς τίτλους βιβλίων για Πλοιάρχους και Μηχανικούς και κρίνει αν το εκπαιδευτικό υλικό παραμένει ενημερωμένο ως προς τις τεχνολογικές και λοιπές εξελίξεις στα θέματα που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα σπουδών. Αξιολογεί, επίσης, αν ο τρόπος γραφής παραμένει ελκυστικός για τις ανάγκες του εξελισσόμενου εκπαιδευτικού περιβάλλοντος. Για την υποβοήθηση της αξιολόγησης αυτής συλλέγονται κάθε χρόνο οι απόψεις των διδασκόντων για τα διδαχθέντα βοηθήματα. Η διαδικασία αυτή οδηγεί ετησίως σε επικαιροποιήσεις κάποιων βιβλίων ή σε προκήρυξη νέου βιβλίου όταν τα προς αλλαγή τμήματα είναι μεγάλο ποσοστό του συνόλου».
Ποια νέα βιβλία θα πάρουν φέτος οι σπουδαστές και οι σπουδάστριες των ΑΕΝ;
«Έντεκα νέες εκδόσεις προσφέρονται φέτος από το Ίδρυμα Ευγενίδου στις ΑΕΝ Πλοιάρχων και Μηχανικών.
Κατ’ αρχάς, το βιβλίο των Μαθηματικών παύει να είναι κοινό για Πλοιάρχους και Μηχανικούς και αντικαθίσταται από μία εντελώς νέα έκδοση (“Μαθηματικά για Πλοιάρχους”) και από μία επικαιροποιημένη για Μηχανικούς (“Εφαρμοσμένα Μαθηματικά”).
Επιπλέον, το μάθημα “ECDIS” αποκτά για πρώτη φορά βιβλίο, επικεντρωμένο στο βασικό αυτό όργανο ναυσιπλοΐας, ενώ για πρώτη φορά κυκλοφορεί και το βιβλίο “Αξιωματικός Ασφάλειας Πλοίου (SSO) – ISPS”, που αναφέρεται στην εκτέλεση των καθηκόντων Αξιωματικού Ασφάλειας Πλοίου όπως αυτά καθορίζονται από τον Κώδικα ISPS.
Νέα έκδοση αποτελεί και το βιβλίο “Ναυτικές Μηχανές και Μηχανήματα”, μια εμπεριστατωμένη εισαγωγή στη λειτουργία των μηχανικών συστημάτων των πλοίων. Σε πλήρως επικαιροποιημένη έκδοση διανεμήθηκε και το βιβλίο “Επιχειρησιακή Επικοινωνία Πλοιάρχου”.
Οι σπουδαστές των ΑΕΝ Μηχανικών έλαβαν φέτος την επικαιροποιημένη έκδοση του βιβλίου “Στοιχεία Ναυπηγίας”, με όλο το απαραίτητο υλικό για την ισχύουσα ορολογία και ονοματολογία των πλοίων, τα μέρη τους, την ευστάθειά τους, την κατασκευή, την αντοχή και την αξιοπλοΐα τους.
Σε επικαιροποιημένη έκδοση έχει διανεμηθεί και ο πρώτος τόμος του βιβλίου “Ηλεκτρικές Μηχανές”, καθώς επίσης και τα “Καύσιμα-Λιπαντικά”, με νέες προδιαγραφές περί ενέργειας, υγρών καυσίμων, παραγωγής και επεξεργασίας του φυσικού πετρελαίου, της βενζίνης και του πετρελαίου diesel, των ναυτιλιακών καυσίμων και του ελέγχου ποιότητας καυσίμων και λιπαντικών.
Τέλος, οι σπουδαστές ήδη από το καλοκαίρι έχουν παραλάβει τα νέα “ΚΕΠ Καταστρώματος και Μηχανής”, τα οποία είναι πλήρως εναρμονισμένα με την σύγχρονη τεχνολογία των πλοίων, τις απαιτήσεις του IMO και της ναυτιλιακής βιομηχανίας, αλλά και προσαρμοσμένα στην ελληνική πραγματικότητα, αποσκοπώντας να καλύψουν τις ανάγκες των νέων δοκίμων στα εκπαιδευτικά τους ταξίδια».
Πώς βλέπετε το μέλλον του ναυτικού εκπαιδευτικού βιβλίου;
«Στο Ίδρυμα Ευγενίδου πιστεύουμε ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός της ναυτικής εκπαίδευσης, που ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Ναυτιλίας το δεύτερο εξάμηνο του 2021, αποτελεί πραγματική τομή στην κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού της ύλης και της ενσωμάτωσης των νέων τεχνολογικών εξελίξεων αλλά και της γενικότερης βελτίωσης του εκπαιδευτικού συστήματος. Το Ίδρυμα έχει ήδη σχεδιάσει από τις αρχές του 2021 μια σειρά από δράσεις που θα του επιτρέψουν να πρωταγωνιστήσει στην παραγωγή του απαιτούμενου νέας μορφής εκπαιδευτικού ψηφιακού υλικού. Ενδεικτικά αναφέρεται η πρωτοβουλία δημιουργίας ενός πραγματικά διαδραστικού –και όχι απλά σε μορφή pdf‒ ψηφιακού εκπαιδευτικού βοηθήματος για τα Maritime English, το οποίο ολοκληρώνεται σύντομα.
Ιδιαίτερη, επίσης, σημασία δίνουμε στην προετοιμασία ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού για αριθμό μαθημάτων της ναυτικής εκπαίδευσης, που εκτός από το διαδραστικό ψηφιακό “βιβλίο” περιλαμβάνει και ψηφιακά εργαλεία, όπως εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας και προσομοίωσης, εφαρμογές προσέγγισης της μάθησης υπό μορφή παιχνιδιού, διαδραστικές μαθησιακές διαδικασίες προσβάσιμες ανά πάσα στιγμή κ.λπ.».
