Από την έντυπη έκδοση
Συνέντευξη του Ιδρυτή της Neptune Maritime Leasing Ltd, Χάρη Αντωνίου,
στον Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Με τις παραδοσιακές ναυτιλιακές τράπεζες να έχουν υποχωρήσει αισθητά από την κρίση του 2008 και μετά, και το ενδιαφέρον των επενδυτών στη ναυτιλία μέσω του Χρηματιστηρίου να έχει υποχωρήσει επίσης σε σχέση με τα προ κρίσης έτη, το leasing αποτελεί ένα νέο εργαλείο χρηματοδότησης, που μπορεί να ενισχύσει την προσπάθεια της ναυτιλιακής βιομηχανίας να περάσει στη νέα πράσινη εποχή.
Όπως επισημαίνει σε συνέντευξή του στη «Ν» ο ιδρυτής της Neptune Maritime Leasing Ltd Χάρης Αντωνίου, άνθρωπος με μεγάλη εμπειρία στη ναυτιλιακή χρηματοδότηση, «οι θεσμικοί επενδυτές αναζητούν μεγάλες κεφαλαιοποιήσεις, τις οποίες λίγες εισηγμένες έχουν. Το consolidation καθυστερεί. Και τα private equity funds που μπήκαν δυναμικά στη ναυτιλία πριν από κάποια χρόνια δεν είχαν τις αποδόσεις που περίμεναν κι έχουν αποσυρθεί».
Η ναυτιλιακή χρηματοδότηση, σε μια περίοδο που οι κεφαλαιακές ανάγκες για την πράσινη μετάβαση του κλάδου είναι υψηλές, αποτελούν έναν πολύ κρίσιμο παράγοντα. Κατά την άποψή σας, ποια είναι η δυναμική του leasing στη ναυτιλία;
«Η χρηματοδότηση της ναυτιλίας έχει αλλάξει ριζικά τα τελευταία χρόνια, ξεκινώντας από την κρίση του 2008. Οι κανονισμοί με τη Συμφωνία της Βασιλείας ΙΙΙ ανέβασαν το κόστος των ιδίων κεφαλαίων για τις τράπεζες σε τέτοιο βαθμό που ο δανεισμός στη ναυτιλία κατέστη ασύμφορος. Τράπεζες που επί δεκαετίες χρηματοδοτούσαν παραδοσιακά τη ναυτιλία, και δη την ελληνική, όπως η Royal Bank of Scotland, η DVB, η HSH, αποσύρθηκαν από τον κλάδο.
Αυτό έδωσε την ευκαιρία σε νέας μορφής χρηματοδότηση, εναλλακτική χρηματοδότηση, να πάρει μερίδιο της αγοράς. Το κενό που άφησαν οι ευρωπαϊκές τράπεζες κάλυψαν κινεζικοί χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί με την προτιμώμενη μέθοδο του leasing. Ο κλάδος βρίσκεται σε περίοδο αλλαγών, με σημαντικό ρόλο να παίζει η μετάβαση σε φιλικά προς το περιβάλλον στοιχεία, όπως το καύσιμο που θα αντικαταστήσει το ρυποφόρο καύσιμο που καίνε οι σημερινές μηχανές».
Τι «διαβάσατε» στην αγορά και προχωρήσατε στην ίδρυση της Neptune Maritime Leasing;
«Από το 2021 η επιρροή που είχε η πανδημία του Covid στην παγκόσμια οικονομία ανέτρεψε πολλές ισορροπίες που όλοι θεωρούσαμε ως δεδομένες. Ο Covid κτύπησε την παγκοσμιοποίηση “κατακούτελα”. Πάρτε για παράδειγμα τον κλάδο των αυτοκινήτων που ταλαιπωρείται από την έλλειψη spare parts λόγω της διατάραξης της εφοδιαστικής αλυσίδας. Οι ουρές πλοίων που περιμένουν είτε να φορτώσουν είτε να ξεφορτώσουν έξω από τα λιμάνια στην Κίνα, στις ΗΠΑ, στη Σιγκαπούρη και στον Πειραιά, έκαναν τον απλό κόσμο να κατανοήσει τη σημασία της ναυτιλίας στην καθημερινή του ζωή.
Με την υποστήριξη του βασικού μας μετόχου, της Latsco Family Office, ξεκινήσαμε λοιπόν τη Neptune Leasing για να χρηματοδοτήσουμε πλοία με έμφαση στη στροφή προς καθαρό περιβάλλον».
Τι περιθώρια μεγαλύτερης ανάπτυξης έχει;
«Η Neptune Leasing συγκροτήθηκε από μια ομάδα έμπειρων στελεχών με εξειδίκευση στη ναυτιλία, που χαίρουν της εκτίμησης στον χώρο. Στόχος μας είναι να συνεργαστούμε με πλοιοκτήτες και διαχειριστές στην Ελλάδα και όχι μόνο, αφού καλύπτουμε την Ευρώπη, την Αμερική και τη Μέση Ανατολή. Συχνά αναφέρομαι στη χρηματοδότηση αεροσκαφών, όπου σήμερα πάνω από το 50% των αεροπλάνων είναι χρηματοδοτημένα με leasing, από μόνο 1% που ήταν το 1970.
Σε αυτή τη δυναμική ανάπτυξη του κλάδου και της Neptune Leasing προσβλέπουν οι τωρινοί μας και οι μελλοντικοί μας επενδυτές, καθώς προσφέρουμε τη δυνατότητα ικανοποιητικών αποδόσεων με χαμηλότερη έκθεση σε ρίσκα».
Μπορεί να καλύψει το κενό που αφήνουν -αν αφήνουν- οι τράπεζες, τα χρηματιστήρια αλλά και οι ιδιωτικές τοποθετήσεις;
«Βεβαίως μπορούμε. Το ενδιαφέρον των επενδυτών στη ναυτιλία μέσω των χρηματιστηρίων έχει μειωθεί όταν πολλές εισηγμένες αναγκάστηκαν να αλλάξουν τη μερισματική τους πολιτική. Ως αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει ελάχιστες εισαγωγές (IPO).
Επιπλέον, οι θεσμικοί επενδυτές αναζητούν μεγάλες κεφαλαιοποιήσεις, τις οποίες λίγες εισηγμένες έχουν. Το consolidation καθυστερεί. Και τα private equity funds που μπήκαν δυναμικά στη ναυτιλία, πριν κάποια χρόνια δεν είχαν τις αποδόσεις που περίμεναν κι έχουν αποσυρθεί».
Πόσο επηρεάζει ή θα επηρεάσει το λεγόμενο ESG τη ναυτιλιακή χρηματοδότηση;
«Ήμουν από τους πρώτους τραπεζίτες που υπέγραψαν τα Poseidon Principles. Η επιλογή του επόμενου καυσίμου ήδη παίζει σημαντικό ρόλο, αφού κανείς δεν θέλει να παραγγείλει νέα πλοία που σε 5 ή 10 χρόνια θα είναι “μη αποδεκτά”.
Και οι εφοπλιστές αλλά και οι χρηματοδότες κάνουν πολύ προσεκτικά βήματα. Ως προς το “S” θα ήθελα να επισημάνω ότι οι Έλληνες εφοπλιστές ανέκαθεν συνεισέφεραν είτε στη χώρα, είτε στο νησί τους, είτε αλλού, αλλά παραδοσιακά οι περισσότεροι επέλεγαν και το έκαναν διακριτικά. Με τον Covid οι κινήσεις τους και οι προσφορές έγιναν πιο δημόσιες και γνωστές στο ευρύ κοινό.
Και θα ήταν λάθος να μην αναφερθώ στους χιλιάδες ναυτικούς, στα πληρώματα των ποντοπόρων πλοίων που τόσο ταλαιπωρήθηκαν από τον Covid που δημιούργησε τεράστια προβλήματα στον επαναπατρισμό τους και στις μετακινήσεις τους».
Είναι ένας τομέας όπου κυριαρχούν οι Κινέζοι; Πώς διαφοροποιείστε;
«Εμείς στη Neptune Leasing εξετάζουμε εφοπλιστές σε όλα τα μεγέθη, ενώ οι κινεζικές leasing companies έχουν πολύ ψηλότερα “minimum”. Επίσης μπορούμε να ανταποκριθούμε σε μικρότερο χρονικό διάστημα στα αιτήματα των πελατών μας».
Πώς πιστεύετε ότι θα πρέπει να κινηθούν οι ναυτιλιακές εταιρείες;
«Οι ναυτιλιακές εταιρείες σωστά κατά τη γνώμη μου επιδιώκουν να αντιληφθεί ο κόσμος τις υπηρεσίες που παρέχουν, από τη μεταφορά χύδην φορτίων, τσιπς για computer, φυσικό αέριο, κ.λπ. Επενδύουν σε νέες τεχνολογίες και συμμετέχουν στο digitalization που τους επιτρέπουν να παρακολουθούν το πλοίο από το γραφείο ώστε να μειώνουν τα κόστη, την κατανάλωση καυσίμου, άρα και τους ρύπους. Όσο συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία επηρεάζονται και αναδιαμορφώνονται οι “γραμμές του εμπορίου” (trade routes), καθότι χώρες αγοράζουν (π.χ.) κάρβουνο από παραγωγούς/εξαγωγείς όπως η Αυστραλία και η Ινδονησία, αυξάνοντας την απόσταση (ton miles) που το εμπόρευμα αυτό θα ταξιδέψει».
Βλέπετε επίσης να υπάρχει «χώρος» μεταξύ των κρίκων της ναυτιλιακής αλυσίδας για κοινές επενδύσεις που θα αφορούν την πράσινη μετάβαση της ναυτιλίας;
«Βεβαίως. Δείτε πόσες startups έχουν ξεκινήσει και εμπλέκονται στη ναυτιλία, από την εκπαίδευση πληρωμάτων μέχρι τη βελτιστοποίηση της ταχύτητας, κ.λπ. Σε αρκετές περιπτώσεις, όπως σε φέρι μικρών αποστάσεων οι μηχανές έχουν γίνει ηλεκτρικές βασισμένες σε μπαταρίες νέου τύπου.
Εμείς ως Neptune αναζητούμε ευκαιρίες να συμμετάσχουμε στην ανάπτυξη τέτοιων λύσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Λύσεις που περιλαμβάνουν νεότευκτα πλοία με καινούργιες μηχανές διπλού καυσίμου αλλά και μετασκευές (retrofits) που προσδίδουν σε υφιστάμενα πλοία υψηλότερη ενεργειακή αποτελεσματικότητα με παράλληλη μείωση των ρύπων».
